Việt Nam là đội bóng mới nổi của châu Á, và cái duyên của họ xoay quanh một chàng tiền vệ với chân trái ma thuật Nguyễn Quang Hải. Nhưng cầu thủ 24 tuổi đã tỏ ra nhạt nhoà ở vòng loại thứ ba World Cup 2022 - khu vực châu Á. Còn Việt Nam thua cả bốn trận đầu tiên.
Liệu sự tiến bộ của Quang Hải có bị cản trở vì anh không thường xuyên được chơi bóng ở cấp CLB hay không?
Quang Hải đã đóng vai trò quan trọng trong những thành tựu của Việt Nam kể từ năm 2018. Anh giúp đội tuyển vô địch AFF Cup, vào tứ kết Asian Cup lần đầu tiên sau 12 năm. Hiện tại họ là một trong 12 đội cuối cùng của AFC chạy đua giành suất dự World Cup năm sau. Việt Nam đang vươn tới trình độ mà họ chưa từng đạt được trước đây.
Quang Hải bắt đầu hành trình ở vòng loại ba một cách rực rỡ, với bàn duy nhất của Việt Nam trong trận thua Saudi Arabia 1-3. Nhưng ở hai trận gần nhất thua Trung Quốc và Oman, anh không tạo được dấu ấn.
Một trong những lý do có thể là Việt Nam phải đối mặt với những đối thủ đẳng cấp và khó chịu hơn ở châu Á. HLV Park Hang-seo đã kìm giữ khâu tấn công và giảm cơ hội cho Quang Hải gây sát thương cho đối thủ.
Nhưng một vấn đề khác có thể do V-League đã huỷ phần còn lại của mùa giải vì Covid-19. Nghĩa là, Quang Hải và đồng đội đang thiếu những trận đấu giàu tính cạnh tranh. Dù đã là tên tuổi lớn bậc nhất bóng đá Đông Nam Á, Quang Hải đang ở độ tuổi có thể tiến bộ hơn nữa trong hoàn cảnh thích hợp.
HLV Ong Kim Swee từng dẫn dắt Malaysia giành HC vàng SEA Games 2011, và tạo ảnh hưởng tới đội tuyển Malaysia suốt 12 năm qua. HLV Ong hiểu được các trận đấu giàu tính cạnh tranh quan trọng thế nào đến cầu thủ trẻ.
"Ở giai đoạn cầu thủ đang phát triển, điều quan trọng không chỉ là tập luyện thường xuyên, mà còn phải chơi các trận giàu tính cạnh tranh", Ong nói với ESPN. "Chúng tôi từng gặp vấn đề tương tự ở Malaysia. Những cầu thủ trẻ giỏi nhất ở đây không được đá chính thường xuyên. Điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của họ. Càng nguy hiểm hơn nếu họ đánh mất một năm phát triển sự nghiệp. Các đội đang phải đối mặt với nguy cơ này, vì Covid-19. Các giải trẻ thông thường ở Malaysia như President Cup bị huỷ, và vài tài năng trẻ của chúng tôi đã không chơi bóng trong thời gian dài".
Ngay cả trước khi Covid-19 ảnh hưởng tới lịch thi đấu khắp thế giới, nhiều người đã tranh luận phương án nào tốt nhất cho Quang Hải: Ở lại Việt Nam cùng CLB Hà Nội hay khi ra nước ngoài thi đấu.
Rhysh Roshan Rai là cựu cầu thủ chuyên nghiệp của Singapore, từng dự AFC Champions League. Anh cho rằng tình huống hiện tại của Quang Hải có thể tránh được nếu ngày trước anh theo chân Chanathip Songkrasin sang Nhật Bản phát triển sự nghiệp.
"Ở bất kỳ giai đoạn nào trong sự nghiệp, cầu thủ không thi đấu trong thời gian dài sẽ gặp bất lợi", Rai nói với ESPN. "Với trường hợp của cầu thủ trẻ như Quang Hải, bất lợi càng trầm trọng. Đúng là đội tuyển Việt Nam thường tổ chức các trận đấu tập nội bộ mỗi khi tập trung. Nhưng khi đó các cầu thủ sẽ chỉ đối mặt với các đối thủ trình độ tương đương, với cường độ chơi bóng thấp hơn khi thi đấu. Các trận đấu đòi hỏi thể lực và độ nhạy bén tốt hơn ở cầu thủ, để đưa ra quyết định trong tích tắc trong những tình huống áp lực cao. Cầu thủ có thể cố gắng lặp lại điều đó trong các buổi tập, nhưng tình huống sẽ không bao giờ giống hoàn toàn như khi thi đấu".
V-League sẽ chưa thể trở lại cho đến năm 2022, Quang Hải chỉ còn hai trận ở vòng loại World Cup, trước khi cùng Việt Nam bảo vệ ngôi vương AFF Cup vào tháng 12.
Việt Nam sẽ bước vào giải với tư cách ứng viên số một cho chức vô địch. Quang Hải cũng sẽ có cơ hội lớn rực sáng, khi anh từng được bầu là "Cầu thủ hay nhất" ở giải năm 2018. Nhưng, nếu Việt Nam muốn tiếp tục cạnh tranh ở tầm cao hơn trong những năm tới, Quang Hải cần chơi ở một môi trường đẳng cấp cao hơn, hay chí ít là được thi đấu thường xuyên trước đã.
Xuân Bình (theo ESPN)