Phút 50, khi Việt Nam đang dẫn 1-0, Saudi Arabia đưa bóng vào cấm địa cho đội trưởng Salman Al-Faraj dứt điểm. Trung vệ Đỗ Duy Mạnh chuồi xuống sân để che chắn cho khung thành Bùi Tấn Trường. Bóng đập trúng người, nảy lên cánh tay Duy Mạnh theo phương thẳng đứng, khiến cơ hội của chủ nhà trôi qua.
Sau khi bóng bay ra ngoài sân, trọng tài người Uzbekistan Ilgiz Tantashev nhận tín hiệu từ tổ VAR đến từ Jordan, gồm Adham Makhadmeh và Ahmed Al-Ali. Ban đầu, Tantashev có vẻ như không có ý định thổi phạt đền, nên đã trao đổi rất lâu. Sau đó ông mới chạy ra màn hình ngoài sân để xem lại tình huống. VAR phát lại nhiều lần tình huống, ở tốc độ chậm hơn thực tế.
Sau hơn một phút, ông Tantashev trở lại sân và ra dấu hiệu cho Saudi Arabia hưởng phạt đền, đồng thời rút thẻ vàng thứ hai với Duy Mạnh.
Theo luật của mùa giải 2021-2022 do Hội đồng Bóng đá Quốc tế (IFAB) công bố, quy định về VAR, mục số 4 về quy tắc kiểm tra tình huống ghi: "VAR có thể kiểm tra băng hình ở tốc độ thường hoặc chậm. Nhưng thông thường, tốc độ chậm chỉ nên dùng cho những sự thật, như vị trí việt vị, điểm phạm lỗi, bóng ra ngoài hay ở trong sân. Còn tốc độ thường dùng cho những tình huống cường độ cao hoặc quyết định lỗi dùng tay chơi bóng hay không".
Tình huống này tổ VAR đến từ Jordan đã làm không đúng với quy tắc nói trên. Đáng ra, họ chỉ được phát lại ở tốc độ thường.
Dẫn chứng mới nhất là trận Man Utd - Wolves ở Ngoại hạng Anh, hôm 29/8. Phút 80, Paul Pogba và Ruben Neves lao vào nhau. Neves chạm bóng trước và phá mạnh lên, còn Pogba vào sau và dùng gầm giày quệt qua ống đồng đối thủ. Bóng bay lên tới chân Raphael Varane, rồi được chuyền cho Mason Greenwood ghi bàn. Sau va chạm với Pogba, Neves bước thêm vài bước, quay lại nhìn trọng tài Mike Dean rồi ngã xuống. Ông Dean không cắt còi, và công nhận bàn thắng cho Greenwood.
Cầu thủ Wolves phản ứng dữ dội, nhưng quyết định của trọng tài không thay đổi. Tình huống va chạm này thuộc trường hợp "cường độ cao", nên VAR sẽ chỉ kiểm tra băng hình ở tốc độ thường. Ở tốc độ này, rất khó xác định liệu Pogba đã quệt vào ống đồng của Neves hay chưa. Vì thế, tình huống này được coi là "không rõ ràng và dễ thấy", khiến tổ VAR hôm đó không tác động với quyết định của trọng tài Dean, bất chấp Pogba phạm lỗi hay chưa.
Ngoài vấn đề về cách vận hành của VAR, quyết định thổi phạt đền và thẻ vàng mà trọng tài Tantashev dành cho Duy Mạnh là đúng theo luật. Cũng trong luật của IFAB, "cầu thủ sẽ bị thổi phạt nếu để bóng chạm tay khi tay làm cho cơ thể phình ra một cách bất thường. Cầu thủ làm cho cơ thể phình ra một cách bất thường là khi vị trí của cánh tay không phải hệ quả của chuyển động cơ thể trong tình huống nhất định đó. Và với việc để tay ở vị trí như thế, cầu thủ đã chấp nhận rủi ro để bóng trúng tay và bị phạt".
Nói cách khác, Duy Mạnh sẽ không bị phạt nếu chuồi xuống mà vẫn khép tay sát người. Nhưng anh đã mở rộng tay lên, chắn đường bóng tới khung thành, chấp nhận rủi ro để bóng trúng tay nên bị phạt.
Về chiếc thẻ vàng đầu tiên của Duy Mạnh, theo cập nhật lại của FIFA, là do lỗi cài chân một cầu thủ Saudi Arabia trong lúc theo kèm trên phần sân của Việt Nam phút 49. Trọng tài Tantashev không cắt còi, mà chờ đến khi hết bóng mới rút thẻ. Các khán giả truyền hình không được xem tình huống này, do truyền hình Saudi Arabia bận chiếu lại pha tấn công của chủ nhà, trong khi ghi nhận tại thời điểm đó của ban tổ chức là "lỗi phản ứng trọng tài".
Phải chơi với 10 người, Việt Nam thủng ba bàn và thua ngược 1-3, trong đó hai bàn tới từ phạt đền. Trước đó, Quang Hải mở tỷ số ngay phút thứ 3 với cú sút từ ngoài cấm địa, và Việt Nam đã chơi kiên cường để giữ thành quả này suốt hiệp một.
Đội tuyển sẽ về nước và chuẩn bị đón tiếp Australia ở loạt trận thứ hai vòng loại thứ ba World Cup 2022 khu vực châu Á, tối 7/9. Ở trận ra quân, Australia thắng Trung Quốc 3-0 trên sân trung lập ở Doha, Qatar.
Xuân Bình