Ngày 17/8, ông Chu Ngọc Anh bị Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03) đề nghị truy tố về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí, theo điều 219 Bộ luật Hình sự.
Liên quan vụ án, cựu bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long và 36 người bị đề nghị truy tố về các tội: Nhận hối lộ, Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng và Đưa hối lộ.
Theo kết luận điều tra, kit xét nghiệm Covid-19 là sản phẩm thuộc đề tài nghiên cứu do Bộ Khoa học và Công nghệ giao Học viện Quân y chủ trì, thuộc sở hữu Nhà nước. Khi nghiên cứu, chuyển giao kit xét nghiệm, Bộ Khoa học và Công nghệ đã tự ý đưa Công ty Việt Á tham gia đề tài.
Ông Chu Ngọc Anh bị cáo buộc không thực hiện quản lý theo quy định khi biết Việt Á khai thác, sử dụng kết quả nghiên cứu đề tài, đưa vào sản xuất thương mại không đúng quy định, xâm hại quyền sở hữu quản lý tài sản của Nhà nước. Ông tổ chức họp báo, ra thông cáo báo chí về kết quả nghiên cứu và cấp phép kit xét nghiệm; ký tờ trình đề nghị khen thưởng Việt Á.
Cơ quan điều tra cho rằng việc này nhằm để hỗ trợ truyền thông, quảng bá hình ảnh, tạo điều kiện để Công ty Việt Á biến kit xét nghiệm từ sản phẩm nghiên cứu thuộc sở hữu Nhà nước thành sản phẩm thương mại thuộc sở hữu của Việt Á. Từ đó, Việt Á tự kinh doanh thu lợi bất chính.
Sáng 27/8/2020, Phan Quốc Việt, Tổng giám đốc Việt Á nhắn tin xin gặp ông Chu Ngọc Anh nhưng không được trả lời. Chiều cùng ngày, Việt mang một balo màu xanh, trong đó có 200.000 USD (hơn 4,6 tỷ đồng) và một số khẩu trang, nước rửa tay đến trụ sở Bộ Khoa học và Công nghệ.
Tại phòng làm việc của ông Ngọc Anh, Việt đưa túi, nói "có chút quà cảm ơn". Sau khi Việt ra về, ông Ngọc Anh cất túi vào buồng ngủ phía trong. Khoảng cuối tháng 9/2020, khi dọn phòng làm việc để chuyển về UBND Hà Nội, ông Ngọc Anh mới kiểm tra và thấy túi quà có tiền.
C03 xác định, ông Ngọc Anh không trao đổi, bàn bạc, thỏa thuận gì với Việt về việc đưa nhận tiền. Ông cũng không gây khó khăn nhằm mục đích Việt phải đưa tiền.
Số tiền Việt đưa cho ông Ngọc Anh bị cơ quan điều tra xác định có yếu tố "vụ lợi". Hành vi của ông Ngọc Anh gây thiệt hại tài sản Nhà nước 18,98 tỷ đồng (tiền ngân sách Nhà nước cấp phục vụ nghiên cứu đề tài, là giá trị tối thiểu của tài sản hình thành qua nghiên cứu đề tài).
Cựu Chủ tịch TP Hà Nội Chu Ngọc Anh trong một cuộc họp tháng 7/2021. Ảnh: Ngọc Thành
Ông Chu Ngọc Anh 58 tuổi, nguyên ủy viên Trung ương, cựu bộ trưởng Khoa học và Công nghệ, cựu chủ tịch UBND Hà Nội. Ông từng làm Bí thư tỉnh ủy Phú Thọ, Thứ trưởng Khoa học và Công nghệ, rồi làm Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ từ tháng 4/2016 đến tháng 9/2020. Ông làm Chủ tịch UBND Hà Nội từ tháng 9/2020 cho đến khi bị bắt.
Ông Ngọc Anh là một trong ba ủy viên trung ương bị đề nghị truy tố tại vụ án này, cùng với cựu bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long và cựu bí thư Tỉnh ủy Hải Dương Phạm Xuân Thăng.
Vụ án Việt Á được coi là điển hình về "tham nhũng có hệ thống" do tính quy mô, xảy ra từ cơ quan, bộ ngành trung ương đến các địa phương. Sau gần hai năm điều tra, nhà chức trách đã khởi tố 111 người trong "chùm" 33 vụ án liên quan Việt Á.