Trong báo cáo đánh giá thực trạng Dải Gaza được công bố tuần này, Cơ quan Thương mại và Phát triển Liên Hợp Quốc (UNCTAD) nhận định xung đột kéo dài hai năm qua đã biến vùng lãnh thổ này thành "vực thẳm vô vọng do con người tạo ra".
Khoảng 174.500 tòa nhà, tương đương 70% công trình trên khắp Dải Gaza, đã bị phá hủy hoặc hư hại, với hơn 61 triệu tấn gạch vụn cần dọn dẹp. UNCTAD cũng cảnh báo rằng 2,3 triệu người Gaza có nguy cơ đối diện "nghèo đói cực đoan và toàn diện", vì chiến sự đã làm suy yếu đáng kể gần như toàn bộ trụ cột cuộc sống ở vùng lãnh thổ.
Khu phố Shijaiya của Gaza City chỉ còn là đống gạch vụn trong ảnh công bố ngày 5/11. Ảnh: AP
Nền kinh tế Gaza đã suy giảm 87% trong giai đoạn 2023-2024, đẩy GDP bình quân đầu người xuống còn 161 USD, thuộc hàng thấp nhất thế giới. Quá trình tái thiết Dải Gaza có thể phải mất nhiều thập kỷ và dự kiến tiêu tốn hơn 70 tỷ USD.
Báo cáo chỉ ra mức suy thoái kinh tế tồi tệ nhất từng ghi nhận đã xóa sạch thành quả phát triển nhiều thập kỷ tại Dải Gaza và Bờ Tây. "Đến cuối năm 2024, GDP Palestine quay về mức năm 2010, còn GDP bình quân đầu người trở lại mức năm 2003, tức 22 năm phát triển đã bị xóa sạch trong chưa đầy hai năm", UNCTAD nhấn mạnh.
Chiến sự tại Gaza bùng phát sau khi lực lượng Hamas tấn công Israel ngày 7/10/2023, làm 1.200 người chết và bắt 251 người làm con tin. Chiến dịch trả đũa của Israel sau đó đã khiến hơn 69.000 người Palestine thiệt mạng, phần lớn là dân thường.
61 triệu tấn gạch vụn bao trùm khắp Dải Gaza. Đồ họa: Guardian
Lệnh ngừng bắn do Mỹ làm trung gian giữa Israel và Hamas có hiệu lực từ tháng 10, đến nay vẫn được duy trì dù luôn trong tình trạng mong manh vì những cáo buộc vi phạm từ hai phía. Hamas đã trả tự do cho toàn bộ 20 con tin còn sống và trao lại thi thể của 22 trong số 25 con tin thiệt mạng. Đổi lại, Israel đã thả gần 2.000 tù nhân Palestine và bàn giao thi thể hàng trăm người.
Cơ quan y tế Gaza cho biết ít nhất 342 người đã thiệt mạng bởi hỏa lực Israel kể từ khi ngừng bắn, trong khi Israel xác nhận 3 binh sĩ nước này bị bắn chết trong cùng giai đoạn.
Thanh Danh (Theo Guardian, UNCTAD)