Bà Chorna, 75 tuổi, là cư dân duy nhất còn bám trụ ở khu tập thể 9 tầng ở Saltivka, quận đông bắc thành phố Kharkov, đông bắc Ukraine. Đây là một trong những khu tập thể lớn nhất châu Âu, nhưng đã không ngừng bị lực lượng Nga pháo kích kể từ khi chiến sự bắt đầu hồi cuối tháng 2.
"Tôi rất sợ vì bây giờ chỉ còn mỗi mình tôi ở đây, rất cô đơn. Tôi có con gái, nhưng nó mất cách đây một năm vì uống rượu quá nhiều", bà nói khi ngồi ở cửa ra vào khu tập thể hôm 29/7. "Vì vậy bây giờ chỉ có tôi ngồi trên đống đổ nát này. Nếu tên lửa bay đến, tôi chỉ cần nằm rạp xuống nền nhà. Đấy có lẽ là lý do tôi vẫn còn sống".
Saltivka từng là một khu dân cư thịnh vượng. Các khu nhà tập thể ở đây được xây dựng từ những năm 1960 cho công nhân thời Liên Xô và là nơi cư trú của hơn nửa triệu người.
Một loạt tên lửa Iskander và rocket Nga bắt đầu trút xuống đây từ ngày 26/2. Chiến sự leo thang trong tháng 3, khiến phần lớn nhà cửa ở Saltivka bị tàn phá nghiêm trọng.
Thời tiết đầu xuân lạnh tới mức móng tay, móng chân bà Galyna chuyển sang màu đen. Khu vực này mất nước trong 6 tuần đầu từ khi cuộc chiến bùng phát và vẫn mất điện tới tận tháng trước. Khí đốt mới được cấp lại trong tuần này.
Những tòa nhà cháy đen khắp mọi con phố. Cửa sổ vỡ, những lỗ hổng lớn trên tường là minh chứng cho cường độ các trận oanh kích. Nhiều tòa nhà gần như sụp đổ, hàng loạt ôtô hư hỏng nằm giữa phố.
Một số khu vực ở quận Saltivka bắt đầu hoang hóa, cỏ dại mọc cao tới thắt lưng. Trẻ con sơ tán hết, quả cherry trên cây rụng khắp vỉa hè mà chẳng ai buồn hái.
Những người bám trụ sống sót qua ngày nhờ khoản hỗ trợ chưa tới 100 USD mỗi tháng của chính phủ cùng thực phẩm do cảnh sát và nhân viên từ thiện phân phát. Vài hàng xóm của bà Chorna đã chuyển tới sống dưới hầm trú bom ẩm thấp, tối tăm ở một trường học địa phương.
Giường ngủ của họ dưới hầm ngầm được ghép từ bàn học, ghế và bảng gỗ. Dưới ánh đèn mờ mờ, một số người đang khom lưng với chảo súp đun nóng trên căn bếp tạm bợ.
Antonina Mykolaieva, 71 tuổi, chuyển tới hầm trú ẩn cùng chồng và khoảng 40 người khác khi chiến sự nổ ra, nhưng chồng bà qua đời vì trụy tim một tháng sau.
"Tôi sợ rúm người mỗi khi nghe thấy tiếng nổ lớn, vì lo nhà sập đè lên người", bà nói.
Oleg Synegubov, thống đốc vùng Kharkov, cho biết Saltivka "gần như bị phá hủy hoàn toàn". Ông cho hay nhiệm vụ quan trọng nhất trước mắt là khôi phục hệ thống sưởi trước mùa đông, khi nhiệt độ ban đêm thường xuống khoảng -7 độ C.
"Nhưng với mức độ tàn phá nặng nề như chúng ta đã thấy, không thể nào khôi phục lại tình trạng trước đây", ông nói.
Volodymyr Manzhosov, 57 tuổi, thợ điện nước, đang cùng những người trong đội bảo trì chạy đua với thời gian để thay thế những đường ống nước bị bom đạn phá hủy. Ông sống một mình ở Saltivka và là một trong 5 người còn bám trụ ở khu nhà tập thể 15 tầng, sau khi đưa vợ và hai con tới nơi an toàn ở thành phố Lviv, miền tây đất nước.
"Thời điểm khó khăn nhất là tháng 3, khi trời rất lạnh mà mỗi ngày có tới 70 quả bom, tên lửa trút xuống khu vực", ông nói. Mọi thứ chỉ lắng xuống từ tháng 4, khi lực lượng Nga bị phản công và rút khỏi Kharkov.
Manzhosov hy vọng tương lai sẽ tốt đẹp hơn, khi phương tiện giao thông công cộng nối lại hoạt động, cửa hàng ở khu nhà ông sẽ lại nhộn nhịp như xưa.
"Tôi sống ở tầng một, nên nếu khu nhà bị đánh bom, tôi sẽ không sao", ông nói. "Nếu mắc kẹt vì nhà sập, tôi luôn để sẵn nước và đèn pin cạnh giường".
Hồng Hạnh (Theo AFP)