"Nếu quan hệ Trung - Mỹ bị xáo trộn, điều đó không có lợi cho quan hệ Nga - Mỹ hoặc cho thế giới", đại sứ Trung Quốc tại Mỹ Tần Cương hôm 18/4 cho hay, nói thêm rằng điều tương tự diễn ra trong tam giác quan hệ Bắc Kinh - Moskva - Washington.
Bình luận được đại sứ Trung Quốc đưa ra trong bối cảnh Bắc Kinh chịu áp lực ngày càng lớn từ các nước phương Tây để gây sức ép lên Tổng thống Nga Vladimir Putin về chiến dịch quân sự ở Ukraine. Mỹ tuần trước cảnh báo Trung Quốc có thể phải chịu hậu quả kinh tế nếu không tham gia các lệnh trừng phạt phương Tây áp đặt đối với Nga.
Ông Tần cho rằng đường lối đối ngoại của Trung Quốc dựa trên các nguyên tắc "không liên minh, không đối đầu và không nhắm mục tiêu vào các nước thứ ba", điều không xuất hiện trong chính sách của Mỹ.
"Mối quan hệ Trung - Nga đã đạt tiến bộ lớn. Nếu các cuộc xung đột tương tự xảy ra ở những nơi khác hoặc giữa các quốc gia khác, lập trường của Trung Quốc sẽ không thay đổi", ông nhấn mạnh.
Đại sứ Trung Quốc tại Mỹ Tần Cương trong cuộc họp báo ở thủ đô Washington tháng 8/2021. Ảnh: Xinhua.
Trung Quốc nỗ lực duy trì phản ứng trung lập về xung đột Ukraine, kêu gọi các bên kiềm chế và giải quyết mâu thuẫn bằng biện pháp hòa bình để không ảnh hưởng lớn đến các thị trường của họ ở châu Âu và Mỹ. Trung Quốc cũng tiến hành hoạt động viện trợ nhân đạo cho Kiev, dù không đáng kể.
Tuy nhiên, Bắc Kinh không công khai chỉ trích Moskva và không tham gia loạt lệnh trừng phạt của phương Tây nhắm vào Nga. Nước này bỏ phiếu trắng trong ba nghị quyết ở Liên Hợp Quốc về chiến sự Ukraine, phản đối loại Nga khỏi Hội đồng Nhân quyền và G20, đồng thời chỉ trích việc Mỹ áp đặt biện pháp trừng phạt hà khắc với Nga, cho rằng động thái này khiến tình hình thêm căng thẳng.
Đại sứ Tần Cương cũng chỉ trích lệnh trừng phạt đối với ngân hàng, thương mại và cá nhân do Mỹ và đồng minh áp đặt chống lại Nga, cũng như những lời đe dọa của một số nước về lệnh cấm vận Trung Quốc nếu giúp Moskva né trừng phạt.
"Một số người đang sử dụng cây gậy trừng phạt để buộc Trung Quốc từ bỏ chính sách đối ngoại độc lập vì hòa bình của chúng tôi. Một số đang kêu ca về 'trục Bắc Kinh - Moskva' với cách hiểu sai nguy hiểm về mối quan hệ Trung -Nga, yêu cầu Trung Quốc phải chịu trách nhiệm", ông nhấn mạnh.
Sau khi Nga mở chiến dịch quân sự ở Ukraine, Mỹ cùng các đồng minh áp nhiều vòng trừng phạt với Nga, như loại một số ngân hàng Nga khỏi hệ thống thanh toán quốc tế SWIFT, cấm nhập khẩu nhiều nguồn hàng từ Nga và bỏ quy chế tối huệ quốc với nước này. Mỹ cũng công bố lệnh cấm nhập khẩu dầu và các loại năng lượng khác từ Nga.
Nga đáp trả bằng cách cấm xuất khẩu hơn 200 mặt hàng trong lĩnh vực viễn thông, y tế, ôtô, nông nghiệp, kỹ thuật điện và công nghệ đến hết năm 2022. Moskva cũng yêu cầu các nước "không thân thiện" phải mua năng lượng Nga bằng đồng ruble và có thể mở rộng thêm các mặt hàng phải giao dịch bằng đơn vị tiền tệ này.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên hôm 14/4 khẳng định Bắc Kinh không chấp nhận bất kỳ áp lực hay sự ép buộc nào trong khủng hoảng Ukraine, đồng thời nhắc lại quan điểm rằng các mối lo ngại an ninh chính đáng của Nga cũng cần được tôn trọng.
Huyền Lê (Theo SCMP)