Giới chức Iran tới nay vẫn khẳng định các vụ nổ ở căn cứ quân sự gần thành phố Isfahan hôm 19/4 là do phương tiện bay không người lái (drone) gây ra và chúng đều bị bắn hạ trên bầu trời. Họ nhấn mạnh căn cứ này không bị tập kích bằng tên lửa và không chịu thiệt hại trên mặt đất.
Tuy nhiên, ảnh vệ tinh công bố sau đó cho thấy đài radar của tổ hợp tên lửa phòng không S-300 tại căn cứ không quân Isfahan đã bị hư hại trong vụ tấn công. Đài radar này là một phần của hệ thống phòng không bảo vệ cơ sở hạt nhân Natanz gần đó.
Chính phủ Israel vẫn giữ "im lặng chiến lược" về sự việc, nhưng truyền thông nước này ngày 21/4 dẫn các nguồn giấu tên cho hay quân đội Israel (IDF) đã khai hỏa một quả tên lửa để tập kích đài radar Iran.
Đây là tên lửa không đối đất MARS, còn gọi là Rampage, chuyên dùng để diệt các mục tiêu giá trị cao như vị trí triển khai radar, trung tâm liên lạc, kho vũ khí và sân bay đối phương.

Tiêm kích Israel phóng thử tên lửa MARS. Ảnh: IAI
Tên lửa MARS nặng 570 kg, mang theo đầu đạn 150 kg, tầm bắn lên tới 300 km và có thể bay với tốc độ hơn 2.000 km/h. Tên lửa có thể phóng từ máy bay hoặc bệ mặt đất, dùng hệ thống dẫn đường và chống nhiễu GPS/INS.
Một số quan chức phương Tây và Iran cho biết việc sử dụng MARS, loại tên lửa "không thể phát hiện", trong vụ tập kích ngày 19/4 dường như được tính toán để đưa ra thông điệp rằng Israel sở hữu những vũ khí đủ sức xuyên thủng hệ thống phòng không Iran và vô hiệu hóa chúng.
Ảnh vệ tinh căn cứ không quân Iran sau vụ tập kích
Theo hai quan chức phương Tây, tên lửa được phóng từ tiêm kích bay ngoài không phận Israel và Iran. Cả tiêm kích phóng và tên lửa đều không bay qua không phận Jordan, động thái có thể giúp quốc gia này tránh khỏi nguy cơ xung đột với Iran.
Do tên lửa MARS sở hữu công nghệ né radar phòng không đối phương, quân đội Iran nhiều khả năng đã không phát hiện được nó. Hai quan chức Iran xác nhận lưới phòng không nước này không phát hiện bất cứ vật thể nào xâm nhập không phận như tên lửa, máy bay hay drone. Đây có thể là lý do truyền thông nhà nước Iran đưa tin không có vụ tập kích tên lửa nào xảy ra.

Trận địa S-300PMU2 ở căn cứ không quân tại tỉnh Isfahan, Iran sau vụ tập kích ngày 19/4. Ảnh: Umbra
Việc tiến hành tập kích bằng một quả tên lửa siêu thanh nặng nửa tấn có thể xuyên thủng lưới phòng không dường như là cách để Israel phát đi "thông điệp răn đe thầm lặng mà dứt khoát" với Iran, đồng thời ngăn đối phương phản ứng quyết liệt có thể khiến xung đột leo thang. Nó cũng có thể được lên kế hoạch để buộc Iran phải suy nghĩ kỹ trước khi mở đợt tấn công khác vào Israel trong tương lai.
Cả Israel và Iran đều không đưa nhiều tuyên bố sau vụ tấn công cuối tuần trước, động thái dường như nhằm giảm leo thang tình hình để tránh nguy cơ làm bùng phát cuộc chiến quy mô lớn hơn trong khu vực.
Nguyễn Tiến (Theo BI, AFP, Reuters)