Kissa sớm vượt lên dẫn đầu cuộc đua 10.000m tối 30/7. Ảnh: Tokyo 2020
Sau hiệu lệnh xuất phát, Kissa nhanh chóng bứt lên dẫn đầu, rồi giữ vững vị trí đó trong hơn 6.000 mét đầu tiên. Nhưng qua mốc 18 phút 30 giây, Kissa nhìn đồng hồ rồi chủ động bỏ cuộc. Lúc đó là 18 phút 52 giây và cuộc đua còn chín vòng phía trước.
Theo trang tin Uganda Kawowo, việc này nằm trong chiến thuật chung của đội chạy 10.000m nước này.
Uganda có ba VĐV tham gia tranh tài, gồm Kissa, Joshua Cheptegei và Jacob Kiplimo. Trong đó, Cheptegei đang giữ kỷ lục thế giới chạy 10.000m với 26 phút 11 giây, lập tại Valencia hôm 7/10/2020, và là chân chạy số một thế giới ở cự ly này. Kiplimo đứng thứ bảy thế giới, với thành tích cá nhân tốt nhất (PB) 26 phút 33 giây 93. Kissa kém hai đồng đội, khi PB là 27 phút 26 giây 46, đứng thứ 76 thế giới.
Căn cứ trên mốc thành tích của ba người, đội điền kinh Uganda lên chiến thuật và chọn Kissa làm pacer (người dẫn tốc) kiêm "chim mồi". Theo đó, Kissa chạy 6.000 mét đầu tiên với pace tốt nhất của anh - trung bình 2 phút 40 giây mỗi 1000 mét - rồi dừng lại. Chiến thuật này, về lý thuyết, sẽ giúp Kissa vừa dẫn tốc cho hai đồng đội, vừa làm rối loạn và phá sức của các đối thủ cạnh tranh.
Trên đường chạy sân Olympic (Sapporo), Kissa đã làm tốt nhất phần việc của anh. Nhưng kế hoạch giúp hai đồng đội tranh HC vàng thì bất thành. Khi cuộc đua vào 800 mét cuối, Cheptegei bứt lên dẫn đầu nhưng sau đó rớt lại và về nhì với 27 phút 43 giây 63 - thành tích cá nhân tốt nhất của Cheptegei từ đầu năm 2021. Kiplimo về ba, nhận HC đồng với 27 phút 43 giây 88.
HC vàng thuộc về chân chạy Ethiopia Selemon Barega với 27 phút 43 giây 22.
"Chỉ là hy sinh cho thành tích tập thể", Kissa trả lời sau cuộc đua. "Theo kế hoạch, tôi vượt lên trước và đẩy cao tốc độ của cuộc đua. Đội Uganda đặt mục tiêu đoạt HC vàng, nhưng thật không may, chúng tôi chỉ có HC bạc và đồng. Dù sao, tôi vẫn vui, vì Uganda đã giành hai huy chương".
Cách chân chạy sinh năm 1995 hy sinh vì đồng đội, đứng phía sau vầng hào quang của bục nhận huy chương nhận được sự cảm phục từ cộng đồng mạng. "VĐV hay nhất cuộc đua của đội Uganda hôm nay. Xin cúi đầu, ngã mũ trước anh, Stephen Kissa", tài khoản Twitter của @Kawowo viết. Một người khác nhận xét: "Kissa - người hùng thầm lặng. Anh đã làm tuyệt vời phần việc của một người dẫn tốc cho các đồng đội tiến tới vinh quang. Chúng ta cũng chúc mừng anh". "Với tôi, tấm HC vàng đích thực của Uganda thuộc về Stephen Kissa", một người khác viết.
@Bernard Sabiti cho rằng: "Ai cũng muốn có một Stephen Kissa trong đời. Một người dẫn tốc chỉ đường cho bạn, vẽ ra con đường để bạn toả sáng, và làm đối thủ của bạn lúng túng. Họ thường chỉ biết đứng phía sau, ngoài khung hình của truyền thông, và thường không mưu cầu vinh quang. Ngưỡng mộ anh, người dẫn tốc".
Cheptegei và Kiplimo không tận dụng được cơ hội từ sự hy sinh của Kissa, khi chỉ lần lượt về nhì và ba trên đường đua 10.000m. Ảnh: AFP
Một ký giả Uganda, Abdu Dilshan Wasike thì tiếc nuối vì hai đồng đội không tận dụng được sự hy sinh của Kissa để thắng cuộc đua. "Khi thấy Kissa hoàn thành nhiệm vụ và rút lui, tôi đã hét lên với mong muốn Cheptegei và Kiplimo sẽ sớm tăng tốc. Chẳng có lý do gì để họ phải đợi tới tận những phút cuối mới mở hết tốc độ. Tôi không rõ kế hoạch của đội họ là thế nào. Nhưng dù sao đi nữa, xin chúc mừng các bạn", ông viết.
Kissa là thành viên của NN Running Team - CLB quy tụ những chân chạy đường dài hay nhất thế giới hiện tại như Eliud Kipchoge, Stephen Kiprotich ở cự ly marathon, và Cheptegei (10.000m), Prescious Mashele (5.000m). Cự ly sở trường của Kissa là 5.000m, nhưng tại Olympic Tokyo, anh được đôn lên thi đấu 10.000m.
Nhật Tảo