Khoảng 20% trong số 10 triệu dân sinh sống tại Israel là người Arab, trong đó có cộng đồng Hồi giáo, Cơ đốc Giáo và bộ lạc Bedouin sinh sống ở sa mạc.
Theo các nhóm nhân quyền quốc tế, các cộng đồng này từ lâu đã đối mặt với tình trạng phân biệt đối xử, khi căng thẳng sắc tộc giữa người Arab và người Do Thái âm ỉ suốt nhiều năm qua, đặc biệt là sau đợt đụng độ quy mô nhỏ giữa Israel và nhóm Hamas hồi tháng 5/2021.
Khi nhóm Hamas mở chiến dịch tấn công lớn chưa từng có vào lãnh thổ Israel ngày 7/10 khiến khoảng 1.400 người thiệt mạng, Standing Together, phong trào xã hội lớn nhất ở Israel nhằm thúc đẩy bình đẳng giữa người Arab và Do Thái, đối mặt tình thế căng thẳng chưa từng thấy.
Hôm 10/10, hàng chục thành viên nhóm cực đoan Israel đã tràn vào một bệnh viện ở Tel HaShomer, nơi các tay súng Hamas bị thương được cho là đang điều trị. Họ hét lớn: "Tiêu diệt người Arab!", khiến các nhân viên y tế, một nửa là người Arab, hoảng sợ, trước khi cảnh sát có mặt ổn định tình hình.
"Cộng đồng người Arab ở Israel đang sống trong sợ hãi, khi nhìn đâu cũng thấy những lời kêu gọi trả thù", Alon-Lee Green, đồng sáng lập Standing Together, nói. "Có nhiều người muốn kích động xung đột toàn khu vực".

Công dân Mỹ chờ sơ tán ở cảng Haifa, Israel, ngày 16/10. Ảnh: AFP
Trong bầu không khí căng thẳng đó, các nhóm tình nguyện viên với hàng nghìn người Arab tham gia đang chung tay hỗ trợ những người bị ảnh hưởng trong thảm kịch, thể hiện tình đoàn kết với người Do Thái và "mang đến niềm hy vọng lớn" tại Israel.
Các bộ lạc Arab thuộc cộng đồng Bedouin tại sa mạc Negev là bên thành lập nhóm tình nguyện đầu tiên gồm 600 thành viên để tìm kiếm những người Israel mất tích trong chiến dịch tấn công của Hamas.
"Tình hình rất hỗn loạn, chúng tôi biết có nhiều người mất tích ở cả cộng đồng Arab và Do Thái. Nhờ thông thạo địa hình miền nam, chúng tôi giúp đỡ bằng cách chia thành các nhóm với nhiều nhiệm vụ khác nhau như tập hợp thông tin, cứu hộ, sơ cứu", Sleman Shlebe, người Bedouin ở làng Bir Hadaj, cho biết.
Tại Tel Aviv, các cộng đồng Arab tị nạn từ Eritrea cũng tổ chức nấu ăn cho hàng nghìn người Israel mất nhà cửa do xung đột.
Hàng nghìn người cũng giúp dọn dẹp các hầm trú bom, giúp cộng đồng có chỗ trú ẩn an toàn khi Hamas tiếp tục phóng rocket vào Israel. "Họ đang nỗ lực hết sức để duy trì tình đoàn kết giữa hai sắc tộc", Sally Abed, lãnh đạo Standing Together, cho biết.

Người Arab và Do Thái dọn dẹp bên trong một cơ sở trú bom công cộng ở Haifa. Ảnh: Standing Together
Tại Jaffa, thành phố đa sắc tộc ở phía nam Tel Aviv, cộng đồng Do Thái và Arab đã huy động các nhóm chat trên nền tảng WhatsApp, thành lập lực lượng dân phòng không vũ trang để bảo vệ cư dân và để cảnh báo chính quyền nếu bạo lực nổ ra.
Bà Abed thừa nhận chiến dịch tấn công của Hamas hôm 7/10 có thể khiến nỗ lực của Standing Togerther nhằm thúc đẩy bình đẳng, chấm dứt phân biệt chủng tộc giữa người Do Thái và người Arab "thụt lùi nhiều năm". Nhưng ông Green cho rằng hình ảnh dân Arab mở cửa đón những người Israel mất nhà vào tạm trú, hỗ trợ thực phẩm, đang mang lại tín hiệu tích cực.
"Tôi hy vọng tình đoàn kết mà chúng ta xây dựng giữa các cộng đồng từ trước đến nay có thể vượt qua thời điểm chia rẽ hiện tại", ông nói.
Đức Trung (Theo Guardian)