Ngày 14/9, ông Vũ Ngọc Anh, Vụ trưởng Khoa học công nghệ và Môi trường, Bộ Xây dựng đã kiểm tra chung cư mini bị cháy tại phố Khương Hạ, phường Khương Đình, quận Thanh Xuân, Hà Nội.
Theo ông Vũ Ngọc Anh, giấy phép xây dựng cấp cho ông Nghiêm Quang Minh (chủ nhà bị cháy), ghi rõ "được phép xây dựng công trình nhà ở riêng lẻ" cao 6 tầng, trong đó không mô tả cụ thể nhà này có nhiều căn hộ hay không. Thực tế, ngôi nhà bị cháy là nhà ở riêng lẻ kết hợp kinh doanh (cho thuê, hoặc bán), gồm 10 tầng với 45 căn hộ, người dân quen gọi "chung cư mini".
Chung cư cháy cao vượt trội so với những ngôi nhà xung quanh. Ảnh: Giang Huy
Ngôi nhà chỉ có một cầu thang ở giữa để làm thang bộ kiêm thoát nạn. Trong khi theo yêu cầu tại QCVN 06 Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn cho nhà và công trình thì cầu thang thoát nạn trong trường hợp này phải kín, được đặt trong buồng thang để khi cháy thì khói không thể vào, đảm bảo an toàn cho người. Tầng một cũng cần đảm bảo có hành lang thoát nạn, không được để những đồ dễ cháy như xe máy, xe đạp điện.
Nhà có khu vực giếng trời, thông gió từ tầng một lên các tầng. Khi xảy ra cháy, khói và lửa đã theo giếng thông gió này ngược lên trên, qua cửa sổ vào trong các gian phòng. Do vậy, hầu hết căn phòng trong chung cư này bị nhiễm khói. Đặc biệt ở tầng 4 có một phòng cháy nhiều do lửa theo giếng thông gió qua cửa sổ và cháy vào các vật liệu như rèm cửa. Đa phần nạn nhân tử vong do nhiễm khói.
Còn với công trình nhà ở là chung cư, ông Vũ Ngọc Anh cho biết loại này phải tuân thủ các quy định pháp luật, như thiết kế đảm bảo các yêu cầu về phòng cháy chữa cháy, trong đó địa điểm xây dựng phải phù hợp quy hoạch được phê duyệt. Yêu cầu về mật độ dân số cũng phải nằm trong giới hạn cho phép để đảm bảo hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội; phải tính tới đường cho xe cứu hộ cứu nạn tiếp cận khi không may có hỏa hoạn xảy ra.
Hiện trường vụ cháy chung cư mini ở phố Khương Hạ. Ảnh: Huy Mạnh
Ông Vũ Ngọc Anh cho rằng trường hợp ngôi nhà ở phố Khương Hạ cho thấy các sai phạm vi phạm trật tự xây dựng, tiềm ẩn nguy cơ cháy do chủ đầu tư không tuân thủ pháp luật về xây dựng và phòng cháy chữa cháy, cố tình vi phạm vì lợi ích cá nhân. Tình trạng địa phương buông lỏng quản lý diễn ra phổ biến. "Các vi phạm về cấp phép, không đảm bảo điều kiện an toàn... đều do địa phương được phân cấp quản lý, nhưng lại buông lỏng", ông Vũ Ngọc Anh nói.
Ngày 15/9, Bộ Xây dựng đã yêu cầu các địa phương khẩn trương rà soát toàn bộ công trình dạng chung cư mini, phát hiện vi phạm về trật tự xây dựng và có giải pháp đầu tư trang thiết bị phòng cháy, chữa cháy phù hợp; bố trí người có sức khỏe, kinh nghiệm để quản lý vận hành tòa nhà; xử lý nghiêm các hành vi vi phạm của các tổ chức, cá nhân có liên quan.
Đối với các công trình xây mới, cơ quan có thẩm quyền của địa phương phải kiểm soát chặt chẽ việc tuân thủ về quy hoạch, xây dựng, phòng cháy, chữa cháy, quản lý việc cấp giấy phép xây dựng, chất lượng và trật tự xây dựng.
Theo Bộ Xây dựng, thời gian qua nhiều hộ gia đình, cá nhân đã xây dựng công trình nhà ở riêng lẻ nhiều tầng, nhiều căn hộ ở hoặc ngăn phòng cho thuê. Các công trình này không theo quy hoạch, xây không phép, sai phép, xây dựng nhà ở không đảm bảo các tiêu chuẩn, quy chuẩn về phòng cháy chữa cháy, dẫn đến gia tăng mật độ dân số, gây quá tải về hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, hạ tầng giao thông, xảy ra tranh chấp, khiếu kiện giữa người mua và người bán do không cấp được Giấy chứng nhận quyền sở hữu...
Ngày 12/9, ngôi nhà số 37 ngách 29/70 phố Khương Hạ được xây dựng năm 2015, cao 10 tầng có diện tích hơn 200 m2 với khoảng 150 người sinh sống đã xảy ra hỏa hoạn làm 56 người thiệt mạng, 37 người bị thương. Đây là vụ cháy gây hậu quả lớn nhất trong 21 năm qua, sau vụ hỏa hoạn ở ITC TP HCM năm 2002 làm 60 người chết, 70 người bị thương.