Usha Chilukuri Vance, 38 tuổi, ngày 17/7 bước lên sân khấu Đại hội toàn quốc đảng Cộng hòa (RNC) tại Milwaukee để nói về chồng, thượng nghị sĩ JD Vance, người được cựu tổng thống Donald Trump chọn làm ứng viên phó tổng thống đảng Cộng hòa.
Usha kể về tuổi thơ của cô ở San Diego. Quá trình trưởng thành của Usha trong khu vực khá giả Rancho Peñasquitos cách xa hàng nghìn km và khác hẳn tuổi thơ đầy thử thách của chồng cô ở Ohio.
Usha nhấn mạnh sự khác biệt trong bài phát biểu dài 5 phút, kể về quá trình chồng cô được bà nuôi nấng tại một trong những vùng nghèo nhất nước Mỹ và trải qua "vô số tổn thương thời thơ ấu".
"Thật khó mà tưởng tượng được có ví dụ nào mạnh mẽ hơn về giấc mơ Mỹ", cô nói. "Một cậu bé xuất thân ở Middletown, Ohio, được bà nuôi nấng trong gian khó, đã được chọn để lãnh đạo nước Mỹ vượt qua một trong những thời kỳ thách thức nhất".
Usha cho hay cô lớn lên trong "một cộng đồng trung lưu" và "có cha mẹ yêu thương, cả hai đều là người Ấn Độ nhập cư, và có một người chị gái tuyệt vời".
Mẹ cô là Lakshmi Chilukuri, nhà vi trùng học, hiệu trưởng trường Sixth thuộc Đại học California ở San Diego. Bố cô, Krish Chilukuri, là kỹ sư hàng không vũ trụ kiêm giảng viên Đại học bang San Diego.
Bạn bè ở trường trung học Mt.Carmel gọi Usha là "mọt sách". Cô tốt nghiệp trung học năm 2004, từng chơi sáo trong ban nhạc diễu hành của trường và đạt thành tích tốt trong câu lạc bộ câu đố ở trường. Usha tốt nghiệp xuất sắc cử nhân lịch sử Đại học Yale và lấy bằng thạc sĩ ngành lịch sử hiện đại tại Đại học Cambridge sau khi giành học bổng Gates Cambridge, học bổng danh giá trao cho những ứng viên xuất sắc đến từ những quốc gia ngoài Vương quốc Anh.
Khi vào học luật ở Đại học Yale, Usha quen biết Vance. Hai người được phân công viết bài cho tạp chí khi Usha làm biên tập cho Tạp chí luật Yale và Tạp chí Luật & Công nghệ Yale.
"Ai lại không muốn kết bạn với JD chứ?", Usha nói trước khán giả ở RNC. "Anh ấy khi đó và đến tận bây giờ, vẫn là người thú vị nhất mà tôi biết".
Cô cho hay JD là người nhiệt tình, ham học hỏi, đã thích nghi rất nhanh với sự khác biệt giữa hai người. Dù thích ăn thịt và khoai tây, anh vẫn tập để quen với chế độ ăn chay của Usha, đồng thời học nấu đồ ăn Ấn Độ để nấu cho mẹ cô.
"JD và tôi có thể quen biết nhau, yêu nhau và kết hôn, là minh chứng cho đất nước tuyệt vời này", cô nói.
Trong cuốn hồi ký Hillbilly Elegey kể về đời mình xuất bản năm 2016, Vance mô tả vợ: "Cô ấy như người đột biến gene, tập hợp đầy đủ mọi phẩm chất tích cực mà con người nên có như thông minh, chăm chỉ, cao ráo và xinh đẹp".
"Cô ấy có khiếu hài hước tuyệt vời và nói chuyện cực kỳ thẳng thắn", ông viết. "Trước đây tôi từng hẹn hò vài người, có người nghiêm túc, có người không. Nhưng Usha đã chiếm giữ vũ trụ cảm xúc trong tôi. Tôi không thể ngừng nghĩ về cô ấy. Một người bạn bảo tôi như 'trúng tà' còn một người khác nói cậu ấy chưa bao giờ nhìn thấy tôi trong trạng thái như thế".
Khi biết Usha còn độc thân, Vance lập tức mời cô đi chơi. Sau vài tuần tán tỉnh và một buổi hẹn, anh ngỏ lời yêu Usha. Cả hai bắt đầu mối quan hệ lâu dài dưới cổ vũ của Amy Chua, giáo sư Đại học Yale, người đã viết cuốn sách nổi tiếng Khúc chiến ca của mẹ Hổ xuất bản năm 2011, đồng thời là người khuyến khích Vance viết hồi ký.
"Cậu ấy gọi đó là mối tình sét đánh", bà Chua nói. Khi Vance đang cân nhắc nộp đơn làm trợ lý thẩm phán liên bang, bà đã khuyên anh bỏ qua và tập trung vào Usha.
"Giáo sư biết tôi mới có bạn gái và đang yêu điên cuồng", Vance kể lại, nhắc đến lời khuyên của bà Chua. "Công việc trợ lý thẩm phán liên bang sẽ hủy diệt yêu đương. Nếu cậu muốn nghe lời khuyên, tôi nghĩ cậu nên ưu tiên Usha và tìm ra nghề nghiệp phù hợp với mình".
JD Vance và Usha tốt nghiệp Yale năm 2013 và kết hôn năm 2014. Trong khi chồng chấp bút viết hồi ký và hành nghề luật ở Washington, Usha tiến thân trong giới luật bằng vị trí trợ lý thẩm phán liên bang ở quận Đông Kentucky, sau đó làm trợ lý cho Thẩm phán Brett M.Kavanaugh tại Tòa phúc thẩm D.C trước khi ông được bổ nhiệm làm thẩm phán Tòa án Tối cao Mỹ.
Năm 2015, gia đình Vance chuyển tới San Francisco. Usha làm việc cho công ty luật Munder, Tolles & Olsen và vài năm sau, cô làm trợ lý cho Chánh án Tòa án Tối cao Mỹ John G. Roberts. Đồng nghiệp của Usha đều ấn tượng với năng lực, trí tuệ và sự cống hiến của cô cho gia đình.
"Cô ấy là người rất coi trọng gia đình", Sean Mirski, cũng làm trợ lý thẩm phán tại Tòa Tối cao, nhận xét.
Vợ chồng Vance đang sống ở Cincinnati cùng ba con là Ewan, Vivek và Mirabel. Nếu ông Trump đắc cử, thượng nghị sĩ JD Vance sẽ trở thành phó tổng thống và Usha sẽ là người phụ nữ gốc Ấn đầu tiên đảm nhiệm vai trò đệ nhị phu nhân nước Mỹ. Sau khi chồng được ông Trump chọn làm phó tướng, cô tuyên bố từ chức ở công ty luật.
"Khi thông tin này được công bố, tôi đã nộp đơn từ chức tại Munger, Tolles & Olson để tập trung chăm sóc gia đình", Usha nói. "Tôi mãi biết ơn những cơ hội có được ở Munger, cũng như những đồng nghiệp và bạn bè tuyệt vời đã hợp tác với tôi suốt nhiều năm qua".
"Usha đã thông báo cho chúng tôi biết cô ấy quyết định rời công ty", hãng luật cho hay. "Usha là đồng nghiệp và luật sư xuất sắc. Chúng tôi cảm ơn cô ấy vì những năm tháng làm việc ở đây. Chúc cô mọi điều tốt đẹp nhất trong sự nghiệp tương lai".
Hồng Hạnh (Theo Independent/Sandiegouniontribune)