Lỗi hạch toán mới được phát hiện nâng tổng giá trị vật tư quân sự bị định giá sai lên 8,2 tỷ USD, theo báo cáo được Văn phòng Kiểm toán Chính phủ Mỹ (GAO) công bố ngày 25/7. Sau khi phát hiện khoản chênh này, Mỹ có thể chuyển thêm số vũ khí trị giá 2 tỷ USD cho Ukraine.
Năm 2023, giới chức Mỹ phát hiện các nhân viên hạch toán nhầm 6,2 tỷ USD vũ khí và vật tư quân sự chuyển cho Ukraine khi họ dùng giá trị thay thế thay vì giá trị khấu hao để lập bảng kê. Số tiền này sau đó được chuyển thành các lô viện trợ quân sự khác cho Ukraine.
Theo GAO, định nghĩa mơ hồ về giá trị trong Đạo luật Hỗ trợ nước ngoài và không có hướng dẫn định giá cụ thể trong Quyền Điều chỉnh Nguồn lực Tổng thống (PDA) dẫn đến tình trạng không nhất quán trong báo cáo giá trị viện trợ quân sự cho Ukraine.
PDA là đạo luật cho phép chính phủ Mỹ linh động chuyển giao một số vũ khí lưu kho cho đối tác trong tình huống khẩn cấp, không cần chờ quốc hội chấp thuận. Chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden nhiều lần áp dụng PDA để viện trợ quân sự cho Ukraine.
Một ví dụ trong báo cáo của GAO là 10 phương tiện quân sự được định giá 7,05 triệu USD, trong khi các tài liệu đi kèm cho thấy chúng phải được định giá bằng 0 sau khi trừ đi khấu hao. GAO khuyến nghị quốc hội Mỹ làm rõ định nghĩa về giá trị vật tư quân sự theo PDA.
GAO cũng ban hành 7 khuyến nghị cho Lầu Năm Góc, thúc giục cơ quan này cập nhật hướng dẫn để có phần định giá cụ thể cho PDA, cũng như phát triển các quy trình định giá cụ thể cho từng lĩnh vực.
Mỹ là bên cam kết viện trợ lớn nhất cho Ukraine với tổng số tiền lên tới 175 tỷ USD, cả quân sự lẫn tài chính. Tuy nhiên, Ukraine thực tế chỉ nhận 107 tỷ USD trong số tiền viện trợ trên, số còn lại dành cho các tổ chức Mỹ có hoạt động liên quan đến chiến sự tại Ukraine và một phần nhỏ chi cho các nước bị ảnh hưởng trong khu vực.
Trong số 107 tỷ USD viện trợ Mỹ mà Ukraine tiếp nhận, 2,9 tỷ USD dành cho hỗ trợ nhân đạo, 34,2 tỷ USD chi cho ngân sách, còn 69,8 tỷ USD là viện trợ quân sự.
Nguyễn Tiến (Theo Reuters)