"Đại tá Anton Kuprin, chỉ huy tuần dương hạm Moskva của Hạm đội Biển Đen, đã tử vong trong vụ cháy nổ trên tàu", Anton Gerashchenko, cố vấn Bộ Nội vụ Ukraine, thông báo trên Telegram hôm 15/4.
Nga hiện chưa bình luận về thông tin này. Một quan chức cấp cao của Mỹ cho biết Washington tin rằng đã có thương vong trong sự cố tàu Moskva cháy nổ và chìm trên Biển Đen, dù con số chưa rõ ràng.
Đại tá Anton Kuprin, chỉ huy tuần dương hạm Moskva của Hạm đội Biển Đen. Ảnh: Bộ Quốc phòng Nga.
Bộ Quốc phòng Nga hôm 14/4 cho hay tuần dương hạm Moskva bị chìm khi được kéo về cảng Sevastopol, Crimea để sửa chữa, trong khi toàn bộ hơn 500 thủy thủ đã được sơ tán lên các tàu khác của Hạm đội Biển Đen. Theo cơ quan này, nguyên nhân khiến soái hạm Moskva chìm là sóng lớn và thân tàu bị hư hại trong hỏa hoạn khiến chiến hạm mất ổn định.
Trong khi đó, Ukraine tuyên bố lực lượng của họ đã sử dụng hai tên lửa diệt hạm Neptune để tấn công tàu Moskva. Một quan chức quốc phòng cấp cao Mỹ đánh giá rằng một tên lửa Ukraine đã đánh trúng tàu Moskva, khiến nó bị chìm sau đó. Một nguồn tin tình báo Mỹ cho hay Washington "tin ở mức trung bình" về tuyên bố của Ukraine.
Quan chức cấp cao của Mỹ nói hiện chưa rõ lý do hệ thống phòng không trên soái hạm Moskva không hoạt động. Một số thông tin cho rằng tên lửa Ukraine có thể đã bay theo góc cao, tránh được hệ thống phòng không của tàu, hoặc có thể một máy bay không người lái đánh lạc hướng cảm biến trên tàu Nga.
Các khả năng khác là hệ thống phòng không trên tàu không kịp ứng phó hoặc gặp vấn đề về kỹ thuật.
Moskva là tuần dương hạng nặng mang tên lửa dẫn đường thuộc Đề án 1164 Atlant của Nga. Tàu dài 186 m, rộng 21 m và có lượng giãn nước 12.000 tấn.
Vũ khí chính của Moskva là 16 tên lửa diệt hạm P-1000 Vulkan với tầm bắn 800 km, mỗi quả đạn có chiều dài tương đương một tiêm kích MiG-17 và nặng khoảng 5 tấn, mang được đầu đạn bán xuyên giáp chứa 950 kg thuốc nổ mạnh hoặc đầu đạn hạt nhân tương đương 350.000 tấn thuốc nổ TNT.
Nó cũng được trang bị 64 tên lửa phòng không tầm xa với tầm bắn 90 km, 40 tên lửa phòng không tầm ngắn cùng nhiều loại pháo tự động, vũ khí chống ngầm và hệ thống tác chiến điện tử.
Soái hạm Moskva của Hạm đội Biển Đen Nga tại cảng Sevastopol, bán đảo Crimea hôm 7/4. Ảnh: Maxar.
Sự cố này được coi là tổn thất nghiêm trọng với lực lượng Nga, bởi Moskva là tàu chiến mặt nước có uy lực nhất trong khu vực, đóng vai trò soái hạm của Hạm đội Biển Đen và tham gia chiến dịch quân sự tại Ukraine ngay từ ngày đầu. Soái hạm bị chìm không chỉ ảnh hưởng đến năng lực tác chiến ở Biển Đen, mà còn là tổn thất lớn về mặt biểu tượng của hải quân Nga.
Tuần dương hạm Moskva xuất hiện ngoài khơi Odessa trong ít nhất hai đợt vào ngày 15/3 và 30/3. Nó được nhiều chiến hạm Nga yểm trợ hoặc lập ô phòng không ở vị trí xa bờ, cũng như có thể đảm nhận nhiệm vụ trung tâm chỉ huy chiến dịch.
Odessa là cảng chủ chốt của Ukraine tại Biển Đen và được đánh giá là một trong các mục tiêu hàng đầu của Nga, bởi kiểm soát được khu vực này đồng nghĩa với Ukraine sẽ gần như không còn đường ra biển. Nó cũng cho phép Moskva lập hành lang trên bộ với vùng ly khai Transnistria tại Moldova.
Cục diện chiến trường Ukraine sau 8 tuần giao tranh. Bấm để xem chi tiết.
Huyền Lê (Theo Sky News, Guardian)