Vladyslav Vlasiuk, đặc phái viên của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky về chính sách trừng phạt quốc tế, thừa nhận trong cuộc phỏng vấn với Politico ngày 16/3 rằng việc các nước nối lại làm ăn với Nga chỉ là "vấn đề thời gian". Kiev không phản đối điều này, song cho rằng việc phương Tây dỡ bỏ loạt lệnh trừng phạt kinh tế với Moskva phải đi kèm điều kiện hòa bình và an ninh cho Ukraine.
"Nếu vào một thời điểm nào đó, Nga khôi phục quan hệ chính trị bình thường với đối tác và láng giềng, tôi nghĩ không nên loại họ khỏi thị trường cạnh tranh sòng phẳng", ông Vlasiuk nói, đồng thời thừa nhận "sẽ thật ngớ ngẩn" nếu các nước từ chối cơ hội hợp tác với Nga, đặc biệt về năng lượng, một khi hòa bình được thiết lập.
Vlasiuk lưu ý rằng những biện pháp kiềm hãm nền kinh tế Nga hiện nay có mục tiêu ban đầu là thúc đẩy chấm dứt chiến sự và đảm bảo hòa bình lâu dài, chứ không phải đòn trừng phạt vô cớ nhắm vào Moskva. Ông cho rằng phương Tây cần cảm thấy chắc chắn Nga "đang có những bước tiến đáng kể" hướng đến hòa bình, trước khi bắt đầu thảo luận về các lệnh trừng phạt.
"Chúng tôi đã thấy phía Nga bắt đầu đặt vấn đề về dỡ bỏ một số lệnh trừng phạt. Điều này giúp chúng tôi hiểu rõ hơn những biện pháp nào đang khiến họ lao đao nhất", ông nói.
Lính cứu hỏa Ukraine dập tắt đám cháy ở tỉnh Sumy sau trận tập kích của Nga ngày 10/2. Ảnh: AFP
Tổng thống Mỹ Donald Trump đang thúc đẩy Ukraine và Nga ngồi vào bàn đàm phán hòa bình. Kiev đã đồng ý với đề xuất ngừng bắn 30 ngày do Washington đưa ra, trong khi Tổng thống Nga Vladimir Putin cuối tuần qua tuyên bố ủng hộ sáng kiến nhưng vẫn muốn làm rõ thêm nhiều vướng mắc về thực thi.
Hàng nghìn lệnh trừng phạt đã được Mỹ cùng hàng chục quốc gia áp đặt lên các ngân hàng, doanh nghiệp và cá nhân ở Nga kể từ khi Moskva phát động chiến sự tại Ukraine hồi tháng 2/2022.
Tổng thống Trump ngày 12/3 tuyên bố Washington vẫn còn dư địa áp đặt những lệnh trừng phạt nặng nề lên nền kinh tế Nga nếu Moskva từ chối đề xuất ngừng bắn. Tuy nhiên, các nhà ngoại giao Mỹ cũng phát nhiều tín hiệu với Nga về khả năng nối lại hợp tác kinh tế nếu hòa bình được tái lập ở Ukraine.
Thứ trưởng Ngoại giao Nga Alexander Grushko ngày 17/3 bình luận rằng thỏa thuận hòa bình phải có điều khoản Ukraine trung lập và NATO từ chối kết nạp nước này. Về phía Ukraine, Tổng thống Zelensky tuyên bố sẽ không công nhận bất kỳ khu vực nào đang bị quân đội Nga kiểm soát là lãnh thổ hợp pháp của Nga.
Quan chức cấp cao Ukraine tiết lộ với Independent rằng Kiev có 4 điểm không thể thỏa hiệp trong đàm phán hòa bình: Không nhượng bộ thêm lãnh thổ cho Nga, hồi hương hàng nghìn trẻ em Ukraine bị đưa sang Nga, hồi hương hàng nghìn dân thường Ukraine bị bắt trong chiến sự, và đảm bảo an ninh quốc tế nếu Moskva vi phạm thỏa thuận hòa bình.
"Chúng tôi muốn hòa bình, nhưng đó phải là nền hòa bình lâu dài, không phải lệnh ngừng bắn ngắn ngủi. Những yêu cầu vô lý, như nhượng lại toàn bộ tỉnh Zaporizhzhia hay Kherson cho Nga, sẽ không được chấp thuận. Chúng tôi sẽ nỗ lực hết sức để đòi lại lãnh thổ bằng biện pháp ngoại giao", quan chức này cho biết.
Thanh Danh (Theo Politico, Independent, Kyiv Independent)