Tổ chức Hamas dự kiến đề xuất thỏa thuận "tái lập hòa bình lâu dài và tạo điều kiện cần thiết để ngừng bắn" ba giai đoạn với Israel, theo tài liệu đàm phán được đài truyền hình Al Mayadeen của Lebanon tiết lộ vào ngày 2/5.
Trong giai đoạn đầu tiên kéo dài 40 ngày, Hamas yêu cầu quân đội Israel rút về biên giới phía đông Dải Gaza và chấm dứt mọi hoạt động quân sự gần khu vực đông dân cư.
Israel phải tạo điều kiện cho hàng trăm chuyến xe viện trợ nhân đạo được di chuyển thông suốt vào Dải Gaza, cho phép người tị nạn trở về nhà và ngừng mọi hoạt động không quân lẫn do thám khoảng 8-10 tiếng mỗi ngày.
Hamas cam kết thả 33 con tin, gồm dân thường là phụ nữ, trẻ em, người cao tuổi và nữ quân nhân bị bắt trong cuộc đột kích ngày 7/10/2023 vào lãnh thổ Israel. Các cuộc trao đổi giãn cách ba ngày, chia làm 11 lần và mỗi lần có ba con tin được thả.
Các chiến binh Hamas bàn giao con tin cho Hội chữ thập đỏ ở Dải Gaza hôm 29/11/2023. Ảnh: AFP
Hamas ra điều kiện một con tin Israel đổi lấy 40 tù nhân Palestine, đồng nghĩa mỗi cuộc trao đổi Israel phải phóng thích 120 tù nhân gồm trẻ em, phụ nữ, người trên 50 tuổi và người đang chịu án chung thân. Với tù nhân Palestine chịu án chung thân, Israel có thể chọn giữa phương án đưa họ đến Dải Gaza hoặc sang nước thứ ba.
Trong tối đa 7 ngày đầu tiên, Hamas sẽ cung cấp cho Israel danh sách những con tin khác còn sống sót và thảo luận gia hạn giai đoạn một để tiếp tục trao đổi con tin từ ngày thứ 34.
Trong giai đoạn hai kéo dài 42 ngày, Hamas đề nghị Israel "thực thi các biện pháp tái lập hòa bình lâu dài, đánh giá và khởi công tái thiết toàn diện nhà cửa, cơ sở cùng hạ tầng dân sự". Trong giai đoạn thứ ba, các bên sẽ xác định danh tính người thiệt mạng trong xung đột, trao trả thi thể và hài cốt cho phía còn lại.
Hamas đề xuất Ai Cập, Qatar và Mỹ là ba nước giám sát thực thi thỏa thuận ngừng bắn kéo dài 120 ngày này.
Vị trí các thành phố lớn trên Dải Gaza. Đồ họa: BBC
Theo thống kê của Israel, tổng cộng 253 con tin bị bắt sau cuộc đột kích của Hamas vào miền nam nước này ngày 7/10/2023. Tel Aviv muốn Hamas thả nhiều nhất 40 người trong 130 con tin được cho là vẫn bị giam ở Gaza.
Giới chức Ai Cập tuần này thông báo đã chuyển cho Hamas đề xuất thỏa thuận ngừng bắn từ Israel kéo dài ít nhất 40 ngày và thả thêm tù nhân Palestine, đổi lại tổ chức này trả tự do từ 20 đến 40 con tin.
Đài Al-Qahera el-Ekhbariya của Ai Cập dẫn nguồn thạo tin cho biết Hamas và Israel có thể đạt được thỏa thuận "trong vài ngày tới, dù một số cá nhân mỗi bên còn chưa hài lòng".
Trong khi đó, thành viên cấp cao Hamas Osama Hamdan ngày 1/5 bình luận đề xuất từ phía Israel "còn tiêu cực" và cần thảo luận thêm. Giới chức Hamas tuyên bố họ muốn kết thúc "cuộc chiến điên rồ", nhưng "kiên quyết không giương cờ trắng hay nhượng bộ".
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố quân đội vẫn quyết tấn công thành phố Rafah bất chấp viễn cảnh các bên đạt thỏa thuận đình chiến. Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken ngày 2/5 kêu gọi Hamas lập tức chấp nhận thỏa thuận ngừng bắn "nếu thật sự lo lắng cho nhân dân Palestine".
Thanh Danh (Theo TASS, AFP)