"Tòa án lệnh cho Tổng thư ký bang Colorado ghi tên ông Donald J. Trump lên phiếu bầu sơ bộ khi xác nhận thông tin vào ngày 5/1/2024", thẩm phán Sarah Wallace của tòa án quận Colorado, thành phố Denver, cho biết trong phán quyết ngày 17/11.
5/1/2024 là thời điểm giới chức bầu cử Colorado xác nhận tên các ứng viên trước khi in phiếu bầu cho cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa dự kiến diễn ra hai tháng sau đó ở bang này.
Phán quyết được đưa ra sau khi nhóm Công dân vì Trách nhiệm và Đạo đức ở Washington (CREW) đệ đơn kiện hồi tháng 9, cho rằng cựu tổng thống Trump không đủ tiêu chuẩn để tranh cử theo Mục 3, Tu chính án thứ 14 của hiến pháp Mỹ. Điều khoản cấm cá nhân giữ vị trí trong chính quyền nếu họ từng tham gia "nổi dậy hoặc nổi loạn" sau khi đã tuyên thệ ủng hộ và bảo vệ hiến pháp Mỹ.
Bà Wallace kết luận "các hành động và ngôn từ của ông Trump là nguyên nhân thực tế, góp phần đáng kể" dẫn đến vụ bạo loạn Đồi Capitol. Theo thẩm phán, ông Trump "đã tham gia bạo loạn ngày 6/1/2021 bằng cách kích động".
Tuy nhiên, bà Wallace vẫn giữ tên ông Trump trên phiếu bầu tại Colorado, lập luận Tu chính án thứ 14 chỉ cấm người nổi loạn trở thành thượng nghị sĩ, hạ nghị sĩ và đại cử tri, không nhắc đến vị trí tổng thống. Tu chính án thứ 14 áp dụng "cho bất kỳ văn phòng nào, dân sự hay quân sự, thuộc Mỹ" và bà Wallace cho rằng nó không bao gồm văn phòng tổng thống.
"Sau khi cân nhắc lập luận từ cả hai bên, tòa tin rằng 'các quan chức Mỹ' không bao gồm tổng thống Mỹ", bà Wallace cho biết. "Tòa cảm thấy dường như vì lý do nào đó, những người soạn thảo Mục 3 Tu chính án thứ 14 không định bao gồm những cá nhân chỉ tuyên thệ nhậm chức tổng thống".
Phán quyết của tòa Colorado được coi là thắng lợi cho ông Trump, trong bối cảnh cựu tổng thống Mỹ phải đối mặt một số vụ kiện tương tự tại các bang khác. Giới chức bầu cử Colorado cho rằng bất kỳ đơn kháng cáo nào cũng cần được giải quyết trước ngày 5/1/2024.
Vụ kiện nhiều khả năng sẽ kết thúc tại Tòa án Tối cao Mỹ, nơi phe bảo thủ đang chiếm ưu thế 6-3 trong số 9 thẩm phán.
Colorado được giới quan sát trung lập nhận định là bang an toàn của phe Dân chủ. Do đó, dù ông Trump có tên trên phiếu bầu hay không, ứng viên tổng thống đảng Dân chủ, có thể là Tổng thống đương nhiệm Joe Biden, được dự báo thắng bang này.
Tòa án bang Minnesota và Michigan trước đó cũng bác bỏ những nỗ lực nhằm loại tên ông Trump khỏi phiếu bầu sơ bộ đảng Cộng hòa, nhưng chưa phán quyết về tư cách tranh cử của ông trên phiếu bầu tổng thống. Trong khi đó, tòa án bang Arizona và New Hampshire vẫn đang xem xét các vụ kiện. Cựu tổng thống Trump cho rằng các vụ kiện này "không có cơ sở pháp lý".
Như Tâm (Theo Reuters, CNN)