Dự án đầu tư xây dựng công trình sắp xếp dân cư vùng ảnh hưởng thiên tai ở huyện Lang Chánh được Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa phê duyệt năm 2021, tổng mức đầu tư gần 50 tỷ đồng bằng nguồn vốn ngân sách trung ương và đối ứng của địa phương.

Một góc khu tái định cư bản Lọng, xã Tam Văn bị sạt lở tại mái taluy dương. Ảnh: Lê Hoàng
Theo phương án được duyệt, chủ đầu tư là UBND huyện Lang Chánh sẽ xây dựng hai khu tái định cư rộng hơn 5,7 ha tại bản Lọng và bản Căm, xã Tam Văn. Thời gian thực hiện dự án không quá ba năm (giai đoạn 2020-2022, sau đó được gia hạn đến 2023).
Dự án nhằm ổn định đời sống và sản xuất của 62 hộ dân với hơn 310 nhân khẩu tại các bản Lọng, Căm và bản Lót, xã Tam Văn nằm trong vùng bị sạt lở đất và lũ quét.
Công trình được khởi công năm 2022, đến năm 2023 hoàn thiện hầu hết hạng mục như san nền, kè chống sạt lở, đường giao thông, hệ thống điện nước... Tuy nhiên, dự án chưa thể nghiệm thu do một số sai sót trong quá trình xây dựng và vướng mắc về thủ tục hành chính.

Nắp cống, mặt đường bêtông, kè chống sạt lở ở khu tái định cư bản Lọng đã hư hỏng. Ảnh: Lê Hoàng
Hai năm qua, cả hai công trình bị bỏ hoang. Công trường không có công nhân làm việc hay bảo vệ trông coi nên biến thành nơi chăn thả trâu bò, bãi tập kết lâm sản của người dân địa phương.
Toàn bộ 62 hộ dân chưa có gia đình nào được bàn giao đất để xây dựng nhà cửa. Do bỏ hoang nên một số hạng mục trong dự án như kè chống sạt lở, nền đường nhiều vị trí bị nứt gãy, bêtông bong tróc, mái taluy dương sạt lở, hệ thống điện nước bắt đầu xuống cấp.
Năm 2024, Thanh tra tỉnh Thanh Hóa sau quá trình kiểm tra, xác định dự án tái định cư tại Tam Văn có nhiều sai sót, có 5 trên 10 hạng mục bị chủ đầu tư là UBND huyện Lang Chánh tự ý điều chỉnh quy mô so với nghị quyết được HĐND tỉnh Thanh Hóa phê duyệt. Một số cá nhân liên quan đã bị kiểm điểm rút kinh nghiệm.
Theo Sở Kế hoạch và Đầu tư (nay là Sở Tài chính), việc chủ đầu tư dự án tự điều chỉnh quy mô các hạng mục đã "vi phạm các hành vi bị nghiêm cấm trong đầu tư công, quy định tại Luật Đầu tư công năm 2019". Đây là nguyên nhân chính khiến dự án đến nay vẫn không thể nghiệm thu, bàn giao đưa vào sử dụng.

Khu tái định cư bản Căm cũng cơ bản hoàn thiện, song thành nơi tập kết luồng, chăn thả trâu bò. Ảnh: Lê Hoàng
Ông Phạm Hùng Sâm, Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Lang Chánh, cho biết UBND huyện đang lập hồ sơ xin điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án để làm cơ sở tổ chức nghiệm thu công trình. "Phấn đấu đến tháng 4 sẽ hoàn thiện thủ tục pháp lý, sớm đưa công trình vào sử dụng", ông Sâm nói.
Về một số hạng mục hạ tầng tại dự án tái định cư Tam Văn xuống cấp, theo ông Sâm việc sửa chữa, khắc phục sẽ do nhà thầu thi công chịu trách nhiệm trước khi nghiệm thu, bàn giao.
Lê Hoàng