Mùa giải 2023-2024, một loạt HLV xứ Basque gặt hái thành công với các CLB, để biến vùng đất này thành hiện tượng châu Âu. Ở trận chung kết Euro 2024, đến lượt hai người con xứ Basque là Nico Williams và Mikel Oyarzabal ghi bàn để giúp Tây Ban Nha lần thứ tư vô địch châu Âu (ba lần trước vào các năm 1964, 2008, 2012).
Williams mở tỷ số đầu hiệp hai cho Tây Ban Nha với cú sút chéo góc, trước khi Cole Palmer gỡ hòa 1-1 bằng tuyệt phẩm sút xa cho Anh. Đến phút 86, Oyarzabal đệm cận thành ấn định thắng lợi cho đoàn quân Luis de la Fuente. Hai cầu thủ ghi bàn cho Tây Ban Nha không chỉ sinh ra tại xứ Basque, mà mọi CLB họ đã khoác áo đều đến từ vùng đất được xem là "đứa con nổi loạn" của bóng đá xứ bò tót.
Hai cầu thủ sinh trưởng ở xứ Basque, Nico Williams và Mikel Oyarzabal (từ trái sáng) mừng bàn ấn định thắng lợi 2-1 cho Tây Ban Nha trước Anh ở chung kết Euro trên sân Olympic tại Berlin, Đức, tối 14/7/2024. Ảnh: Soccer
Công đầu trong bàn mở tỷ số của Tây Ban Nha thuộc về cầu thủ Real Madrid và Barca. Hậu vệ Dani Carvajal vẩy bóng một chạm khôn ngoan cho Yamal bên phải, để tiền đạo 17 tuổi thoát gọng kìm của Luke Shaw. Yamal chuyền sệt sang bên trái cấm địa cho Williams lao xuống sút chân trái chìm chéo góc, hạ gục Jordan Pickford.
Williams là tiền đạo chính bên trái của Tây Ban Nha tại giải, nhưng gây ấn tượng không kém nhiều Yamal. Tiền đạo 21 tuổi đã ghi hai bàn, kiến tạo một lần qua sáu trận đã chơi, còn Yamal cũng cân bằng kỷ lục bốn đường chuyền thành bàn ở một kỳ Euro, giống Steven Zuber (2020), Aaron Ramsey, Eden Hazard (2016) và Ljubinko Drulovic (2000).
Diễn biến chính trận đấu.
Oyarzabal lại chỉ là kép phụ của Tây Ban Nha kỳ này, với sáu trận dự bị vào sân, nhưng lại ghi bàn quan trọng nhất giải. Sau khi vào thay Alvaro Morata phút 68, tiền đạo 27 tuổi đón quả tạt sệt của hậu vệ trái Marc Cucurella để đệm bóng chìm về góc gần ấn định thắng lợi 2-1 phút 86. Trung vệ Marc Guehi đã không theo kịp đà lao xuống của Oyarzabal, còn hậu vệ phải Kyle Walker cũng không ngăn được quả tạt của Cucurella.
Williams và Oyarzabal có tổng giá trị 114 triệu USD, theo Transfermarkt, trong khi Anh sở hữu bốn cầu thủ đắt hơn con số này, là Bukayo Saka, Declan Rice, Jude Bellingham và Phil Foden. Tuy nhiên, các ngôi sao đắt giá của "Tam Sư" không thể tạo ra khác biệt trong trận đấu quan trọng. Đội trưởng Harry Kane cũng có giá trên 110 triệu USD, thậm chí bị thay ra từ phút 60, không để lại dấu ấn nào.
Sở hữu nhiều ngôi sao tấn công, nhưng Anh chỉ giữ bóng bằng một nửa đối thủ nên chủ yếu phải phòng ngự. Hiệp một diễn ra chặt chẽ đúng với tính chất một trận chung kết, trong đó báo Tây Ban Nha Marca cho rằng HLV Gareth Southgate "muốn cầu hòa" để đưa trận đấu vào hiệp phụ và loạt luân lưu.
Pha đệm bóng của Oyarzabal đem về chức vô địch cho Tây Ban Nha. Ảnh: UEFA
Kế hoạch của Anh đã suýt thành công, khi tiền vệ Cole Palmer lập siêu phẩm gỡ hòa 1-1 ở phút 73. Bellingham làm tường trả bóng lại tuyến hai cho cầu thủ trẻ hay nhất Ngoại hạng Anh lao tới cứa lòng từ cự ly 21 m, tốc độ 118 km/h, đưa bóng chìm về góc xa. Truyền thông Anh một lần nữa khen ngợi tài ứng biến của Southgate trong trận, khi Palmer ghi bàn chỉ ba phút sau khi vào sân.
Tuy nhiên, HLV Luis de la Fuente cũng cao tay không kém, khi "kép phụ" của ông cũng nhiều lần ghi bàn từ dự bị, như Dani Olmo ở vòng 1/8, Mikel Merino tại tứ kết, và giờ đến lượt Oyarzabal. HLV 63 tuổi còn thể hiện dấu ấn chiến thuật rõ hơn, khi giúp Tây Ban Nha chơi tấn công và thắng cả bảy trận tại giải. Sau trận, ông được các cầu thủ công kênh, tung hứng.
Cầu thủ Tây Ban Nha nâng cup vô địch Euro 2024. Ảnh: Guardian
Theo cựu hậu vệ tuyển Anh Jamie Carragher, Tây Ban Nha chơi hay hơn nhiều trong trận chung kết nên xứng đáng đăng quang. "Tuyển Anh chủ yếu phụ thuộc vào những khoảnh khắc lóe sáng cá nhân tại giải", Carragher nói thêm. "Các cá nhân đã cứu rỗi tuyển Anh, nhưng nhiệm vụ hôm nay đã quá sức của họ".
Saka hay John Stones đã bật khóc nức nở sau hiệu còi mãn cuộc, khi Anh thua trận chung kết Euro thứ hai liên tiếp, chưa thể chấm dứt 58 năm trắng tay. Kane sau khi nhận HC bạc, cũng lặng lẽ đi qua chiếc cup, không ngoảnh đầu lại nhìn nó. Tiền đạo 31 tuổi vẫn chưa đoạt danh hiệu tập thể nào trong sự nghiệp, và anh cũng đã nhiều lần thất bại ở trận tranh cup, như Cup Liên đoàn 2015, 2021, Champions League 2019, Euro 2021, Siêu cup Đức 2023 hay Euro 2024.
Cầu thủ Tây Ban Nha cũng khóc nức nở sau hiệu còi mãn cuộc, nhưng đó là những giọt nước mắt vinh quang. Kết quả này nối dài chuỗi 27 trận chung kết một CLB hoặc đội tuyển Tây Ban Nha toàn thắng, trong 23 năm qua. Bóng đá Tây Ban Nha không còn áp đảo như thời tiki-taka, nhưng vẫn luôn là nỗi ám ảnh cho phần còn lại lục địa già.
Tuấn Việt - Xuân Bình
Xem diễn biến chính