"Chúng tôi đã cam kết chia sẻ thông tin tình báo nhanh chóng và hiệu quả với các đối tác Ukraine trong suốt cuộc giao tranh và nhiều tháng trước đó", Giám đốc Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) William Burns hôm 14/4 cho hay.
Theo ông Burns, việc công khai thông tin tình báo trước khi Nga mở chiến dịch quân sự ở Ukraine là quan trọng vì "chúng tôi có bằng chứng rõ ràng Nga cố quy trách nhiệm cho phía Ukraine để kích động xung đột". Ông cũng cho rằng chiến sự Ukraine có thể kéo dài và Tổng thống Nga Putin muốn khôi phục tầm vóc quốc gia trên thế giới.
Giám đốc CIA William Burns tại phiên điều trần của Uỷ ban Tình báo Thượng viện hôm 10/3. Ảnh: Reuters.
Tuyên bố của người đứng đầu CIA được đưa ra sau khi một quan chức tình báo Mỹ nói rằng Washington vài ngày qua đã mở rộng thông tin tình báo về Nga mà họ chia sẻ với các lực lượng Ukraine.
"Khi xung đột diễn tiến, chúng tôi tiếp tục điều chỉnh để đảm bảo có thể linh hoạt chia sẻ thông tin tình báo chi tiết, kịp thời với Ukraine", quan chức này cho hay. "Chia sẻ thông tin tình báo kịp thời nhằm giúp Ukraine tự vệ trên khắp đất nước của họ, bao gồm cả những khu vực do Nga và phe ly khai kiểm soát trước khi chiến sự xảy ra".
Một quan chức Mỹ giấu tên khác cho biết chính quyền đang "cung cấp thông tin tình báo chi tiết, kịp thời cho người Ukraine trên nhiều mặt trận".
Các nghị sĩ Cộng hòa thuộc Ủy ban Tình báo Thượng viện đầu tuần này gửi thư thúc giục Giám đốc Tình báo Quốc gia Avril Haines "chủ động chia sẻ thông tin tình báo với người Ukraine để giúp họ bảo vệ, phòng thủ và chiếm lại từng tấc đất, bao gồm Crimea và Donbass". Các nghị sĩ Dân chủ không ký tên trong thư, phản ánh sự chia rẽ rõ ràng về quan điểm của các nhà lập pháp.
Từ khi Nga mở chiến dịch quân sự ở Ukraine cuối tháng 2, chính quyền Tổng thống Joe Biden đã thực hiện nhiều thay đổi đối với chỉ thị tuyệt mật, trong đó quy định những gì Mỹ phải chia sẻ với Ukraine. Phần lớn những gì Mỹ thu thập được đều được chia sẻ, một số thì không. Quyết định chia sẻ hay không phụ thuộc vào việc bảo vệ các nguồn tin và phương pháp tình báo, nhưng cũng cố gắng hạn chế nguy cơ leo thang với Nga, quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân.
Nhà Trắng tuần trước cho biết đã cung cấp hơn 1,7 tỷ USD hỗ trợ an ninh cho Ukraine từ khi chiến sự xảy ra. Các lô vũ khí cung cấp cho Ukraine bao gồm tên lửa phòng không Stinger và tên lửa chống tăng Javelin, cùng nhiều đạn dược và áo giáp.
Tổng thống Biden hôm 13/4 thông báo Lầu Năm Góc sẽ gửi 800 triệu USD viện trợ quân sự bổ sung cho Ukraine, bao gồm pháo, xe bọc thép và máy bay trực thăng. "Quân đội Ukraine đã sử dụng vũ khí mà chúng tôi đang cung cấp", ông Biden nói sau cuộc điện đàm với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. "Khi Nga chuẩn bị tăng cường tấn công ở khu vực Donbass, Mỹ sẽ tiếp tục cung cấp cho Ukraine năng lực tự vệ".
Sau hơn một tháng rưỡi mở chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine, Nga rút quân khỏi khu vực quanh thủ đô Kiev và thành phố Chernihiv để tập trung vào vùng Donbass, miền đông Ukraine. Giới chuyên gia đánh giá trong những trận đánh tới đây ở miền đông, lực lượng vũ trang Ukraine sẽ phải đối mặt diện với điều kiện và hình thái chiến đấu hoàn toàn khác so với giai đoạn chiến sự đầu tiên.
Trong bối cảnh này, Kiev đã thúc giục các nước phương Tây tăng cường hỗ trợ vũ khí hạng nặng, đặc biệt là tiêm kích, xe tăng và tên lửa phòng không cho Ukraine. Tổng thống Ukraine cảnh báo rằng Nga có thể tiến hành một chiến dịch quân sự quy mô lớn trong tuần này.
Cục diện chiến trường Ukraine sau 8 tuần giao tranh. Đồ họa: Al Jazeera. Bấm vào hình để xem chi tiết.
Huyền Lê (Theo Guardian, AP, Financial Times)