Trong 9 năm qua, Collins, sống tại Kenya, kiếm tiền bằng cách viết thuê các bài luận đại học về chủ đề tâm lý học, xã hội học và kinh tế học. Dịch vụ của anh đã chuyên nghiệp đến mức có lần khách hàng còn đưa cả tài khoản sinh viên để anh truy cập cổng thông tin của trường, làm bài tập, thảo luận nhóm, trò chuyện với các giáo sư và nộp bài. Năm 2022, Collins đã kiếm được 900-1.200 USD mỗi tháng từ công việc này.

AI thay thế nghề gian lận

Gần đây, thu nhập của anh giảm xuống còn 500-800 USD mỗi tháng. "Giờ này năm ngoái, mỗi tháng tôi nhận 50-70 đơn hàng, còn giờ chỉ có 30-40 bài", anh cho biết.

Vào tháng 1, nền tảng học trực tuyến Study đã khảo sát hơn 1.000 sinh viên Mỹ và hơn 100 nhà làm giáo dục. Kết quả cho thấy hơn 89% sinh viên đã sử dụng ChatGPT để hỗ trợ làm bài tập về nhà. Gần một nửa số người được khảo sát cho biết đã nhờ ChatGPT làm bài tập tại nhà. 53% nói dùng siêu AI này để viết luận và 22% dùng để lập dàn ý.

Collins lo ngại sự trỗi dậy của ChatGPT và các công cụ trí tuệ nhân tạo AI khác có thể khiến nghề viết thuê phải "gác bút". Tuy nhiên, anh thừa nhận chính mình cũng đang dùng ChatGPT để hoàn thành công việc.

Wade Brian, một sinh viên làm bài thuê, cũng nói thu nhập của anh đang giảm đáng kể. "Khi ChatGPT chưa xuất hiện, tôi nhận 60 bài một tháng, số tiền nhiều nhất tôi kiếm được là 296 USD. Nhưng tháng trước, tôi chỉ nhận được 10 bài, chưa đến 74 USD", Brian nói.

"Quý đầu năm thường là mùa cao điểm vì sinh viên quay lại trường và có rất nhiều bài tập. Nhưng số đơn hàng năm nay đã giảm mạnh. Tìm kiếm công việc ngày càng khó khi AI xuất hiện", Adrian Nyanga, một người chuyên viết thuê khác tại Kenya, nói.

Hai mặt của vấn đề

Tại Mỹ, 17 bang cấm nghề viết thuê nhưng với những người làm việc tự do ở Kenya, công việc này trở thành nguồn thu nhập nuôi sống nhiều gia đình. Dù là nền kinh tế lớn nhất Đông Phi, Kenya có tỷ lệ thất nghiệp 5,7% năm 2021, cao nhất khu vực. Tình trạng này khiến số người làm việc tự do nhiều, trong đó phần lớn là viết thuê và dịch thuật.

Trong khi đó, nhiều tổ chức giáo dục đại học ở Mỹ đã khuyến nghị nhân viên sử dụng AI. Tại Đại học Yale, giáo viên có quyền quyết định cách ChatGPT được dùng trong lớp học của mình.

Tuy vậy, sự gia tăng của các công cụ AI khiến việc quản lý giáo dục khó khăn hơn. Christopher Kanan, phó giáo sư khoa Khoa học máy tính tại Đại học Rochester (Mỹ), bắt đầu cho sinh viên làm bài kiểm tra trực tiếp trên lớp do lo ngại họ sử dụng ChatGPT để gian lận. Ethan Mollick, phó giáo sư tại Đại học Pennsylvania (Mỹ), lại chọn cách tiếp cận cởi mở với ChatGPT do "không thể ngăn cản xu thế".

Alfred Ongere, nhà sáng lập của AI Kenya, cho rằng: "Các nhà văn, người viết thuê đã nhận ra tiện ích của ChatGPT và đang sử dụng chúng. Nhờ vậy, họ có thời gian sáng tạo những bài viết hay hơn. Nhưng khách hàng của họ cũng có thể chuyển sang ChatGPT và các công cụ AI khác để hoàn thành công việc mà không cần thuê người khác".

Huế Nguyễn (theo Rest of World)