Đội bóng của Tan Chang Hoe đã có một lịch đấu thuận lợi, khi đi từ dễ đến khó. Trước Campuchia và Lào, họ có cơ hội để lắp ghép những phương án nhân sự phù hợp nhất, trong bối cảnh tổn thất nghiêm trọng về lực lượng, đặc biệt ở khu vực trung tuyến.
Trước thềm giải đấu, cả hai tiền vệ phòng ngự ưng ý nhất trong tay HLV Tan là Syamer Kutty và Kenny Pallraj đều chấn thương trong màu áo CLB và bỏ lỡ AFF Cup. Tiền vệ trung tâm có phong độ cao Brendan Gan mắc ung thư và phải nghỉ thi đấu. Chiến lược gia 53 tuổi mang đến Singapore những tiền vệ trung tâm với tuổi đời còn rất trẻ, cùng sự quay trở lại của lão tướng Baddrol Bakhtiar, đội trưởng của lứa cầu thủ thế hệ 1987-1988 đã giúp Malaysia đăng quang tại SEA Games 2011.
Giải pháp tức thời của HLV Tan Cheng Hoe là sử dụng trung vệ gốc Thuỵ Điển Junior Eldstal ở vị trí tiền vệ phòng ngự trong sơ đồ 4-3-3 . Nhưng những tính toán ấy đã đổ bể sau chưa đầy 30 phút ở trận mở màn gặp Campuchia. Ý tưởng của HLV trưởng Malaysia là sử dụng một cầu thủ có thể hình và khả năng tranh chấp cho vai trò đánh chặn, để cặp tiền vệ Baddrol và Syafiq Ahmad có thể tập trung vào vai trò hỗ trợ tấn công. Tuy nhiên, sự chậm chạp của Eldstal đã khiến Malaysia chơi đầy lúng túng, và buộc Tan Cheng Hoe phải thay đổi ở phút thứ 27 của trận mở màn.
Baddrol – người có sở trường là một tiền vệ tấn công, được kéo về chơi ở vai trò tiền vệ trụ, trong khi cầu thủ sinh năm 2001 Mukhairi Ajmal được tin tưởng sử dụng. Đó có thể xem là một phương án dự phòng của Malaysia, nhưng nhiều khả năng, đó gần như đang là phương án khả dĩ nhất mà Tan Cheng Hoe có thể sử dụng vào lúc này.
Baddrol chơi không tồi trước những đối thủ dưới cơ, với khả năng phân phối bóng và giữ nhịp cho Malaysia. Tiền vệ kì cựu thậm chí đã có hai đường kiến tạo sau hai trận đấu. Nhưng đặt Baddrol chơi thấp nhất ở hàng tiền vệ, cũng đồng nghĩa với việc Malaysia chấp nhận mất đi tính tranh chấp và hỗ trợ phòng ngự ở khu vực trung lộ, điều khiến họ đối mặt với áp lực lớn hơn từ đối thủ.
Nếu như Lào chỉ có thể tung ra bốn pha dứt điểm trong trận đấu trước Việt Nam, thì con số ấy là 10 trước Malaysia. Campuchia thậm chí còn làm được tốt hơn thế trong cuộc đối đầu với nhà đương kim á quân AFF Cup, khi chiếm quyền kiểm soát bóng nhiều hơn và tạo ra 14 pha dứt điểm về khung thành của thủ môn Khairul Fahmi. Chất lượng những pha dứt điểm của hai đội bóng được đánh giá yếu nhất tại bảng B rõ ràng là không ấn tượng, nhưng số lượng các cơ hội của họ chỉ ra rằng, Malaysia đang đối mặt với một sự mất cân bằng lớn ở tuyến giữa.
Trong bối cảnh ấy, hàng công của Malaysia lại đang thể hiện sự hiệu quả bởi chất lượng của từng cá nhân. Sự thiếu cân bằng trong thế trận vô hình chung tạo ra cho đội bóng của HLV Tan Cheng Hoe một cách chơi tương đối khó lường. Ngôi sao Safawi Rasid cùng các đồng đội thậm chí đã ghi những bàn thắng từ các pha phản công trước Campuchia và Lào, điều hiếm khi xảy ra.
Sức mạnh của Malaysia vẫn đến từ hai hành lang cánh, khi các cầu thủ tấn công biên của đội bóng này đã góp dấu giày vào 5 trong tổng số 7 bàn. Nếu như trận đấu trước Campuchia là sân khấu của tiền vệ sinh năm 1999 Akhyar Rashid, thì Safawi đã toả sáng bẳng một cú hat-trick trước Lào. Việc Akhyar không thể thi đấu vì dương tính với Covid-19 cũng tạo cơ hội ra sân cho tài năng trẻ sinh năm 2002 Arif Aiman – người kiến tạo cho Safawi trong bàn mở tỉ số ở trận gần nhất. Arif cũng sở hữu cho mình phong cách chơi bóng đặc trưng của các tiền vệ biên Malaysia: kĩ thuật, tốc độ và quyết đoán. Đây là cái tên đã đoạt danh hiệu cầu thủ trẻ xuất sắc nhất tại giải VĐQG Malaysia mùa bóng vừa rồi. Không có Mohamadou Sumareh, ông Tan Cheng Hoe vẫn có những cá nhân tấn công biên đủ chất lượng.
Trong bối cảnh tuyến tiền vệ thiếu đi khả năng tranh chấp và hỗ trợ phòng ngự, Malaysia bất ngờ có những phương án tấn công khác biệt. Vẫn duy trì một nhịp độ tấn công nhanh, đột biến từ những cá nhân, đội bóng của HLV Tan Cheng Hoe cho thấy họ có thể gây nguy hiểm ở các trạng thái đa dạng hơn. Không chỉ dừng lại ở các tình huống chủ động tấn công biên, Malaysia còn tỏ ra đặc biệt nguy hiểm ở các pha bóng phản công nhanh.
Nếu như pha ghi bàn từ tình huống phạt đền của Safawi ở trận gặp Campuchia đến sau tình huống đi bóng của Akhyar Rashid, thì 6 đường kiến tạo cho các bàn thắng còn lại của ĐT Malaysia cũng cho thấy phong cách chơi bóng rất rõ ràng của đội bóng này dưới thời HLV Tan Cheng Hoe.
Malaysia rất mạnh ở khả năng tăng tốc dọc hai hành lang cánh, cùng với đó, là những đường bóng ra sau lưng hệ thống phòng ngự đối phương. Khi trung phong nhập tịch 35 tuổi Guilherme de Paula chưa để lại bất cứ dấu ấn gì cho tới lúc này, thì những cầu thủ trẻ trung, giàu năng lượng, được ông Tan Cheng Hoe tin tưởng đang trở thành hạt nhân cho các pha tấn công của đội bóng này.
Danh sách những cầu thủ đóng góp vào các bàn thắng của Malaysia sau 2 trận đấu đầu tiên đang được áp đảo bởi những cầu thủ trẻ và các tiền vệ trung tâm. Từ những Safawi Rasid, Akhyar Rashid, Arif Aiman hay tiền vệ sinh năm 1998 Kohileswaran Raj.
So với hai trận chung kết tại AFF Cup 2018 hay trận đấu tại vòng loại thứ 2 World Cup 2022 vừa rồi, ĐT Việt Nam sẽ cần rất cẩn trọng với những gương mặt mới, và một lối chơi có những khác biệt của Malaysia.
4 lần đối đầu ở cấp độ ĐTQG giữa HLV Tan Cheng Hoe và HLV Park Hang-seo gần như đều diễn ra theo một kịch bản. Malaysia là đội chủ động kiểm soát thế trận, nỗ lực tạo ra các pha tấn công có tốc độ cao ở hai hành lang cánh, trong khi ĐT Việt Nam duy trì một hệ thống phòng ngự ổn định, chờ đợi cơ hội trong các tình huống phản công hoặc các pha bóng cố định. Malaysia là đội đã kiểm soát bóng nhiều hơn trong cả 4 trận đấu gần nhất giữa hai đội, nhưng chưa một lần có được chiến thắng.
Tại AFF Cup lần này, mọi chuyện có thể sẽ thay đổi.
HLV Tan Cheng Hoe có lẽ đã hiểu rõ đối thủ sau 3 thất bại và 1 trận hoà. Vị thể của đội bóng được dẫn dắt bởi HLV Park Hang-seo lúc này cũng đã khác với danh vị của nhà đương kim vô địch. Với cục diện của bảng B, Malaysia đã bỏ tủi 6 điểm một cách dễ dàng với hiệu số bàn thắng ấn tượng, trong khi Việt Nam chỉ thắng Lào với cách biệt 2 bàn.
Tín hiệu sử dụng tiền đạo sinh năm 2002 Luqman thay thế cho Guilherme có thể sẽ là dấu hiệu cho những điều chỉnh trong lối chơi của HLV Tan Cheng Hoe cho hai cuộc đối đầu với Việt Nam và Indonesia. Không còn một tuyến giữa có khả năng tranh chấp tốt, Malaysia sẵn sàng để trung phong mục tiêu 35 tuổi trên băng ghế dự bị, và sử dụng một tiền đạo trẻ trung, người có thói quen thực hiện các tình huống tăng tốc ra sau lưng hàng phòng ngự đối phương thay vì xu hướng chơi làm tường của de Paula.
Khi đối thủ chọn một phương án tiếp cận trận đấu có phần nhún nhường, Việt Nam sẽ đặc biệt phải cẩn trọng trong lối chơi. Đội bóng của HLV Park Hang-seo không được đánh giá cao bởi khả năng chơi áp đặt và dâng cao đội hình, trong khi Malaysia đang chứng minh họ đủ sức để tạo ra các tình huống phản công chất lượng với những cá nhân đầy trẻ trung. Cú đá của Billy Ketkeo trong những phút cuối ở trận đấu trước sẽ là một hồi chuông cảnh tỉnh cho ĐT Việt Nam ở những tình huống phản công của đối thủ, khi hàng phòng ngự đã dâng cao.
Sự tập trung không chỉ dành cho các cầu thủ tấn công, cho mục tiêu phải thắng trước Malaysia. Đó cũng là điều hàng phòng ngự, mà đặc biệt là 3 trung vệ sẽ cần duy trì xuyên suốt trận đấu, trong bối cảnh đối phương nhiều khả năng sẽ chờ đợi các cơ hội phản công hơn là các tình huống chủ động triển khai thế trận.
Không thể xem thường Malaysia vào thời điểm này. Dù không thể có được những con người tốt nhất trong tay, nhưng đội bóng của HLV Tan Cheng Hoe đang thể hiện một hình ảnh lạnh lùng và nguy hiểm hơn so với chính họ.
Thành Vũ