Video được công bố hôm 23/4 cho thấy những người lính thuộc Tiểu đoàn Azov mang thực phẩm cho dân thường, chủ yếu là phụ nữ và trẻ em, trú ẩn trong hệ thống hầm ngầm bên dưới nhà máy gang thép Azovstal ở thành phố Mariupol, đông nam Ukraine.
Nhà máy Azovstal là cứ điểm phòng ngự cuối cùng của lực lượng Ukraine tại Mariupol, thành phố cảng bị Nga bao vây nhiều tuần nay. Đây từng là một trong những nhà máy luyện kim lớn nhất châu Âu, với hệ thống đường hầm kiên cố chằng chịt bên dưới, tạo điều kiện ẩn nấp và di chuyển lý tưởng cho lực lượng phòng thủ Ukraine.
Tâm sự của các em bé trong hầm trú bom dưới nhà máy thép Azovstal. Video: Guardian
Lực lượng cố thủ bên trong "pháo đài ngầm" này chủ yếu là các tay súng Tiểu đoàn Azov, lực lượng vũ trang được phong trào cực hữu Ukraine thành lập năm 2014 và sau đó được sáp nhập và Vệ binh Quốc gia nước này.
Một người dân xuất hiện trong video cho hay những hình ảnh này được quay ngày 21/4. Giới chức Ukraine cho biết hiện có hơn 1.000 dân thường, trong đó có trẻ em 5-14 tuổi, phụ nữ, người già, bên trong hầm ngầm dưới nhà máy Azovstal gần hai tháng qua.
"Ở đây sắp cạn lương thực rồi", một phụ nữ bế bé gái khoảng 5 tuổi nói trong video. "Tôi rất muốn về nhà đoàn tụ với người thân, tôi và cháu đã ở đây từ ngày 2/3, trong khi ông bà cháu vẫn ở nhà".
Cố vấn Tổng thống Oleksiy Arestovych ngày 24/4 cho biết lực lượng Nga đang tìm cách tấn công vào nhà máy dưới sự yểm trợ của không quân và pháo binh. "Họ đang tìm cách tiêu diệt lực lượng phòng thủ Azovstal và hơn 1.000 dân thường bên trong", Arestovych viết trên mạng xã hội.
Nga chưa bình luận về thông tin này, nhưng nhiều lần khẳng định không nhắm mục tiêu vào dân thường Ukraine. Lực lượng Nga cũng cáo buộc Tiểu đoàn Azov lấy dân thường làm lá chắn ở Mariupol.
Trong video, một em bé cho biết đã trú ẩn dưới hầm ngầm trong suốt hai tháng và rất muốn được ra ngoài. "Cháu muốn nhìn thấy mặt trời, ở đây tối lắm", em bé nói. "Cháu rất nhớ nhà và gia đình, cháu muốn sống sót trở về. Cháu mong Ukraine chiến thắng vì đây là quê hương cháu".
Những trẻ em trong hầm ngầm dưới nhà máy thép Azovstal. Ảnh chụp màn hình video của Tiểu đoàn Azov.
Một người phụ nữ cho hay đã trú ẩn ở đây từ 27/2, vài ngày sau khi Nga phát động chiến dịch quân sự ở Ukraine.
"Chúng tôi là người nhà của công nhân nhà máy thép. Hồi đầu, khi nhà chúng tôi bị oanh tạc, chỗ này dường như là nơi an toàn nhất", cô nói.
Lực lượng Nga đã bao vây và oanh kích Mariupol từ những ngày đầu chiến sự. Thành phố từng là nơi sinh sống của hơn 400.000 người giờ chỉ còn là đống đổ nát.
Dù Tiểu đoàn Azov chỉ là một phần nhỏ thuộc Vệ binh Quốc gia Ukraine, Nga tuyên bố các tay súng của đơn vị này phải chịu trách nhiệm cho các vụ "giết hại dân thường" và tấn công phá hoại ở Mariupol.
Mariupol là thành phố chiến lược bên bờ biển Azov, án ngữ hành lang trên bộ nối bán đảo Crimea với khu vực ly khai ở miền đông Ukraine. Nếu kiểm soát mục tiêu này, Nga sẽ nối thông được hành lang chiến lược và phong tỏa hoàn toàn cửa ngõ tiếp cận biển Azov của Ukraine.
Hơn một tháng lực lượng Nga vây ép nhà máy Azovstal. Bấm vào ảnh để xem chi tiết.
Denis Pushilin, lãnh đạo Cộng hòa Nhân dân Donetsk (DPR) tự xưng, hôm 24/4 tuyên bố lực lượng cố thủ trong nhà máy Azovstal khó tiếp tục cầm cự, dù lực lượng Nga không tiếp tục tấn công theo lệnh của Tổng thống Vladimir Putin.
"Tình hình tại Mariupol vẫn phức tạp, nhưng chủ yếu tập trung tại nhà máy Azovstal. Xương sống của lực lượng tân phát xít đang cố thủ trong đó. Dù vậy, chúng tôi hiểu rằng họ sắp hết thời gian vì nhiều lý do", Pushilin nói.
Hồng Hạnh - Đức Trung (Theo Reuters)