Văn phòng Cao ủy viên về Nhân quyền Liên Hợp Quốc (LHQ) ngày 8/2 cho biết từ tháng 10/2023 đã phát hiện nhiều trường hợp quân đội Israel phá hủy công trình dân sự và nhà cửa thường dân, trong đó có trường học và trường đại học nằm ngoài khu vực giao tranh.
Văn phòng cũng ghi nhận hoạt động phá dỡ nhà cửa dân thường ở các khu vực Beit Hanoun, Gaza City ở phía bắc Dải Gaza, Nuseirat ở miền trung và Khan Younis ở phía nam.
Đây được cho là nỗ lực thiết lập vùng đệm của Israel trong Dải Gaza, lấy đi một phần đáng kể diện tích vùng đất. Giáo sư Adi Ben Nun tại Đại học Do thái Jerusalem, cho biết Israel đã nhắm mục tiêu vào các công trình trong vòng một km từ biên giới với Gaza. Hơn 30% tòa nhà tại đây đã bị hư hại hoặc phá hủy.
"Tôi muốn nhấn mạnh với chính quyền Israel về Điều 53 Công ước Geneva thứ tư, nghiêm cấm lực lượng chiếm đóng phá hủy tài sản tư nhân trừ trường hợp hành động phá hủy là một phần hết mực cần thiết đối với chiến dịch quân sự", Cao ủy viên Volker Turk bình luận, đề cập đến Công ước Geneva năm 1949 về bảo hộ thường dân trong chiến tranh.
Ông cảnh báo ý tưởng xây dựng vùng đệm an ninh bao quanh Dải Gaza không phù hợp với những định nghĩa về "chiến dịch quân sự" trong luật pháp quốc tế về nhân đạo.
Xe tăng Israel và máy ủi bọc thép tham gia chiến dịch tại phía bắc Dải Gaza ngày 2/11/2023. Ảnh: IDF
Ông Turk nhấn mạnh hành vi phá hủy bừa bãi hàng loạt tài sản dân thường ngoài mục đích quân sự và không có cơ sở pháp lý sẽ bị xem là hành động vi phạm nghiêm trọng Công ước Geneva và là "tội ác chiến tranh".
Quan chức LHQ cho biết Israel không đưa ra cách giải thích hợp lý cho hành động phá hủy hàng loạt hạ tầng dân sự.
Ông Turk cảnh báo chiến thuật phá hủy nhà cửa và công trình dân sự trên khắp Dải Gaza đang đe dọa cuộc sống của người tị nạn, ngăn họ trở về nhà sau những ngày tháng chạy trốn chiến sự. Ông nhấn mạnh luật pháp quốc tế cũng xem hành động "cưỡng ép di dời dân thường" trong giao tranh là tội ác.
Khu vực các chuyên gia lo ngại Israel có thể thiết lập vùng đệm tại Dải Gaza (màu vàng). Đồ họa: AFP
Giới chức Israel và quân đội nước này chưa bình luận về nghi vấn.
Israel kiểm soát Dải Gaza vào năm 1967, sau đó đơn phương rút quân và người dân khỏi khu vực này vào năm 2005. Tuy nhiên, Israel vẫn kiểm soát gần như hoàn toàn biên giới với Dải Gaza và lập một vùng hẹp cấm đi lại dọc theo biên giới.
Thanh Danh (Theo AFP)