"Tôi đã ký tuyên bố sử dụng thẩm quyền khẩn cấp để đẩy nhanh chuyển giao số hàng quân sự này cho Israel", Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio ngày 1/3 thông báo, đồng thời lưu ý đã dỡ bỏ lệnh cấm chuyển giao vũ khí cho Israel mà chính quyền cựu tổng thống Joe Biden ban hành.
Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio (trái) bắt tay Thủ tướng Israeli Benjamin Netanyahu trong cuộc họp báo ở Jerusalem ngày 16/2. Ảnh: AFP
Ông cho hay sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump nhậm chức ngày 20/1, chính quyền Mỹ đã phê duyệt các thương vụ bán vũ khí cho Israel trị giá gần 12 tỷ USD, đồng thời lưu ý Washington sẽ "tiếp tục sử dụng mọi công cụ hiện có để thực hiện đầy đủ cam kết lâu nay của Mỹ với an ninh Israel, trong đó có các biện pháp ngăn chặn và đánh trả các mối đe dọa an ninh".
Ngoại trưởng Mỹ nói thêm đã sử dụng thẩm quyền khẩn cấp để chuyển giao viện trợ quân sự cho đồng minh ở Trung Đông, quốc gia đang trong thỏa thuận ngừng bắn mong manh với lực lượng Hamas tại Gaza.
Lầu Năm Góc ngày 28/2 cho hay Bộ Ngoại giao Mỹ đã thông qua thương vụ chuyển giao bom và nhiều loại vũ khí khác trị giá gần ba tỷ USD cho Israel. Chính quyền Tổng thống Donald Trump đã thông báo cho quốc hội về thương vụ vũ khí này theo trường hợp khẩn cấp, bỏ qua thông lệ lâu nay là để chủ tịch và các thành viên cấp cao của ủy ban đối ngoại Hạ viện và Thượng viện xem xét, yêu cầu cung cấp thêm thông tin trước khi thông báo chính thức cho quốc hội.
Thông báo của Lầu Năm Góc đánh dấu lần thứ hai trong những tuần gần đây chính quyền Tổng thống Donald Trump tuyên bố tình trạng khẩn cấp để nhanh chóng phê duyệt việc bán vũ khí cho Israel. Chính quyền Biden cũng từng sử dụng thẩm quyền khẩn cấp để phê duyệt việc bán vũ khí cho Israel mà không cần quốc hội thông qua.
Hồi đầu tuần, chính quyền Trump đã dỡ bỏ một sắc lệnh được ban hành dưới thời ông Biden. Sắc lệnh này yêu cầu báo cáo khả năng vi phạm luật pháp quốc tế nếu Mỹ cung cấp vũ khí cho đồng minh, trong đó có Israel. Chính quyền Trump cũng cắt giảm phần lớn viện trợ nhân đạo nước ngoài của Mỹ.
Thỏa thuận ngừng bắn ký kết ngày 19/1 giữa Israel và Hamas đã chấm dứt 15 tháng giao tranh ở Gaza và mở đường cho các cuộc đàm phán chấm dứt chiến tranh, đồng thời trả tự do cho 44 con tin Israel ở Gaza cũng như khoảng 2.000 tù nhân và Palestine bị Israel giam.
Vài tiếng sau khi giai đoạn đầu tiên của thỏa thuận ngừng bắn hết hạn, Israel sáng 2/3 tuyên bố thông qua đề xuất của Steve Witkoff, đặc phái viên của ông Trump, về gia hạn ngừng bắn tạm thời ở Gaza trong thời gian Ramadan và Lễ Vượt qua, kết thúc vào giữa tháng 4.
Hồng Hạnh (Theo Reuters/AFP)