Với đa số đại biểu tán thành, Quốc hội đã thông qua Luật tạm giữ, tạm giam tại phiên làm việc chiều 25/11.
Trước khi dự luật được thông qua, một số vấn đề đại biểu có ý kiến đã được Ủy ban thường vụ Quốc hội báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý.
Theo đó, về đề nghị cân nhắc lại biện pháp kỷ luật “cùm một chân” vì quá khắc nghiệt, Thường vụ Quốc hội cho biết, người bị tạm giữ, tạm giam vi phạm kỷ luật, có hành vi chống phá quyết liệt cơ sở giam giữ, có biểu hiện tự sát, gây thương tích cho bản thân hoặc xâm phạm tính mạng, sức khỏe của người khác thì việc cùm một chân để ngăn ngừa là cần thiết. Việc này vừa bảo đảm an toàn cho tính mạng, sức khỏe của họ hoặc người khác, vừa đảm bảo an toàn kỷ cương, sự tuân thủ pháp luật của cơ sở giam giữ.
Bên cạnh đó, quy định “cùm một chân” là phù hợp và không trái với Công ước chống tra tấn và các hình thức đối xử hoặc trừng phạt tàn ác, vô nhân đạo hoặc hạ nhục khác và các công ước quốc tế khác mà Việt Nam là thành viên.
Tử tù Lê Nguyên Trẻ bị cùm chân sau khi bất ngờ thoát khỏi cảnh sát, phi người lên vòm cửa sổ hành lang tòa án TP HCM, định lao mình xuống sân tự tử. Ảnh: Vũ Mai.
Trước ý kiến đề nghị bổ sung quyền được bỏ phiếu khi có trưng cầu dân ý của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, Thường vụ Quốc hội cho hay, theo quy định của Luật bầu cử Đại biểu Quốc hội và HĐND thì người đang bị tạm giam, tạm giữ được ghi tên vào danh sách cử tri để bầu đại biểu Quốc hội và HĐND cấp tỉnh nơi người đó đang bị tạm giam, tạm giữ.
Dự thảo Luật đã quy định theo hướng dẫn “người bị tạm giữ, tạm giam được thực hiện quyền bầu cử theo quy định của Luật bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND”. Do đó, Thường vụ đề nghị giữ như quy định của Dự thảo Luật.
Liên quan đến đề nghị chuyển giao các trại tạm giam thuộc Tổng cục Cảnh sát và Tổng cục An ninh về Tổng cục Thi hành án hình sự và hỗ trợ tư pháp quản lý để bảo đảm tính độc lập của hoạt động quản lý, thi hành tạm giữ, tạm giam với hoạt động điều tra, Ủy ban Thường vụ đã gửi phiếu xin ý kiến các đại biểu Quốc hội. Kết quả, trong số 425 phiếu hợp lệ, có 326 phiếu đề nghị giao 4 trại tạm giam thuộc Bộ Công an cho cơ quan thi hành án hình sự và hỗ trợ tư pháp Bộ Công an quản lý, (chiếm 76,70% ); có 97 phiếu đề nghị giao 4 trại tạm giam thuộc Bộ Công an cho Tổng cục An ninh, Tổng cục Cảnh sát trực tiếp quản lý (chiếm 22,82% số phiếu hợp lệ).
Từ kết quả xin ý kiến, Dự thảo Luật đã được chỉnh lý theo hướng tách các cơ sở giam giữ thuộc Bộ Công an để tổ chức độc lập với cơ quan điều tra và giao cho 1 đồng chí Phó Tổng cục trưởng không phải là thủ trưởng cơ quan điều tra phụ trách để vừa tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động điều tra, khám phá tội phạm, nhất là những tội phạm về an ninh quốc gia, tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia, vừa đảm bảo độc lập của cơ sở giam giữ với các đơn vị điều tra của Bộ.
Về đề nghị giao 4 trại tạm giam thuộc Bộ Công an hiện nay về Bộ Tư pháp quản lý để đảm bảo nguyên tắc suy đoán vô tội, đồng thời cũng là một kênh giám sát chống bức cung, dùng nhục hình, Thường vụ Quốc hội cho rằng, công tác tạm giữ, tạm giam bên cạnh việc bảo đảm quyền con người theo quy định của Hiến pháp 2013 thì còn phải phúc đáp yêu cầu phục vụ tốt cho quá trình điều tra khám phá tội phạm. Do đó, việc để Bộ Công an quản lý 4 trại tạm giam là phù hợp.
| Khoản 3 Điều 23 Luật tạm giữ, tạm giam quy định: Người bị cách ly ở buồng kỷ luật nếu có hành vi chống phá quyết liệt cơ sở giam giữ, tự sát, tự gây thương tích cho bản thân, xâm phạm tính mạng, sức khỏe của người khác thì bị cùm một chân. Thời gian bị cùm chân do thủ trưởng cơ sở giam giữ quyết định. Không áp dụng cùm chân đối với người bị kỷ luật là người chưa thành niên, phụ nữ, người khuyết tật nặng trở lên, người từ đủ 70 tuổi trở lên. Trong thời gian bị cách ly ở buồng kỷ luật, người bị tạm giữ, người bị tạm giam bị hạn chế việc thăm gặp, gửi, nhận thư, nhận quà. |
Võ Hải