Bà Trương Mỹ Lan thuê 8 luật sư trong phiên phúc thẩm thứ hai

TAND Cấp cao tại TP HCM ngày 25/3 sẽ xem xét kháng cáo xin giảm án của bà Trương Mỹ Lan (Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, đã bị tuyên án tử hình ở giai đoạn một đại án) đối với toàn bộ bản án chung thân giai đoạn 2 về các tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản (hơn 30.869 tỷ đồng của 35.824 nhà đầu tư thứ cấp); Rửa tiền (445.747 tỷ đồng) và Vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới (4,5 tỷ USD - tương đương 106.730 tỷ đồng).

Phiên tòa dự kiến kéo dài đến 21/4. Ngoài 4 người bào chữa trước đó (Phan Trung Hoài, Phan Minh Hoàng, Nguyễn Thị Huyền Trang, Giang Hồng Thanh), bà Lan thuê thêm 4 luật sư. Một trong những luật sư cho biết, nội dung kháng cáo cụ thể sẽ được bà Lan trình bày tại phiên tòa lần này.

Trước đó, quá trình xét xử sơ thẩm, bà Lan thừa nhận cáo trạng mô tả đúng hành vi, cho biết "tôn trọng các tội danh mà VKS truy tố". Tuy nhiên, ở hành vi lừa đảo, bà xin HĐXX xem xét thấu đáo về nguyên nhân, bối cảnh, động cơ của việc phát hành trái phiếu.

Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát cũng khẳng định không phải là người đưa ra chủ trương phát hành trái phiếu, mà do bối cảnh lúc đó SCB cần tiền nên Nguyễn Phương Hồng (cựu phó giám đốc SCB, đã chết) đã đề xuất mượn các công ty của Vạn Thịnh Phát để phát hành. Số tiền thu được từ việc phát hành trái phiếu do nhiều đơn vị thụ hưởng nên đề nghị tòa thu hồi để hoàn trả cho các trái chủ.

Trong số những người bị xác định vai trò giúp sức cho bà Lan có 27 bị cáo xin xem xét lại một số nội dung và xin giảm nhẹ hình phạt; trong đó có Trương Huệ Vân (cháu bà Lan) - Tổng giám đốc Công ty tập đoàn quản lý bất động sản Windsor); Võ Tấn Hoàng Văn - cựu tổng giám đốc SCB... Còn ông Chu Lập Cơ, chồng bà Lan chấp nhận mức án 2 năm tù về tội Rửa tiền, không kháng cáo.

6 đơn vị và người có quyền, nghĩa vụ liên quan kháng cáo. Trong đó, SCB đề nghị tòa phúc thẩm xử lý các vật chứng liên quan đến ngân hàng; Công ty chứng khoán Tân Việt, Công ty TNHH Đô thị Sing Việt và một số người khác đề nghị xem xét việc kê biên tài sản, thu hồi cổ phần và giải tỏa ngăn chặn giao dịch.

35 người bị hại có đơn kháng cáo liên quan đến nghĩa vụ bồi thường.

Bản án sơ thẩm xác định, bà Lan nắm giữ phần lớn cổ phần của Tập đoàn Vạn Thịnh Phát và SCB. Nhằm xử lý khó khăn về tài chính cho nhà băng, bị cáo đã họp với các lãnh đạo chủ chốt của Vạn Thịnh Phát và SCB đưa ra chủ trương phát hành trái phiếu thông qua 4 công ty thuộc Vạn Thịnh Phát (An Đông, Sunny World, Quang Thuận và Setra); đồng thời chọn 5 công ty khác thuộc hệ sinh thái Vạn Thịnh Phát ký hợp đồng mua sơ cấp số trái phiếu của 4 công ty trên và Công ty cổ phần đầu tư Sai Gon Peninsula (đối tác) để lên phương án tạo dòng tiền khống tại SCB, hợp thức tư cách trái chủ sơ cấp.

Các cá nhân được thuê lập, ký khống các chứng từ giao dịch (nộp, rút tiền mặt, chuyển khoản) và hạch toán khống giao dịch trên hệ thống SCB trong cùng một ngày, nhằm tạo nguồn tiền 30.869 tỷ đồng cho các trái chủ sơ cấp chuyển tiền cho 4 công ty phát hành để mua gần 309 triệu trái phiếu. Sau khi hợp pháp hóa tư cách trái chủ sơ cấp, bà Lan và đồng phạm hoàn thành việc tạo lập 25 gói trái phiếu khống và bán cho 35.824 nhà đầu tư thứ cấp, chiếm đoạt 30.869 tỷ đồng.

Sau khi chiếm đoạt, các bị cáo đã thực hiện nhiều thủ đoạn gian dối để rút tiền mặt, che giấu dòng tiền sử dụng vào nhiều mục đích không đúng với phương án phát hành.

Ở tội Rửa tiền, bản án sơ thẩm xác định, từ 1/1/2018 đến 7/10/2022, bà Lan nhằm che giấu nguồn gốc và hợp thức số tiền hơn 415.000 tỷ tham ô của SCB (ở giai đoạn một vụ án), đã chỉ đạo các thuộc cấp thực hiện nhiều thủ đoạn chuyển tiền ra khỏi hệ thống SCB; hoặc chuyển khoản cho cá nhân, pháp nhân rút tiền mặt ra khỏi tài khoản. Hành vi này nhằm tránh việc các cơ quan chức năng phát hiện, truy vết dòng tiền.

Tổng hợp với số tiền lừa đảo chiếm đoạt của các trái chủ, bà Lan và đồng phạm đã thực hiện hành vi Rửa tiền tổng cộng 445.747 tỷ đồng.

Đối với tội Vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới, bản án xác định, từ 27/10/2012 đến 7/10/2022 có 21 công ty thuộc Vạn Thịnh Phát thực hiện 78 giao dịch chuyển tiền ra nước ngoài trái quy định với tổng số tiền hơn 1,5 tỷ USD. 21 công ty thuộc tập đoàn này đã nhận tiền từ nước ngoài chuyển về trái quy định, với 152 giao dịch (tổng cộng hơn 3 tỷ USD). Như vậy, bà Lan và đồng phạm đã vận chuyển trái phép hơn 4,5 tỷ USD qua biên giới.

Về trách nhiệm dân sự, tòa xác định toàn bộ tiền chiếm đoạt từ hành vi phát hành trái phiếu, các bị cáo đều chuyển cho bà Lan sử dụng vào các mục đích cá nhân, nên bà Lan phải có trách nhiệm bồi thường thiệt hại.

Tòa tiếp tục kê biên các tài sản của bà Lan và gia đình, có liên quan đến hành vi sai phạm, để đảm bảo cho việc thi hành án.

Đối với Võ Tấn Hoàng Văn, HĐXX cho rằng bị cáo có vai trò chỉ đạo mạng lưới điều hành, giúp sức tích cực cho bà Lan trong việc chiếm đoạt tiền của các bị hại. Bị cáo còn lợi dụng nghiệp vụ ngân hàng để chỉ đạo, giúp sức bà Lan trong việc chuyển tiền qua biên giới. Từ đó, tòa tuyên phạt ông Văn 17 năm tù về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản và Vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới.

Với vai đồng phạm ở tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, Trương Huệ Vân bị phạt 5 năm tù. Các bị cáo khác bị tuyên phạt từ 2 năm đến 23 năm.

Liên quan đến sai phạm ở giai đoạn một vụ án, hôm 3/12/2024, bà Lan bị TAND Cấp cao tại TP HCM bác kháng cáo, tuyên y án tử hình về tội Tham ô tài sản; 20 năm tù về tội Đưa hối lộ; chấp nhận giảm nhẹ hình phạt từ 20 năm xuống 16 năm về tội Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng. Tổng hợp hình phạt, bà Lan phải chịu án tử hình.

Bản án phúc thẩm trên đã có hiệu lực pháp luật, song khi tuyên án HĐXX cho rằng "nếu bị cáo (bà Lan) tích cực khắc phục 3/4 hậu quả sẽ được xem xét chuyển sang chung thân".

Hải Duyên