Tháng 1/2023, Bồ Đào Nha bổ nhiệm HLV Roberto Martinez thay thế Fernando Santos, sau khi đội tuyển nước này bị loại ở tứ kết World Cup 2022. Quyết định này đến nay được coi là đúng đắn, khi họ là đội duy nhất toàn thắng 10 trận vòng loại Euro 2024. Đội tuyển đang đứng thứ sáu thế giới dĩ nhiên được coi như ứng viên vô địch, với dàn cầu thủ được HLV Jose Mourinho ví là có thể xếp thành hai đội hình đủ sức đăng quang.

Bài toán đang được đặt ra cho HLV Martinez là liệu Ronaldo có vai trò gì trong đội hình này. Tiền đạo 39 tuổi không thi đấu ở cả hai trận giao hữu vừa qua, trước khi tái xuất và ghi hai bàn trong chiến thắng Ireland ở cữ dượt cuối tối qua 11/6.

Vị trí của Ronaldo trong đội hình chính có lẽ không cần bàn cãi, dựa trên diễn biến vòng loại. Anh đá chính chín trong 10 trận vòng loại, chỉ vắng một trận vì bị treo giò khi đội nhà thắng Luxembourg 9-0 tháng 9/2023. Chỉ Bruno Fernandes đá chính nhiều hơn Ronaldo trong giai đoạn này. Vì thế, Martinez không có lý do gì thay đổi công thức chiến thắng.

Ở vòng loại, Ronaldo ghi 10 bàn, chỉ sau Vua phá lưới Romelu Lukaku (14 bàn). Riêng ở Bồ Đào Nha, không cầu thủ nào ghi quá sáu bàn. Những đối thủ anh gặp có thể không mạnh, như Slovakia, Luxembourg, Iceland, Bosnia & Herzegovina, hay Liechtenstein, nhưng khả năng chọn vị trí và dứt điểm của siêu sao vẫn còn hữu dụng. Và anh cũng duy trì được khát khao, khi mừng từng bàn thắng như lần đầu tiên.

Ronaldo đá chính tại Euro 2024, nhưng sẽ không tham gia vào nhiều diễn biến trận đấu. Trung bình mỗi trận vòng loại, anh chỉ chạm bóng 36,9 lần, trong khi có 16 cầu thủ khác của Bồ Đào Nha có thông số cao hơn. Với những cầu thủ tấn công như Bernardo Silva, Fernandes, Vitinha, Rafael Leao hay Joao Felix, Bồ Đào Nha không cần Ronaldo tham gia triển khai bóng nhiều như trước.

Ronaldo không tạt bóng lần nào tại vòng loại, cũng chỉ ba lần rê qua người. Đổi lại, anh dứt điểm 46 lần, nhiều hơn các đồng đội ít nhất 24 tình huống. Nghĩa là vai trò của tiền đạo 39 tuổi chỉ còn là chọn vị trí tốt và dứt điểm đợt lên bóng của đội nhà. Anh cũng không nên ôm đồm những nhiệm vụ khác, so với thời Santos.

Ronaldo đá chính cũng một phần vì các tiền đạo khác chưa thể hiện được khả năng. Ở vòng loại, Bồ Đào Nha đứng đầu nhiều thống kê quan trọng như 36 bàn, 190 pha dứt điểm, 81 pha dứt điểm cầu môn, 47 cơ hội tốt, 405 lần chạm bóng trong cấm địa đối phương, hay 28,8 bàn thắng kỳ vọng.

Tuy nhiên, các tiền đạo Bồ Đào Nha không thể hiện tốt ở cấp độ CLB mùa 2023-2024, ngoại trừ Ronaldo. Goncalo Ramos chỉ ghi 14 bàn trong 40 trận cho PSG trên mọi đấu trường. Diogo Jota làm tốt hơn chút, với 15 bàn trong 32 trận cùng Liverpool. Nếu Martinez thực sự muốn cho Ronaldo dự bị, để thay bằng tiền đạo trẻ và nhanh nhẹn hơn, khả năng săn bàn của đội có thể suy giảm.

Ronaldo lại khác, khi anh vừa ghi 50 bàn trong 51 trận cùng Al Nassr mùa trước, trên mọi đấu trường. Riêng ở Saudi League, thủ quân CLB ghi 35 bàn trong 31 trận và đoạt giải Vua phá lưới, nhiều hơn bảy bàn so với người về nhì Aleksandar Mitrovic.

Saudi League chưa so được với các giải VĐQG hàng đầu châu Âu về chất lượng, nhưng khả năng ghi bàn của Ronaldo cũng đã được kiểm chứng tại châu Âu. Anh đang giữ kỷ lục ghi bàn tại VCK Euro, với 14 bàn, nhiều hơn ít nhất năm bàn so với các cầu thủ khác. Trong năm kỳ vừa qua, Ronaldo luôn ghi ít nhất một bàn.

Ronaldo có lẽ cũng chấp nhận rằng anh không còn có thể là nhân vật trung tâm của đội tuyển, ít nhất trong khâu triển khai. Mục tiêu lớn nhất của anh hiện tại là ghi bàn, hướng tới kỷ lục 900 rồi 1.000 bàn chuyên nghiệp. Tiền đạo 39 tuổi sẵn sàng chờ trong cấm địa, để chờ những đường bóng từ Fernandes, Silva hay Felix, và dứt điểm. Dù sao đó cũng là cách chơi anh làm tốt nhất hiện tại.

Trong trận chung kết Euro 2016, Ronaldo chấn thương trong hiệp một, nhưng Bồ Đào Nha vẫn vô địch sau khi thắng Pháp. Nếu đội tiếp tục đi xa như vậy tại Đức, siêu sao 39 tuổi sẽ được kỳ vọng ghi bàn đưa đội tuyển trở lại ngôi vương châu Âu.

Xuân Bình