"Ukraine thông báo với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) rằng hôm nay họ không thể kết nối hệ thống liên lạc được với nhà máy điện hạt nhân Chernobyl, một ngày sau khi cơ sở do Nga kiểm soát này bị mất nguồn cung cấp điện từ bên ngoài", Tổng giám đốc IAEA Rafael Mariano Grossi cho biết trong tuyên bố hôm 10/3.
Grossi cho hay IAEA đã nhận được báo cáo rằng hệ thống cấp điện đã được khôi phục tại nhà máy điện hạt nhân Chernobyl và đang tìm cách xác minh thông tin này. Trước đó cùng ngày, cơ quan quản lý Ukraine thông báo với IAEA rằng các máy phát điện khẩn cấp đang cung cấp điện cho nhà máy Chernobyl, sau khi cả hai đường dây điện của khu vực này bị hỏng, khiến điện lưới bị ngắt.
"Việc mất liên lạc sau đó đồng nghĩa cơ quan quản lý Ukraine không thể cung cấp thông tin cập nhật về cơ sở hạt nhân Chernobyl cho IAEA nữa", tuyên bố cho hay.

Ảnh chụp từ trên cao nhà máy điện hạt nhân Chernobyl ở Pripyat, Ukraine, hôm 7/3. Ảnh: Bộ Quốc phòng Nga.
Tuyên bố của IAEA nói rằng việc bị ngắt kết nối khỏi lưới điện sẽ không tác động nghiêm trọng đến chức năng an toàn thiết yếu tại nhà máy Chernobyl, do lượng nước tại các bãi chứa chất thải hạt nhân đủ để duy trì chức năng làm mát mà không cần cung cấp điện.
Cơ quan quản lý Ukraine thông báo 8 trong số 15 lò phản ứng của đất nước vẫn hoạt động, gồm hai lò ở nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia, ba ở Rivne, một ở Khmelnytsky và hai ở phía nam Ukraine. Mức độ bức xạ tại 4 địa điểm này được duy trì ở mức bình thường.
IAEA đang liên lạc với giới chức Ukraine về hệ thống giám sát bức xạ ở nước này. Cơ quan của Liên Hợp Quốc đã không thể thiết lập lại liên lạc với các hệ thống giám sát vật liệu hạt nhân và hoạt động tại các cơ sở Chernobyl và Zaporizhzhia, sau khi mất dữ liệu truyền từ xa từ các hệ thống đó.
Quân đội Nga giành quyền kiểm soát nhà máy điện hạt nhân Chernobyl vài giờ sau khi tiến quân vào Ukraine ngày 24/2. Lực lượng Nga sau đó phối hợp với vệ binh quốc gia Ukraine bảo vệ nhà máy Chernobyl, cho phép cơ sở tiếp tục hoạt động. Sau khi Nga kiểm soát nhà máy điện hạt nhân Chernobyl, một số vụ giao tranh lẻ tẻ đã xảy ra xung quanh cơ sở này.
Ngoài Chernobyl, lực lượng Nga cũng tiến vào kiểm soát Zaporizhzhya, nhà máy điện hạt nhân lớn nhất Ukraine, từ ngày 4/3.
IAEA hôm 8/3 cho biết không còn nhận được dữ liệu từ hệ thống giám sát an toàn hạt nhân tại nhà máy Chernobyl. Nga sau đó cáo buộc "các phần tử dân tộc chủ nghĩa Ukraine" tấn công trạm biến áp và đường dây, khiến nhà máy hạt nhân Chernobyl mất điện.
Huyền Lê (Theo CNN)