Hai quan chức Mỹ giấu tên am hiểu vấn đề ngày 26/11 tiết lộ Bộ trưởng Lục quân Dan Driscoll đưa ra đánh giá ảm đạm về tình hình xung đột trong cuộc họp với các lãnh đạo Ukraine ở thủ đô Kiev hồi tuần trước, trong đó ông cảnh báo cục diện chiến trường sẽ ngày càng xấu đi và quân đội Ukraine có thể "hứng chịu thất bại cận kề" trước lực lượng Nga.
Ông Driscoll nhận định Nga đang tăng cường quy mô và tần suất không kích, cũng như vẫn có khả năng chiến đấu trong thời gian rất dài. Quan chức Mỹ cho rằng tình hình của Ukraine sẽ ngày càng tồi tệ và họ nên đàm phán hòa bình ngay lúc này, thay vì rơi vào thế yếu hơn nữa trong tương lai.
Phái đoàn Mỹ cũng thông báo rằng ngành công nghiệp quốc phòng nước này không thể tiếp tục cung cấp vũ khí, trong đó có các hệ thống phòng không, với tốc độ đủ nhanh để đáp ứng yêu cầu phòng thủ của Ukraine.
Tổng thống Zelensky (trái) và Bộ trưởng Driscoll trong cuộc gặp tại Kiev ngày 20/11. Ảnh: AP
"Sau khi trình bày về đề xuất hòa bình do Tổng thống Donald Trump đề xuất, Bộ trưởng Driscoll đưa ra thông điệp với phía Ukraine rằng 'quý vị đang thua và cần chấp nhận thỏa thuận này'", một trong hai quan chức cho hay.
Giới chức Mỹ và Ukraine chưa bình luận về thông tin.
Nhiều quan chức và cựu quan chức châu Âu nhận định chuyến thăm của Bộ trưởng Driscoll là một phần trong nỗ lực nhằm gây sức ép do một số thành viên chính quyền Mỹ tiến hành, nhằm buộc Kiev chấp nhận đề xuất hòa bình do Washington soạn thảo.
Cuộc gặp của Bộ trưởng Driscoll cũng được đánh giá là ví dụ mới nhất về rạn nứt trong chính quyền Trump về cách kết thúc chiến sự. Một bên có Phó tổng thống JD Vance và đặc phái viên Steve Witkoff, những người cho rằng Ukraine là trở ngại chính cho hòa bình. Họ ủng hộ sử dụng ảnh hưởng của Mỹ để buộc Ukraine chấp nhận thỏa hiệp đáng kể.
Phía còn lại có đại diện là Ngoại trưởng Marco Rubio, cho rằng Nga phát động xung đột và chỉ nhượng bộ nếu phải trả giá khi hứng chịu các lệnh trừng phạt.
Tổng thống Mỹ hôm 25/11 cũng cho rằng Nga đang nắm lợi thế trên chiến trường, cảnh báo một số vùng lãnh thổ Ukraine "đằng nào cũng rơi vào tay đối phương" trong vài tháng tới và nhấn mạnh Kiev nên đạt thỏa thuận vì lợi ích tốt nhất của chính nước này.
Kế hoạch hòa bình do Mỹ soạn thảo ban đầu gồm 28 điểm, trong đó yêu cầu Ukraine từ bỏ một phần lãnh thổ, chấp nhận giới hạn quy mô quân đội và ngừng theo đuổi mục tiêu gia nhập NATO. Đối với nhiều người Ukraine, trong đó có binh sĩ ở tiền tuyến, những điều khoản trên tương đương với đầu hàng.
Hãng thông tấn AFP cho biết sau những cuộc thảo luận gần đây giữa các bên, kế hoạch đã được thay thế bằng phiên bản tính đến lợi ích của Ukraine nhiều hơn. Một nguồn tin am hiểu tình hình cho rằng dự thảo mới "tốt hơn đáng kể", song không tiết lộ chi tiết.
Quan chức Mỹ giấu tên ngày 25/11 cho biết Kiev đã đồng ý với thỏa thuận hòa bình do Washington đề xuất, dù lưu ý rằng vẫn còn một số "chi tiết nhỏ" cần được giải quyết.
Nguyễn Tiến (Theo NBC, AFP, AP)