"Đây sẽ là lệnh cấm nhập khẩu hoàn toàn đối với tất cả dầu của Nga, bằng đường biển và đường ống, bao gồm cả dầu thô và dầu tinh chế", Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen nói khi công bố gói trừng phạt trong bài phát biểu tại Nghị viện châu Âu hôm nay.
Cấm nhập khẩu dầu Nga được coi là vấn đề quan trọng nhất trong gói trừng phạt lần này của EU. Hiện EU chưa đạt thống nhất về cấm nhập khẩu dầu Nga do một số quốc gia thành viên, vốn phụ thuộc lớn vào nguồn dầu từ Nga, không muốn tham gia lệnh cấm vận này.
"Chúng ta sẽ đảm bảo loại bỏ dầu Nga một cách có trật tự, theo cách cho phép chúng ta và các đối tác đảm bảo tuyến cung cấp thay thế và giảm thiểu tác động đến thị trường toàn cầu. Đây là lý do chúng ta sẽ loại bỏ nguồn cung dầu thô của Nga trong vòng 6 tháng và các sản phẩm tinh chế vào cuối năm nay", bà von der Leyen nói thêm.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen phát biểu tại Nghị viện châu Âu hôm nay. Ảnh: AP.
Những biện pháp khác được đề xuất trong gói trừng phạt thứ sáu bao gồm liệt kê danh sách các sĩ quan quân đội cấp cao và cá nhân bị cáo buộc "phạm tội ác chiến tranh" ở Bucha và bao vây thành phố Mariupol, cấm ba đài truyền hình Nga phát sóng ở EU và loại SberBank, hiện là ngân hàng lớn nhất của Nga, cùng hai ngân hàng khác khỏi mạng lưới thanh toán quốc tế SWIFT.
"Gói trừng phạt gần nhất bắt đầu với than, còn bây giờ chúng ta đang giải quyết sự phụ thuộc vào dầu Nga. Việc này sẽ không dễ dàng, một số quốc gia thành viên phụ thuộc lớn vào dầu mỏ Nga. Nhưng đơn giản là chúng ta phải làm việc này", Chủ tịch Ủy ban châu Âu nói. "Chúng ta phải tối đa hóa sức ép với Nga, đồng thời giảm thiểu thiệt hại cho chúng ta và đối tác. Để giúp Ukraine, nền kinh tế của chính chúng ta phải duy trì mạnh mẽ".
Bà von der Leyen nhấn mạnh châu Âu có trách nhiệm đặc biệt đối với Ukraine, đồng thời đề xuất "gói hỗ trợ phục hồi đầy tham vọng" cho nước này.
Gói trừng phạt cần được sự đồng thuận của toàn bộ 27 quốc gia thành viên trước khi có hiệu lực. Slovakia đã cho biết sẽ yêu cầu miễn trừ và Hungary cho rằng các biện pháp trừng phạt đối với nguồn cung cấp năng lượng là "lằn ranh đỏ" đối với họ. Hai nước này gần như phụ thuộc 100% nguồn dầu thô của Nga.
Các quan chức giấu tên trước đó nói rằng Bulgaria và Cộng hòa Czech cũng có thể tìm cách không tham gia gói biện pháp trừng phạt này. Một nhà ngoại giao châu Âu cảnh báo việc cấp miễn trừ cho một hoặc hai quốc gia phụ thuộc nhiều vào dầu Nga có thể gây hiệu ứng domino, khiến các nước khác cũng muốn được miễn trừ và do đó làm suy yếu lệnh cấm vận.
Nỗ lực của châu Âu nhằm loại bỏ dầu mỏ Nga được cho là sẽ dễ hơn việc giảm phụ thuộc vào khí đốt tự nhiên Nga. Moskva đã yêu cầu các khách hàng châu Âu trả tiền mua khí đốt bằng đồng ruble, điều mà EU kiên quyết từ chối. Moksva tuần trước đã cắt nguồn cung khí đốt cho Ba Lan và Bulgaria.
EU nhập khẩu 3 - 3,5 triệu thùng dầu Nga mỗi ngày, với khoản thanh toán khoảng 400 triệu USD/ngày. Nguồn cung Nga chiếm khoảng 27% lượng dầu nhập khẩu của cả khối. Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế, doanh thu từ dầu và khí đốt chiếm 45% ngân sách liên bang của Nga vào năm 2021.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen tháng trước đánh giá lệnh cấm vận dầu mỏ Nga của châu Âu sẽ đẩy giá dầu quốc tế tăng cao, gây tổn hại nền kinh tế toàn cầu đang mong manh và "gây rất ít ảnh hưởng" đến Nga. Bà Yellen gợi ý châu Âu có thể tiếp tục mua dầu và hạn chế Nga tiếp cận các khoản thanh toán.
Những đường ống chuyển khí đốt Nga cho châu Âu. Bấm vào hình để xem chi tiết.
Huyền Lê (Theo AFP, Guardian)