Ngay ở trận đầu vòng knock-out, bất ngờ đã xảy ra trên sân Olympic tại Berlin, khi Thụy Sĩ thắng trắng Italy nhờ bàn của Remo Freuler và Ruben Vargas. Cựu thủ môn Gianluigi Buffon trong vai trò trưởng đoàn Italy, ngồi lặng đi trên ghế trong khu kỹ thuật sau hiệu còi mãn cuộc. Màn thể hiện của nhà vô địch năm 2021 trong trận này bị truyền thông coi là "tệ khủng khiếp", còn Thụy Sĩ thắng "hoàn toàn xứng đáng".
HLV Luciano Spalletti đã gây bất ngờ khi thay tới sáu vị trí trong đội hình ra sân trận này, trong đó tiền vệ 33 tuổi Jorginho không được thi đấu. "Tôi chưa từng thấy Italy chơi rời rạc và thiếu gắn kết như vậy", BLV CBS Sports, Matteo Bonetti viết trên X sau hiệp một. "Ngay cả Italy dưới trướng Gian Piero Ventura ở vòng loại cũng không tệ như này". Cùng thời điểm, báo Anh Guardian nhận xét đoàn quân Luciano Spalletti chơi "tệ khủng khiếp".
Italy chỉ tạo ra một cơ hội từ nỗ lực cá nhân của Federico Chiesa trong hiệp một, còn Thụy Sĩ dứt điểm tới 10 lần. Bàn mở tỷ số đến với thầy trò Murat Yakin như lẽ tất yếu. Phút 37, tiền đạo Vargas nhận bóng bên trái, chuyền sệt vào cấm địa, sửa lưng hàng thủ Italy, để Freuler lao xuống đỡ một nhịp và sút chân trái về góc gần giúp đội nhà dẫn 1-0. Đây không phải lần đầu Thụy Sĩ tận dụng được khoảng trống phía trước bộ tứ vệ Italy như vậy.
Freuler 32 tuổi, đã ghi dấu giày vào ba bàn ở Euro 2024, nhiều hơn thông số trong 32 trận của anh cho Bologna tại Serie A mùa trước. Một cầu thủ khác đang chơi cho Bologna là tiền vệ Michel Aebischer, kiến tạo bàn thứ hai cho Thụy Sĩ, ngay giây thứ 27 kể từ hiệp hai. Aebischer chuyền vào bên trái cấm địa cho Ruben Vargas nhận bóng ở cự ly khoảng hơn 15 m so với cầu môn, chếch bên trái. Vargas không có ai theo kèm, nên xoay người cứa lòng về góc cao tầm xa hạ gục thủ môn Donnarumma bằng một siêu phẩm.
Ở cả hai bàn thắng, cầu thủ Thụy Sĩ đều xâm nhập cấm địa mà không bị ai kèm, nhờ khả năng hoán đổi vị trí linh hoạt. "Sự hoán đổi các vị trí cánh trái Thụy Sĩ gây ra quá nhiều vấn đề với Italy", chuyên gia bóng đá Michael Cox của New York Times bình luận. Còn cựu tiền đạo Anh Alan Shearer khen Thụy Sĩ "chơi quả cảm vì có nhiều cầu thủ sẵn sàng ập vào cấm địa để hãm thành".
Để Thụy Sĩ chơi áp đảo như vậy, HLV Murat Yakin góp công không nhỏ. 45 phút trước giờ bóng lăn, ông tới khu vực cho hàng nghìn khán giả Thụy Sĩ để hô hào người hâm mộ cổ vũ cuồng nhiệt hơn. Sau đó, HLV 50 tuổi đến khu vực phỏng vấn, và nói: "Chúng tôi không muốn lo lắng quá nhiều về Italy, mà Italy mới phải lo lắng về chúng tôi".
Yakin không hề ngạo mạn, mà diễn tiến trận đấu cho thấy đúng lời ông nói. Italy gặp may khi không phải nhận thẻ đỏ trong hiệp một, với tình huống Giovanni Di Lorenzo đạp trúng đùi Vargas ở phút 12, hay Stephan El Shaarawy giẫm lên cổ chân trung vệ Fabian Schar cuối hiệp một. Lorenzo thoát thẻ, còn Shaarawy chỉ nhận thẻ vàng trong trận đầu ở một giải lớn kể từ Euro 2016. Lối chơi rát của Italy có thể là dấu hiệu cho thấy họ e sợ đối thủ.
Chỉ khi dẫn hai bàn, Thụy Sĩ mới chơi chùng xuống, phòng ngự phản công và nhường bóng cho Italy thể hiện. Điều này suýt khiến thầy trò Yakin phải trả giá, khi bóng hai lần trúng cột dọc Thụy Sĩ trong hiệp hai. Đầu tiên là cú đánh đầu phá bóng của Schar suýt đốt lưới nhà, sau đó tới pha đệm cận thành của trung phong Gianluca Scamacca ở phút 74.
Scamacca từng chơi ở Ngoại hạng Anh mùa 2022-2023 cho West Ham, nhưng chỉ ghi ba bàn, trước khi trở lại Italy khoác áo Atalanta. Trong nửa cuối hiệp hai, anh đá cặp tiền đạo với Mateo Retegui, CLB Genoa. Chứng kiến pha bỏ lỡ của Scamacca, nhiều người hâm mộ Italy phàn nàn trên mạng xã hội. "Tôi thấy kỳ lạ khi các tiền đạo Italy hiện tại chỉ thuộc tầm trung", chuyên gia bóng đá Hàn Quốc Albert Kim bình luận. "Trước đây tôi ngưỡng mộ Francesco Totti, Christian Vieri, Alessandro Del Piero và Roberto Baggio. Không hiểu sao Italy không còn sản sinh ra những tiền đạo như vậy nữa".
"Đúng là thảm họa", báo Italy Tuttosport giật tít sau trận. Italy cho thấy chức vô địch Euro năm 2021 chỉ là tai nạn, khi họ bị loại ở vòng 1/8 kỳ này, cũng chỉ vượt qua vòng bảng nhờ bàn phút cuối trước Croatia. Mục tiêu tiếp theo của đội là vượt qua vòng loại World Cup 2026, sau khi đã vắng mặt ở hai kỳ trước.
Còn Thụy Sĩ nếu duy trì được cường độ chơi bóng như ở Berlin, có thể gây thêm nhiều khó khăn cho Anh hoặc Slovakia tại tứ kết trên sân Dusseldorf ngày 6/7 tới.
Tuấn Việt - Hoàng An
Xem diễn biến chính