Thông tin được Thứ trưởng Khoa học và Công nghệ Bùi Hoàng Phương nói tại hội thảo ứng dụng công nghệ trong ngành kiểm toán, hôm 22/5.
Ông cho rằng, việc lấy mẫu ngẫu nhiên vốn là chuẩn mực của hoạt động thanh tra, kiểm tra, kiểm toán nay có nguy cơ bỏ sót những sai phạm trọng yếu ẩn sâu trong "biển dữ liệu". Điều này đòi hỏi kiểm toán phải chuyển từ mô hình chọn mẫu sang phân tích toàn diện. Trước đây chỉ có kiểm toán định kỳ nay đã có thêm kiểm toán theo thời gian thực. "Để làm được kiểm toán bắt buộc phải sử dụng công nghệ số, công nghệ dữ liệu lớn, công nghệ AI", Thứ trưởng Phương nói.

Thứ trưởng Bùi Hoàng Phương nói về những lợi thế của ngành kiểm toán khi ứng dụng công nghệ. Ảnh: T Bình
Ông dẫn chứng, Malaysia đã triển khai hệ thống AI - driven Budget Analysis kiểm toán 100% ngân sách của 15 Bộ, thay vì phương pháp chọn mẫu.
Na Uy triển khai hệ thống AI Control Hub để giám sát tài chính, phát hiện
12% giao dịch vượt ngưỡng rủi ro chỉ sau 3 tháng. Hay như Canada sử dụng machine learning phân tích 100% dữ liệu, giảm 40% thời gian kiểm toán truyền thống.
Để thúc đẩy chuyển đổi số ngành kiểm toán, Thứ trưởng Phương đề xuất ngành xác định rõ các bài toán nội tại, tham khảo thế giới để xác định được các "đề bài phù hợp" để sớm đưa AI về giải quyết, dù là bài toán nhỏ nhất. Thêm nữa cần có chiến lược đồng bộ và dài hạn trong các ứng dụng AI để đảm bảo "tính an toàn về dữ liệu".
Theo Thứ trưởng Phương, triển khai thí điểm các ứng dụng AI với tinh thần "chấp nhận thử nghiệm, thí điểm, chấp nhận một số sai sót trước khi thành công". Trong quá trình kiểm toán nhà nước thực hiện chuyển đổi số "Bộ Khoa học và Công nghệ sẵn sàng phối hợp đồng hành, hỗ trợ", ông nói.
Ông Đàm Xuân Lâm, bộ phận Kiểm toán, KPMG Việt Nam, cho biết: "Nghiên cứu của KPMG khẳng định AI không chỉ là một trào lưu nhất thời mà mang tầm quan trọng chiến lược. Hiện tại, gần ba phần tư doanh nghiệp đã sử dụng AI trong báo cáo tài chính, và con số này được dự kiến sẽ tăng lên 99% trong vòng ba năm tới".
Ông Lâm cũng chia sẻ về các ứng dụng AI mà KPMG đang triển khai, như AI Transaction Scoring và KPMG Clara AI Chat, giúp kiểm toán viên kiểm tra 100% giao dịch thay vì chỉ chọn mẫu, đồng thời hỗ trợ phân tích tài liệu phức tạp và phát hiện rủi ro tiềm ẩn trong quy trình.
Trên thực tế, các hãng kiểm toán hàng đầu thế giới đang đầu tư mạnh vào công nghệ. PwC - một trong bốn công ty kiểm toán hàng đầu thế giới đã công bố dành 1 tỷ USD cho AI tạo sinh nhằm tiên phong ứng dụng AI trong kiểm toán, thuế và tư vấn. Một số nghiên cứu dự báo, phần lớn công việc kiểm toán có thể tự động hóa tới 90% nhờ AI trong vài năm tới.
Trọng Đạt
- 'Làm sản phẩm lớn để tạo ảnh hưởng lớn cho kinh tế - xã hội'
- Tên miền website có thể trở thành mục tiêu tấn công
- FPT vào Top 40 doanh nghiệp CNTT châu Á