Theo kết luận vừa công bố, từ năm 2015, Công ty TNHH MTV Đầu tư và Phát triển Kỳ Hà Chu Lai - Quảng Nam (Công ty Kỳ Hà Chu Lai) được giao thực hiện nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng và đầu tư các khu tái định cư phục vụ dự án tại hai huyện Duy Xuyên và Thăng Bình (thuộc tỉnh Quảng Nam cũ).
Quy mô sử dụng đất của dự án hơn 985 ha, trong đó tổng số hộ có đất ở, nhà bị ảnh hưởng bởi dự án khoảng 1.800 hộ. Tổng diện tích đất phải thu hồi hơn 499 ha, trong đó 411 ha đã bàn giao cho chủ đầu tư là Công ty TNHH Phát triển Nam Hội An (đại diện cho liên doanh Tập đoàn Gold Yield Enterprises và Tập đoàn Vinacapital).

Nhiều diện tích đất của dự án nghỉ dưỡng Nam Hội An chưa được giải phóng mặt bằng. Ảnh: Nam Em
Tuy nhiên, đến nay trong số diện tích đã bàn giao mới có 152 ha hoàn tất hồ sơ pháp lý, hơn 258 ha còn lại vẫn chưa hoàn thành thủ tục. Ngoài ra, vẫn còn hơn 485 ha đất giai đoạn hai chưa được giải phóng mặt bằng để bàn giao cho Công ty TNHH Phát triển Nam Hội An, gây khó khăn cho quá trình thực hiện dự án.
Công ty Kỳ Hà Chu Lai được giao đầu tư 5 khu tái định cư, tổng diện tích hơn 236 ha, vốn đầu tư hơn 1.600 tỷ đồng. Dù đã giải ngân hơn 500 tỷ đồng, các dự án đều vướng mặt bằng, thiếu vốn, thi công chậm và nhiều lần phải gia hạn tiến độ. Hiện mới bàn giao và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho 706 lô, còn lại các khu tái định cư đang ngừng thi công, chờ nghiệm thu, quyết toán và kiểm toán phần khối lượng dở dang.
Thanh tra thành phố cho rằng, việc UBND tỉnh Quảng Nam giao Công ty Kỳ Hà Chu Lai thực hiện bồi thường, tái định cư chưa đúng quy định, đồng thời đến thời điểm thanh tra, các hợp đồng bồi thường, giải phóng mặt bằng vẫn chưa được thanh lý. Ngoài ra, việc cho phép công ty này thu tiền sử dụng đất tái định cư cũng không đảm bảo quy định pháp luật.
Chủ đầu tư dự án Nam Hội An đã tạm ứng 257,8 tỷ đồng cho Công ty Kỳ Hà Chu Lai để triển khai khu tái định cư, trong khi đơn vị này không phải là chủ đầu tư các dự án đó. Thanh tra đề nghị Công ty Kỳ Hà Chu Lai phải hoàn trả toàn bộ số tiền trên.
Về tài chính, đến thời điểm thanh tra, Công ty Kỳ Hà Chu Lai đã thu gần 136 tỷ đồng tiền sử dụng đất tái định cư nhưng mới nộp ngân sách hơn 13,9 tỷ đồng, còn lại khoảng 122 tỷ đồng chưa nộp.
Thanh tra nhận định, cơ chế tài chính do UBND tỉnh Quảng Nam (cũ) ban hành tại Quyết định số 1284 ngày 3/5/2019, cùng việc cho phép công ty thu - chi không qua ngân sách nhà nước, chưa đúng quy định pháp luật.
Từ kết quả kiểm tra, Thanh tra Đà Nẵng kiến nghị chấm dứt vai trò chủ đầu tư và nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng của Công ty Kỳ Hà Chu Lai, giao cho đơn vị có đủ chức năng tiếp tục thực hiện theo quy định. Đồng thời, đề nghị kiểm điểm trách nhiệm các tập thể, cá nhân liên quan trong việc tham mưu, giao nhiệm vụ và tổ chức thu chi sai quy định.
Dự án khu nghỉ dưỡng Nam Hội An có tổng vốn đầu tư hơn 105.000 tỷ đồng (tương đương 4 tỷ USD), nằm ven biển phía Nam Đà Nẵng, trải dài trên địa bàn hai huyện Duy Xuyên và Thăng Bình (tỉnh Quảng Nam cũ). Dự án gồm khu nghỉ dưỡng phức hợp, sân golf, vui chơi giải trí cao cấp và kinh doanh trò chơi có thưởng.
Nguyễn Đông