Lâm Đồng là tỉnh miền núi thuộc vùng Nam Trung Bộ - Tây Nguyên. Nằm trên ba cao nguyên cao nhất của Tây Nguyên là Lâm Viên - Di Linh - Bảo Lộc, độ cao 1.500 m so với mực nước biển, Lâm Đồng là tỉnh duy nhất ở Tây Nguyên không có đường biên giới quốc tế.
Thủ phủ của tỉnh là thành phố Đà Lạt, cách TP HCM khoảng 300 km về hướng tây nam, cách TP Đà Nẵng khoảng 650 km về hướng bắc. Năm 2010, Lâm Đồng có thêm TP Bảo Lộc ở phía tây nam tỉnh.
Lâm Đồng nằm trong khu vực chịu ảnh hưởng của khí hậu nhiệt đới gió mùa biến thiên theo độ cao, có hai mùa rõ rệt là mùa mưa và mùa khô. Mùa mưa từ tháng 5 đến tháng 11, mùa khô là những tháng còn lại, nhiệt độ trung bình từ 18 đến 25 độ C, thời tiết ôn hòa và mát mẻ quanh năm.
Du lịch là một trong những mũi nhọn kinh tế của Lâm Đồng, với hai điểm đến nổi bật là Đà Lạt và Bảo Lộc.
Lâm Đồng từng có đủ đường bộ, đường sắt, đường hàng không, đường sông nhưng hiện nay đường bộ và đường hàng không đóng vai trò chủ yếu.
Đường hàng không
Sân bay quốc tế Liên Khương thuộc huyện Đức Trọng, nằm cạnh Quốc lộ 20, cách TP Đà Lạt khoảng 30 km. Các đường bay thẳng từ Đà Lạt tới các thành phố trong nước gồm Hà Nội, TP HCM, Đà Nẵng, Vinh, Hải Phòng, Phú Quốc, Cần Thơ của các hãng hàng không gồm Vietnam Airlines, Vietjet Air và Bamboo Airways. Liên Khương hiện đón chuyến bay quốc tế đi và đến thủ đô Seoul (Hàn Quốc) của hãng hàng không Jeju Air.
Đường bộ
Quốc lộ 20 xuyên qua tỉnh Lâm Đồng, là cung đường nhiều địa hình, bao gồm đồng bằng, cao nguyên, trong đó có đèo Bảo Lộc, đèo Mimosa, có độ cao lên tới 1.500 m và nhiều cầu. Ngoài ra trong tỉnh còn có nhiều tuyến quốc lộ khác đi qua như 38, 55 và 27.
Xe khách đến các địa danh thuộc Lâm Đồng từ TP HCM xuất phát ở bến xe Miền Đông hoặc văn phòng của các nhà xe như Phương Trang, Thành Bưởi, Kumho. Thời gian di chuyển dao động 4 đến 7 tiếng. Giá vé từ 250.000 đồng một chiều. Từ Đà Nẵng, xe khách tới Lâm Đồng dao động từ 12 đến 15 tiếng, giá vé từ 300.000 đồng một chiều.
Các khu lưu trú của Lâm Đồng tập trung chủ yếu ở TP Đà Lạt và Bảo Lộc, cùng một số khu du lịch sinh thái.
Tại Đà Lạt, điểm lưu trú phong phú, từ các nhà nghỉ bình dân tới các resort 5 sao nổi tiếng. Du khách có thể lựa chọn ở trung tâm thành phố hoặc ven thành phố như khu vực hồ Tuyền Lâm. Giá phòng dao động từ khoảng 200.000 đồng một đêm đến 6 triệu đồng một đêm.
Tại Bảo Lộc, không có nhiều khu nghỉ dưỡng cao cấp như Đà Lạt, các khu lưu trú thường là loại từ 3 sao trở xuống, như các khách sạn nhỏ, homestay, nhà nghỉ, nằm ở trung tâm thành phố. Giá phòng dao động từ khoảng 200.000 đồng đến 1,5 triệu đồng một đêm.
Tại khu sinh thái Madagui, hay các điểm tham quan ở huyện Lạc Dương, lựa chọn hợp lý là các homestay.
TP Đà Lạt
Đà Lạt là thủ phủ tỉnh Lâm Đồng, nằm trên cao nguyên Lâm Viên ở độ cao 1.500 m so với mực nước biển. Cách TP HCM khoảng 300 km và có khí hậu mát mẻ năm nên là điểm nghỉ dưỡng lý tưởng, giúp du khách thoát khỏi nóng nực của vùng Nam Bộ.
Đà Lạt có rất nhiều điểm đến và trải nghiệm để khám phá. Trong trung tâm thành phố có vườn hoa thành phố, vườn cẩm tú cầu ở Trại Mát, vườn oải hương hồ Tuyền Lâm, làng hoa Vạn Thành, chợ Đà Lạt, hồ Xuân Hương, thung lũng tình yêu, đỉnh Langbiang, thung lũng vàng. Bên ngoài thành phố có đồi Đa Phú, thác Datanla , hồ Tuyền Lâm, Thiên Phúc Đức, đồi chè Cầu Đất, đỉnh Hòn Bồ.
>> Xem thêm: Cẩm nang du lịch Đà Lạt
TP Bảo Lộc
Bảo Lộc (tên cũ là B'lao) là thành phố nhỏ nằm ở phía tây nam tỉnh Lâm Đồng, trên cao nguyên Di Linh. Bảo Lộc là điểm đến được nhiều du khách lựa chọn nhờ thiên nhiên đẹp, không khí mát mẻ, không đông đúc.
Bảo Lộc nằm trên độ cao 900 m so với mực nước biển, có nhiều dạng địa hình, chủ yếu gồm núi cao, đồi dốc và thung lũng. Sáng sớm là lúc cả thành phố như chìm trong màn sương mờ ảo. Ngoài ra, Bảo Lộc còn mạnh về ngành công nghiệp trồng và sản xuất trà, là thủ phủ của ngành tơ lụa.
>> Xem thêm: Cẩm nang du lịch Bảo Lộc
Chùa Linh Quy Pháp Ấn
Linh Quy Pháp Ấn là ngôi chùa nổi tiếng ở Lâm Đồng, nằm ở xã Lộc Thành, huyện Bảo Lâm, cách thành phố Bảo Lộc khoảng 20 km về phía nam. Chùa thu hút du khách và Phật tử nhờ không gian yên bình và thiên nhiên đẹp. Từ thành phố Đà Lạt, du khách mất khoảng 2 tiếng di chuyển đến chùa.
Chùa đẹp nhất vào những ngày nhiều mây. Dạo chân trần trên khoảng sân mát lạnh của Quán Chiếu Đường - nơi các nhà sư làm lễ, du khách sẽ như lạc vào chốn bồng lai tiên cảnh. Vì thế, nơi này còn được gọi là "Ngôi chùa trên mây" hoặc "Cổng trời".
Tà Năng - Phan Dũng
Nối liền ba tỉnh Lâm Đồng - Ninh Thuận - Bình Thuận, cung trekking Tà Năng - Phan Dũng có tổng chiều dài gần 60 km. Bắt đầu từ xã Tà Năng, huyện Đức Trọng, Lâm Đồng, cung đường kéo dài qua những cánh rừng thông và đồng cỏ rồi kết thúc tại xã Phan Dũng, huyện Tuy Phong, Bình Thuận.
Tà Năng có hai mùa chính: mùa cỏ xanh và cỏ cháy. Mùa cỏ xanh từ tháng 6 đến tháng 12, cảnh đẹp nhưng du khách cần thận trọng vì nhiều đoạn đường trơn trượt. Từ tháng 1 đến 6, du khách sẽ được trải nghiệm mùa cỏ cháy. Đây là lúc thời tiết nóng, đường khô, du khách cần chuẩn bị kỹ đề phòng bị mất nước trên đường đi.
>> Xem thêm: 48 giờ chinh phục Tà Năng - Phan Dũng
Vườn Quốc gia Bidoup - Núi Bà
Vườn Quốc gia nằm ở trung tâm Cao nguyên Lâm Viên, trên địa bàn huyện Lạc Dương và Đam Rông, cách thành phố Đà Lạt 35 km. Nơi đây được mệnh danh là "Mái nhà Tây Nguyên". Tên của Vườn được ghép từ hai đỉnh núi cao nhất của cao nguyên Lâm Viên là Bidoup (2.287 m) và Núi Bà (2.167 m). Đây là một trong số những vườn quốc gia lớn nhất Việt Nam. Năm 2015, Vườn là một phần của Khu dự trữ sinh quyển Langbiang, được UNESCO công nhận.
Du khách đến Bidoup - Núi Bà thường trekking đường dài và cắm trại trong rừng để tận hưởng thiên nhiên. Ngoài ra, tại đây còn có các tour sinh thái, tour đi bộ 2-3 km trong các tuyến đa dạng sinh học vừa đi vừa xem chim, tìm ếch và chụp ảnh.
Khu sinh thái Madagui
Với vẻ đẹp thiên nhiên, khu du lịch sinh thái Madagui là một lựa chọn thay thế cho du khách đã đến Đà Lạt nhiều lần. Madagui có thảm thực vật phong phú, một cánh rừng với hơn 50 loại tre, trúc, là một phần của Vườn quốc gia Cát Tiên, thuộc huyện Đạ Huoai. Không khí tại rừng Madagui luôn mát mẻ và trong lành. Tại đây, du khách có thể tham gia nhiều trò chơi mạo hiểm cần vận động nhiều như leo vách núi, trượt zipline, đua ngựa, chèo kayak vượt thác, bắn súng sơn.
Ngoài ra, khu du lịch sinh thái Madagui còn là nơi để các gia đình hay nhóm bạn bè, đồng nghiệp cắm trại, đốt lửa, thưởng thức tiệc BBQ. Ở đây cũng có thể thuê phòng nghỉ đêm.
Thác Pongour
Thác Pongour (hay thác 7 tầng) nằm trên sông Đa Nhim tại xã Phú Hội, huyện Đức Trọng, cách TP Đà Lạt khoảng 50 km về hướng nam. Thác đổ từ độ cao gần 40 m, trải rộng hơn 100 m qua hệ thống đá bậc thang. Có hai đường để xuống chân thác, một đường chính có độ dốc thoải nên dễ đi và không bị mất sức. Đường thứ hai ngắn hơn nhưng nhiều bậc. Con đường này chỉ dành cho những du khách thích mạo hiểm để tăng thêm sự thú vị cho chuyến đi.
Thác Pongour mùa nào cũng đẹp. Mùa mưa, từ tháng 7 đến tháng 9, thác chảy mạnh xuống hồ làm tung bọt trắng xóa tạo nên khung cảnh rất hùng vĩ. Còn mùa khô, từ tháng 10 đến tháng 7 năm sau, nước hiền hòa hơn, từ từ đổ xuống các tầng đá trông như những dải lụa.
Tam giác mạch Tà Nung
Đây được coi là khu vườn tam giác mạch đầu tiên ở Lâm Đồng, miễn phí vào cửa. Vườn nằm trong khuôn viên chùa Vạn Đức, xã Tà Nung, TP Đà Lạt, được sư trụ trì mang giống từ Hà Giang về trồng. Khí hậu Đà Lạt mát mẻ và ôn hòa quanh năm nên hoa dễ sống và phát triển tốt. Khi hoa tam giác mạch chuyển từ trắng sang tím sẽ được nhổ phơi khô rồi lấy hạt gieo cho vụ sau. Thân cây dùng làm thuốc nam.
Ngoài ra, du khách còn có thể tới tham quan một số nơi khác như vườn Đà Lạt Milk Farm (huyện Đơn Dương), Tam giác mạch Ấp Ánh Sáng (đường Nguyễn Văn Cừ, TP Đà Lạt).
Lẩu gà lá é
Lá é còn được gọi là é trắng, mùi đậm hơn é tía (lá húng quế), thường được trồng ở những vùng đất pha cát miền Trung. Người dân sử dụng lá é để chế biến nhiều món ăn, trong đó có lẩu gà. Hiện lẩu gà lá é phổ biến khắp nơi và "thánh địa" chính là Đà Lạt. Món ăn có nước dùng ngọt trong, gà dai và thơm, ăn kèm nấm và măng ngấm vị. Lẩu gà lá é là món ăn không nên bỏ qua mỗi lần đến Đà Lạt.
>> Xem thêm: Ẩm thực Đà Lạt
Bánh ướt lòng gà
Bánh ướt lòng gà là món ăn sáng phổ biến tại một số nơi ở Lâm Đồng. Món ăn gồm bánh ướt, lòng gà xé phay, trứng cút luộc, hành lá, rau răm, dưa chuột chấm ăn cùng nước mắm chua ngọt và một số loại rau. Đây được coi là món ăn bình dân, có giá từ 20.000 đồng một suất, bán ở nhiều hàng quán trong trung tâm thành phố Đà Lạt.
Bánh tráng nướng
Còn gọi là pizza Việt Nam, món bánh tráng nướng được khai sinh ở Đà Lạt, là món ăn chơi nổi tiếng mà hầu hết du khách đều muốn thử. Đúng như tên gọi, một chiếc bánh tráng được đặt lên bếp than, phủ xúc xích, ruốc, trứng, rau, các loại sốt và tương ớt lên trên rồi nướng. Khi bánh chín tới, gập lại và thưởng thức.
Atiso
Nhiều nơi ở Lâm Đồng trồng cây atiso. Đây là loại thảo dược tốt cho sức khỏe, đặc biệt tốt cho gan, người hay mất ngủ. Ngoài cao và trà atiso, du khách cũng có thể ăn các món được chế biến từ loại thảo mộc này như: atiso hầm giò heo, atiso tẩm bột chiên, mứt atiso. Atiso thích hợp mua về làm quà.
Dâu tây
Các khu vực quanh TP Đà Lạt rất nhiều các trang trại dâu tây. Đây là những nơi du khách vừa tham quan, vừa tự tay hái quả mang về. Dâu tây cũng được bán ở khu chợ khắp thành phố. Loại quả này chua nhẹ, một số trái chín mọng có vị ngọt mát. Dâu tây cũng được chế biến thành các món như mứt, siro.
Chuối Laba
Đây là một đặc sản của vùng Lâm Đồng thích hợp làm quà. Du khách nên lựa chọn những nải chuối còn xanh để thuận tiện trong quá trình di chuyển. Chuối Laba có đặc điểm là phần ruột vàng tươi, khi chín có mùi thơm và vị ngọt thanh.
Hoa quả sấy
Đà Lạt nổi tiếng với nhiều loại rau, củ, quả chất lượng cao nên đây cũng là nguồn cung của đồ ăn sấy khô. Du khách có thể lựa chọn nhiều loại củ quả như khoai lang, khoai môn, mít, dâu tây, kiwi, dứa, atiso. Với công nghệ cao, củ quả dù được sấy nhưng vẫn giữ được vị thơm ngon. Ngoài ra, ở Lâm Đồng còn có đặc sản hồng treo gió. Sản phẩm được chế biến công phu,
Rượu vang Đà Lạt
Rượu vang Đà Lạt nổi tiếng khắp cả nước, gồm vang đỏ và trắng. Những năm gần đây, công nghệ được cải tiến, tuân theo nhiều tiêu chuẩn nghiêm ngặt mang đến những chai vang chất lượng, trong đó có dòng cao cấp nhất từ nho Syrah, được đánh giá cao. Mẫu mã các chai vang cũng có nhiều thay đổi, lịch sự và sang trọng hơn, thích hợp dùng trong các bữa tiệc cao cấp.
Trà Bảo Lộc
Bảo Lộc có những đồi chè trải dài dọc khắp các sườn đồi. Trà được chế biến từ những lá chè xanh non và nguyên chất. Những lá trà nơi đây sở hữu hương thơm tự nhiên, uống vào chát nhưng ngọt hậu. Các đồi trà tại Bảo Lộc cũng chính là địa điểm tham quan nổi tiếng.
Rượu cần Chu Ru
Đồng bào Chu Ru ở xã Phú Hội, huyện Đức Trọng thường tự làm rượu cần để uống trong dịp lễ Tết hay đãi khách. Không giống rượu của các dân tộc khác, rượu cần Chu Ru được lên men từ lá cây rừng, kết hợp gạo lứt và vỏ trấu. Men chỉ sử dụng trong một tháng, nếu dùng sớm rượu bị chua, còn nếu để lâu thì men sẽ mất tác dụng. Rượu sau khi lên men để từ 10 ngày đến một tháng có thể uống, nhưng ngon nhất phải từ 3 tháng trở lên.
Vào mùa mưa, Lâm Đồng thường xuất hiện nhiều điểm sạt lở, cần lưu ý các thông tin cảnh báo và chọn đường đi phù hợp.
Tâm Anh
