Tướng Wayne Eyre, tham mưu trưởng quân đội Canada, ngày 27/6 tiết lộ trong cuộc phỏng vấn với CBC News rằng nước này đang xây dựng loạt kế hoạch sơ tán khẩn cấp công dân tại Lebanon trong trường hợp chiến tranh tổng lực nổ ra giữa Israel và lực lượng Hezbollah. Ông nói số lượng công dân Canada dự kiến sơ tán có thể "khoảng 20.000 người, dựa trên số liệu từ chiến dịch vào năm 2006".
18 năm trước, quân đội Canada đã phối hợp cùng đồng minh đưa khoảng 15.000 người rời khỏi vùng chiến sự, trong đó phần lớn là công dân Canada.
Theo trang web của chính phủ Canada, có 40.000-75.000 công dân nước này sống ở Lebanon.
Tướng Wayne Eyre cho biết "lãnh đạo các quân đội đồng minh" đã họp vào ngày 25/6 và thảo luận về nguồn lực, phương án triển khai. "Chúng tôi không thể làm một mình. Chiến dịch sẽ do liên quân thực hiện và chúng tôi đang hợp tác chặt chẽ với đồng minh", ông nói.
Canada đã gửi một đội cố vấn quân sự đến Lebanon, sẵn sàng hỗ trợ đại sứ quán ở Beirut điều phối sơ tán trong kịch bản chiến tranh nổ ra.
Quân đội Canada cũng cử một nhóm công tác đến đảo Cyprus để chuẩn bị hậu cần, trong đó có bảo trì máy bay quân sự. Canada vào cuối năm ngoái đã cử một nhóm 500 quân nhân đến Cyprus làm nhiệm vụ tiền trạm cho các kế hoạch.
Theo tướng Eyre, phần lớn kế hoạch sơ tán sẽ được tổ chức qua đường biển. Tương tự năm 2006, quân đội Canada sẽ dùng thuyền và phà đưa người từ Lebanon đến đảo Cyprus, sau đó hỗ trợ công dân đón chuyến bay về nước.
Ngoài ra, CNBC dẫn 4 nguồn tin quan chức và cựu quan chức Mỹ cho biết Lầu Năm Góc đang triển khai hải quân đến gần Lebanon, chuẩn bị cho kịch bản phối hợp cùng đồng minh sơ tán công dân. Bộ Ngoại giao Mỹ năm 2022 ước tính khoảng 86.000 công dân Mỹ đang sống ở Lebanon.
Hải quân Mỹ xác nhận tàu đổ bộ USS Wasp và Nhóm Phòng bị Đổ bộ (ARG), trong đó có Đơn vị Thủy quân lục chiến Viễn chinh 24 (MEU 24), đã được triển khai đến Địa Trung Hải vào ngày 26/6.
MEU 24 là lực lượng chuyên về các chiến dịch đặc biệt và hỗ trợ sơ tán dân thường khỏi khu vực nguy hiểm. Mỹ cũng đang duy trì hai tàu quân sự trong khu vực, là tàu đổ bộ USS Oak Hill và tàu vận tải USS New York, theo USNI.
Đại sứ quán Mỹ tại Beirut hôm 27/6 khuyến cáo công dân Mỹ cân nhắc lại mọi kế hoạch di chuyển đến Lebanon, cảnh báo tình hình an ninh phức tạp và biến động.
Người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ John Kirby không bình luận về thông tin kế hoạch sơ tán công dân, song khẳng định chính phủ Mỹ đang theo dõi các mối đe dọa và "đã điều chỉnh lực lượng cùng quy trình bảo hộ công dân".
Căng thẳng ở biên giới phía bắc Israel tăng nhiệt trong những ngày qua, khi quân đội Israel tuần trước tuyên bố kế hoạch tấn công Lebanon đã được phê duyệt. Thủ lĩnh Hezbollah Hassan Nasrallah đe dọa "không có nơi nào ở Israel an toàn" trong trường hợp hai bên xảy ra chiến tranh tổng lực.
Bộ trưởng Quốc phòng Israel hôm 26/6 tuyên bố nước này đủ sức "đưa Lebanon trở về thời kỳ đồ đá" nhưng không muốn chiến tranh nổ ra và ưu tiên giải pháp ngoại giao.
Thanh Danh (Theo CBC, CNN, CNBC)