Những ngày qua, nhiều hồ sơ chuyển mục đích sử dụng đất của người dân TP HCM nộp từ ngày 1/8 (Luật Đất đai 2024 có hiệu lực) đang bị "treo". Các cơ quan thuế quận, huyện và Thành phố Thủ Đức vẫn tiếp nhận hồ sơ nhưng chưa thể tính tiền sử dụng đất phải nộp vì đang chờ hướng dẫn cách tính thuế mới.
Tại họp báo tình hình kinh tế - xã hội chiều 8/8, ông Đào Quang Dương, Phó trưởng phòng Kinh tế đất, Sở Tài nguyên và Môi trường TP HCM cho biết việc giải quyết các thủ tục đất đai từ ngày 1/8 cho đến khi ban hành bảng giá đất mới theo Luật Đất đai 2024 hầu hết đang vướng tại nhiều tỉnh thành.
Với vướng mắc của TP HCM ở khâu thủ tục tính thuế, ông Dương nói cơ quan này "đang phối hợp với các sở ngành để tham mưu UBND Thành phố, báo cáo các cơ quan trung ương cho ý kiến xử lý".
Ông Đào Quang Dương, Phó Phòng Kinh tế đất - Sở Tài nguyên và Môi trường TP HCM tại họp báo chiều 8/8. Ảnh: Anh Kỳ
Trước đó, theo lãnh đạo một phòng công chứng, Luật Đất đai 2024 cho phép các địa phương được tiếp tục sử dụng bảng giá đất cũ đến ngày 31/12/2025, nhưng bảng giá này trước đây bị khống chế bởi khung giá nên giá đưa ra thấp, chỉ bằng khoảng 30% giá thị trường. Vì vậy, nếu vẫn lấy bảng giá đất này nhưng không nhân hệ số K theo cách tính mới sẽ khiến số tiền thuế tính ra thấp hơn nhiều so với cách làm xưa nay, khiến cơ quan thuế lo bị quy là làm thất thoát ngân sách.
Ngoài vướng ở khâu thủ tục tính tiền thuế đất, cần chờ cơ quan trung ương hướng dẫn, ông Đào Quang Dương cho hay tình hình thực hiện các thủ tục tại văn phòng đăng ký đất đai địa phương đều diễn ra bình thường, không có biến động nhiều.
Cũng thông tin tại họp báo, đại diện Sở Tài nguyên và Môi trường cho biết đang cùng các sở ngành hoàn thiện dự thảo bảng giá đất điều chỉnh và trình các cấp phê duyệt. Bảng giá đất này cần được Hội đồng nhân dân TP HCM thông qua để áp dụng.
Theo dự thảo bảng giá đất được Sở Tài nguyên và Môi trường TP HCM lấy ý kiến vào cuối tháng 7, giá đất tại nhiều quận có thể tăng trung bình 5-10 lần. Thậm chí, một số địa phương thuộc khu vực ngoại thành và vùng ven dự kiến điều chỉnh 15-50 lần so với hiện tại. Tuy nhiên, Sở cho biết giá tại dự thảo này chỉ bằng 70% giá thị trường.
"Giá đất được đưa ra phù hợp với tình hình thực tế tại TP HCM, đảm bảo hài hòa lợi ích giữa nhà nước, người sử dụng và nhà đầu tư theo Luật Đất đai 2024", ông Đào Quang Dương nói.
Nếu được thông qua, bảng giá đất điều chỉnh sẽ được sử dụng đến hết 2025. Từ đầu 2026, thành phố sẽ áp dụng bảng giá đất hằng năm chung theo Luật Đất đai. Góp ý trước đó, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA) Lê Hoàng Châu cho rằng dự thảo bảng giá đất điều chỉnh sẽ có lợi cho người dân có đất bị thu hồi khi họ được bồi thường hỗ trợ tái định cư với số tiền cao hơn trước đây. Tuy nhiên, bảng giá đất này có thể làm tăng giá nhà TP HCM, do chi phí đầu vào bị đẩy lên cao.
HoREA kiến nghị thành phố chưa ban hành dự thảo bảng giá đất thời điểm này. Thay vào đó, thành phố nên xây dựng, hoàn thiện dự thảo bảng giá đất lần đầu để áp dụng từ ngày 1/1/2026.
Anh Kỳ