Priscilla, 35 tuổi và con gái Hermione, 8 tuổi đang ở Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc khi chính phủ Trung Quốc quyết định phong tỏa thành phố này để ngăn dịch viêm phổi do virus nCoV lây lan từ ngày 23/1. Mọi phương tiện giao thông đều bị cấm hoạt động trong và xung quanh thành phố.
Đúng vào lúc này, Hermione bị sốt. Nhưng thành phố bị phong tỏa khiến Priscilla và chồng cô James Dickey, 43 tuổi, sống ở thành phố gần Vũ Hán, vất vả tìm phòng khám có thể xét nghiệm virus nCoV cho con gái.
Tới cuối tuần qua, cô bé đã cắt sốt nhưng vợ chồng Dickey vẫn quyết tâm đưa con gái rời Vũ Hán. Khi biết về kế hoạch của chính phủ Mỹ sơ tán khoảng 1.000 công dân sống trong và xung quanh thành phố này, vợ chồng Dickey hiểu cơ hội của họ đã đến.
Thế nhưng, có được chỗ trên chuyến bay đó không phải việc dễ dàng. Đầu tiên, gia đình Dickey cảm thấy bối rối và tức giận khi gọi tới đại sứ quán Mỹ ở Bắc Kinh, nhưng chỉ nhận được thông điệp từ đoạn ghi âm trả lời tự động: "Hãy lưu ý rằng thông tin về chuyến bay sơ tán công dân Mỹ cất cánh ngày mai không chính xác. Đại sứ quán đang tìm kiếm các lựa chọn khả thi để hỗ trợ công dân Mỹ".
Dù vậy, vợ chồng Dickey vẫn quyết định đăng ký thông tin cá nhân với Bộ Ngoại giao Mỹ. Cố gắng của họ được đền đáp khi đại sứ quán gửi mail thông báo Priscilla và con gái Hermione là người được chọn lên máy bay để sơ tán.
Lúc đầu, chuyến bay dự định cất cánh vào ngày 26/1, sau đó lùi sang sáng ngày 28/1 và chuyển tới tối hôm đó. Priscilla đã chuẩn bị mọi thứ cho chuyến đi tới California và sau đó là Ohio để đoàn tụ với gia đình. Đây là lần đầu tiên con gái cô tới Mỹ trong 5 năm qua. Tuy nhiên, hộ chiếu của Hermione lại để ở căn hộ của bố tại thành phố Trường Sa, cách Vũ Hán hơn 400 km. Không còn cách nào khác, họ phải dùng bản photo thay thế.
James và Priscilla được tuyển dụng làm giáo viên ở Trung Quốc sau khi rời Tennessee, Mỹ hơn 10 năm trước. Họ sống ở thành phố Thập Yển thuộc tỉnh Hồ Bắc, cách thủ phủ Vũ Hán hơn 480 km. Hermione được coi là em bé nước ngoài đầu tiên chào đời ở thành phố khoảng 3 triệu dân này.
Vợ chồng Priscilla sau đó chuyển tới sống ở Vũ Hán nhưng chia tay năm 2017. James cùng con gái chuyển tới thành phố Trường Sa, nơi anh dạy học tại một trường mẫu giáo. Trong khi đó, Priscilla sống trong ký túc xá Đại học Khoa học và Công nghệ Vũ Hán, nơi cô theo đuổi tấm bằng cử nhân. Mỗi cuối tuần, Hermione mất 90 phút đi tàu cao tốc từ Trường Sa tới Vũ Hán thăm mẹ.
Hermoni đón sinh nhật 8 tuổi tại Trường Sa hôm 17/1. Nhưng cuối tuần sau đó khi tới Vũ Hán với mẹ, cô bé đã bị mắc kẹt ở đây vì lệnh phong tỏa do dịch viêm phổi. Chuyến bay của chính phủ Mỹ tới Vũ Hán sơ tán công dân Mỹ là hy vọng duy nhất để thoát khỏi thành phố này.
Mặc dù Priscilla và Hermione được phép sơ tán, việc di chuyển tới sân bay vào thời điểm này cũng là thách thức lớn khi mọi tuyến đường quanh thành phố đều bị phong tỏa và phương tiện công cộng ngừng hoạt động. "Tôi rất căng thẳng. Thậm chí họ nghĩ tôi bị điên", Priscilla nói sau khi cố thúc ép cảnh sát địa phương cho cô đi tới đường cao tốc để tới sân bay gần đó.
Một lần nữa, họ gặp may khi Jacob Wilson, người Mỹ quyết định ở lại Vũ Hán, đề nghị lái xe đưa họ đi. Priscilla và Hermione mang khẩu trang, ngồi ghế sau chiếc sedan cùng người quay phim chuyến đi của đài NBC, đi qua các con phố vắng bóng người và hướng tới cao tốc. Ra khỏi thành phố, họ chỉ gặp một chốt kiểm tra của cảnh sát địa phương trong khi hầu hết tuyến cao tốc trống trơn được đánh dấu bằng cọc tiêu giao thông màu cam. "Tôi thấy lạc quan hơn nhiều dù vẫn còn căng thẳng. Cảm giác lúc đó thật kỳ lạ", Priscilla kể lại.
Hai mẹ con cô bé đến sớm 4 tiếng so với giờ bay dự kiến lúc 22h. Cùng với nhân viên ngoại giao và công dân Mỹ khác đi cùng chuyến, họ ngồi chờ trong sân bay vắng vẻ. Ngoài các thủ tục xuất nhập cảnh và an ninh thông thường, hành khách còn phải tiến hành kiểm tra sức khỏe trước khi lên máy bay theo yêu cầu của giới chức Trung Quốc.
Priscilla vui vẻ trò chuyện cùng một phụ nữ trẻ tại điểm kiểm tra sức khỏe. Hermione đã hoàn toàn phục hồi sau đợt sốt trước đó. Khoảng nửa đêm, khi họ tới khu vực xuất nhập cảnh ở sân bay, hai mẹ con bị từ chối bởi giới chức sân bay không chấp nhận bản photo hộ chiếu của Hermione.
Nhân viên ngoại giao Mỹ đi cùng chuyến đã cố gắng đàm phán với nhân viên xuất nhập cảnh Trung Quốc và giải thích lý do Hermione không có hộ chiếu gốc. Họ gọi điện về Bắc Kinh xin chỉ thị. "Chúng tôi được yêu cầu ngồi đợi", Priscilla kể. Một nhân viên sân bay còn tiến tới hỏi thăm khi thấy gương mặt buồn bã và thất vọng của Priscilla.
2h sáng, nhân viên xuất nhập cảnh thông báo giấy tờ của Hermione không hợp lệ. "Tôi biết cơ hội rời đi không còn khi thấy hai nhân viên lãnh sự quán tới và nhìn về phía chúng tôi, giống như hai bác sĩ chuẩn bị thông báo điều tồi tệ nào đó cho bệnh nhân", Priscilla nhớ lại.
Hermione không được phép lên chuyến bay. 3h sáng hôm đó, Priscilla nhờ Wilson đưa trở lại thành phố. Tại cơ quan giám sát biên giới Trung Quốc ở Vũ Hán, người đàn ông trả lời điện thoại nói anh ta không thể trả lời bất kỳ câu hỏi nào và thêm rằng quan chức khác ở đây hiện chưa thể bình luận gì vào hôm 29/1 vì đang trong kỳ nghỉ Tết.
Mặc dù bực mình, Priscilla hiểu nỗ lực của Trung Quốc nhằm ngăn chặn dịch và thông cảm với nhân viên sân bay. "Tôi phải thông cảm với người Trung Quốc. Những nhân viên đó làm việc ở sân bay để chúng tôi có thể rời đi. Họ vẫn phải làm việc dù trong kỳ nghỉ lễ. Hiện ở đây bị phong tỏa và mọi thứ đều tạm ngừng hoạt động. Nhưng họ vẫn phục vụ chúng tôi tới 3h sáng", cô chia sẻ.
Priscilla đoán máy bay đã rời đi khi cô về tới nhà nhưng không chắc lắm bởi chưa từng thấy nó. Cô trở về để cố gắng tìm cách đưa Hermione ra khỏi ổ dịch khiến 170 người chết và hầu hết trong số đó ở trong và xung quanh Vũ Hán.
Các nhân viên lãnh sự quán Mỹ đã sơ tán khiến tình hình càng khó khăn hơn. "Việc họ rời đi khiến tôi cảm thấy lạc lõng ở đây. Tôi cần chính phủ Mỹ giúp mình nhưng không biết phải làm như thế nào", Priscilla nói khi gọi tới đường dây nóng của đại sứ quán Mỹ và gửi mail cho chính phủ nhưng chưa được hồi đáp.
Gia đình Dickey không phải là những người Mỹ duy nhất bị bỏ lại sau chuyến bay sơ tán 201 người tới căn cứ quân sự ở California hôm 29/1. Trang web có tên Mạng lưới chiến binh Vũ Hán do nhóm công dân Mỹ định cư lâu dài ở thành phố này lập ra đã đăng bài xin được tiếp tế và hỗ trợ.
Tại Vũ Hán, còn một cửa hàng tạp hóa gần căn hộ của bạn Priscilla vẫn còn nhiều thức ăn nhưng không biết sẽ duy trì trong bao lâu. Vợ chồng Dickey hiện chỉ mong sớm đưa con gái trở về Trường Sa, nơi cô bé còn nhiều món quà sinh nhật chưa mở. Nhưng bức ảnh mà James chụp tại một cửa hàng gần căn hộ của anh cho thấy kệ hàng ở đó đã trống trơn.
Còn hiện tại, Priscilla phải cố gắng mạnh mẽ trước mặt con gái đang buồn bã và thất vọng của cô. "Con bé cứ lặp lại điều tôi nói 'Con không có hộ chiếu'", cô cho biết.
Thanh Tâm (Theo WSJ)