Khưu Hưng Hoa sinh năm 1959 ở thành phố An Khang, tỉnh Thiểm Tây. Chỉ học đến cấp hai, Hoa làm nghề sửa chữa máy móc, đồ gia dụng nhưng từng bị giam ba lần vì tội trộm cắp. Sau khi lấy vợ sinh ba con, cuộc sống gia đình Hoa càng nghèo khó.
Năm 1999, vì trốn nợ và tránh bị phạt sinh đẻ vượt kế hoạch, Hoa đưa vợ con rời quê đến thành phố Hán Trung thuê nhà, tìm kiếm lối thoát. Tuy nhiên sau vài năm lăn lộn, gia cảnh vẫn không thể khá lên. Năm 2006, gia đình gần như không có thu nhập, không đủ tiền mua thức ăn.
Tháng 5/2006, khi vợ chồng Hoa đi trên đường ở huyện Thạch Tuyền, một ông lão râu tóc điểm bạc đột nhiên gọi họ lại, chỉ vào Hoa nói: "Nhìn anh tâm sự nặng nề, tôi bói cho anh một quẻ. Anh chỉ cần đến núi Phượng Hoàng, tìm hai tấm bia đá khắc tổ tiên họ Khưu, dâng hương và đốt vàng mã là được". Hoa nghe theo, thực sự tìm thấy hai tấm bia đá khắc tên người họ Khưu, đặt lộ thiên trên đỉnh núi Thiết Ngõa Điện.
Từ 18/6 đến 2/7/2006, Hoa cùng vợ đến đạo quán Thiết Ngõa Điện ở huyện Hàn Âm hai lần để tế lễ, ở lại trên núi bảy ngày.
Trong khoảng thời gian này, hai vợ chồng nhiều lần nảy sinh xung đột, cãi vã với nhân viên quản lý đạo quán. Do Hoa không muốn hai tấm bia ở ngoài trời chịu mưa nắng nên tự ý chuyển vào trong đạo quán. Bị phía quản lý cực lực phản đối, Hoa đành phải chuyển về vị trí cũ. Khi ăn ở tại đây, hai vợ chồng cũng từng bị quở trách vì không tuân thủ quy định.
Hoa tin quẻ bói, ký thác toàn bộ hy vọng thay đổi cuộc sống nghèo khổ vào việc tế bái bia đá tổ tiên, nên khi bị ngăn cấm đã tức tối vị quản lý. Hoa còn cho rằng trụ trì đạo quán có hành vi trêu ghẹo vợ mình nên nảy ý định giết người, hủy diệt nơi này.
Tối 14/7/2006, lợi dụng lúc quản lý, nhân viên và các khách hành hương trong đạo quán ngủ say, Hoa dùng rìu và dao rựa sát hại gây thảm án, sau đó phóng hỏa, bỏ trốn.
Đạo quán Thiết Ngõa Điện trên núi Phượng Hoàng. Ảnh: 163
Đêm đó, người dân dưới chân núi Phượng Hoàng nhìn thấy đám cháy lớn gần đỉnh núi. Rạng sáng hôm sau, sáu kiểm lâm viên lên núi dập lửa, khi đến đạo quán Thiết Ngõa Điện ở độ cao 2.128 m, họ bàng hoàng phát hiện có người chết bên trong, sàn đầy vết máu, hai gian phòng bị thiêu rụi.
Sau khi tìm kiếm, cảnh sát xác định tổng cộng có 10 người chết trong ba phòng, gồm sáu nhân viên đạo quán và bốn khách hành hương, lớn nhất 63 tuổi và nhỏ nhất 12 tuổi. Các nạn nhân đều bị sát hại. Hiện trường không tìm thấy hung khí.
Trên một hộp giấy trước bàn thờ, kẻ thủ ác để lại hai dòng chữ bằng máu ghi thời gian âm lịch của ngày phóng hỏa và lời chỉ trích "kẻ dâm loạn phải giết". Bên cạnh bàn thờ có một con gà chết, dường như được thủ phạm dùng làm vật cúng tế. Trên tường có những dòng chữ bằng máu đầy hận thù như "đáng giết".
Hơn 1.400 nhân dân tệ tiền mặt, điện thoại di động của khách hành hương và hòm công đức còn nguyên, cho thấy đây không phải vụ giết người cướp của.
Liêu Đức Sinh, thủ quỹ kiêm bảo vệ của Thiết Ngõa Điện, cho biết khi xuống núi vào khoảng 19h ngày 14/7, ông gặp khách hành hương tên Khưu Hưng Hoa đi ngược hướng. Hoa đeo túi màu đen, tay ôm chó con. Ông Sinh dừng lại bắt chuyện nhưng Hoa chỉ ậm ừ đáp rồi cắm đầu đi tiếp.
Nhận định Hoa có thể là nghi phạm, cảnh sát đến nhà tìm hắn, nhưng được biết Hoa đã tới nhà một người bạn ở ngọn núi bên kia sông từ bốn tiếng trước. Khi cảnh sát ập đến, Hoa đang ở trên cao phát hiện động tĩnh, vội thu dọn đồ đạc trốn vào vùng núi rộng lớn.
Trước đó, Hoa bí mật vứt đôi giày da dùng để lên Thiết Ngõa Điện, liên tục thay vài đôi dép khác. Hắn còn chuẩn bị sẵn một chiếc áo khoác len rộng rãi, luôn mang theo dẫu tiết trời khô nóng. Khi có người hỏi lý do, hắn nói: "Áo len rất tiện, vừa mặc vừa đắp ngủ được".
Trong những ngày lẩn trốn trong núi, Hoa lần lượt vứt bỏ đồ đạc, bao gồm áo len, chiếc cờ lê, đường trắng lấy từ đạo quán, một cuốn kinh và một chiếc nhẫn của nạn nhân.
Ngày 26/7, Bộ Công an truy nã Hoa, treo thưởng 50.000 nhân dân tệ.
Ngày 30/7, Hoa dùng xẻng tấn công một công nhân xây dựng đường sắt ở thành phố Tùy Châu, tỉnh Hồ Bắc, cướp một chiếc ba lô màu đen.
Sáng 31/7, Hoa đến nhà Ngụy Nghĩa Khải, nông dân ở Tùy Châu, lấy cớ giúp sửa bồn nước và hợp tác kinh doanh để lừa gạt lòng tin. Sau bữa tối hôm đó, trong lúc gia đình Khải nghỉ ngơi, Hoa dùng rìu và dao rựa chém nhiều nhát vào đầu vợ chồng Khải cùng con gái, cướp hơn 1.300 nhân dân tệ. Khải tử vong vào ngày 9/9 trong bệnh viện, vợ con bị thương nặng.
Ngày 2/8, một phụ nữ ở huyện Thạch Tuyền, quê nhà Hoa, nhìn thấy hắn khi lên núi cắt rau cho lợn, bị hắn xin ăn. Sau khi về nhà, người phụ nữ báo cảnh sát. Hơn 300 cảnh sát và người dân bao vây, phong tỏa khu vực Hoa xuất hiện và những ngọn núi xung quanh, nhưng hắn đã trốn thoát.
Sáng 5/8, hai công nhân trên núi Phượng Hoàng phát hiện có người lẻn vào ký túc xá nấu cơm, trong bát trên bàn còn cơm nắm chưa ăn hết. Cho rằng Hoa vừa rời đi, hai người vội xuống núi trình báo, hàng trăm cảnh sát lại đến nhưng vẫn không thấy bóng dáng.
Ngày 11/8, tiền thưởng cho việc bắt giữ Hoa tăng lên 100.000 nhân dân tệ. Cảnh sát thuyết phục vợ con Hoa cầm loa đứng trên núi khuyên nhủ hắn ra đầu thú.
Khoảng 20h20 ngày 19/8, Hoa quay trở lại ngôi nhà thuê ở thành phố Hán Trung. Khi hắn gõ cửa, bốn cảnh sát phục sẵn lập tức khống chế.
Thấy cảnh sát, người nhà Hoa đột nhiên kích động, gào khóc xông vào lôi kéo, ngăn cản việc bắt giữ. Hoa hét lên với người thân đang ở trong nhà: "Mau lấy dao làm bếp cho tôi!". May thay, họ kịp thời lấy lại lý trí, không làm theo yêu cầu. Trong cơn quẫn bách, Hoa dùng hết sức cắn vào cánh tay phải của một cảnh sát.
Ngày 20/8, Hoa bị bắt vì tình nghi giết người.
Khưu Hưng Hoa bị còng tay, áp giải khi sa lưới sau hơn một tháng lẩn trốn. Ảnh: Beijing Daily
Ngày 23/4/2010, Hoa bị kết án tử hình về tội cố ý giết người, cướp tài sản, bị tịch thu 5.000 nhân dân tệ.
Ngày 31/10, ngày cuối cùng trước khi hết thời hạn kháng cáo, Hoa đệ đơn kháng cáo. Vợ Hoa cho biết chồng có tiền sử bệnh tâm thần. Chuyên gia của bệnh viện tâm thần cũng nêu suy đoán Hoa có vấn đề tâm lý, đề nghị tòa cho giám định.
Ngày 8/12, TAND cấp cao tỉnh Thiểm Tây xét xử phúc thẩm vụ án. Luật sư bào chữa yêu cầu giám định pháp y tâm thần cho Hoa nhưng không được chấp thuận.
Hoa nói với thẩm phán: "Tôi không mắc bất cứ bệnh tâm thần nào". Hắn chia sẻ với luật sư rằng sợ nhỡ bị giám định mắc bệnh tâm thần thì hai cuốn tự truyện đang viết trong tù sẽ không có ai đọc.
Ngày 11/12, năm chuyên gia pháp lý là giáo sư ngành luật của các trường đại học danh tiếng gửi thư ngỏ yêu cầu Bộ Tư pháp lập tức tiến hành giám định tâm thần đối với Hoa. Trong thư viết, dưới tình huống chuyên gia tâm thần đặt nghi vấn, việc không tiến hành giám định tâm thần đối với Hoa sẽ gây tổn hại nghiêm trọng đến quyền lợi của bị cáo và uy tín của cơ quan tư pháp.
Sáng 28/12/2010, tòa kết luận Hoa có mục đích giết người rõ ràng, lẩn trốn nhiều ngày sau khi gây án, nhiều lần thoát khỏi vòng vây của cảnh sát, điều này chứng tỏ hắn có ý thức chạy trốn.
Trong nhiều lần thẩm vấn, Hoa khai nhận nhất quán về động cơ, nguyên nhân, thủ đoạn và hiện trường của vụ giết người, cướp tài sản, trả lời đúng ý các câu hỏi, tư duy rõ ràng, không có biểu hiện tâm lý bất thường. Những điều trên đủ để chứng minh bị cáo có năng lực nhận thức rõ ràng và hoàn toàn làm chủ hành vi của mình khi phạm tội, vì thế tòa không chấp nhận yêu cầu giám định tâm thần của người bào chữa.
Tòa phúc thẩm bác kháng cáo của Hoa và giữ nguyên bản án tử hình, lập tức thi hành.
Khưu Hưng Hoa ra tòa năm 2010. Ảnh: Ankang.gov
Khi Hoa bị áp giải ra xe đến pháp trường, một phóng viên bỗng lớn tiếng hỏi: "Khưu Hưng Hoa, anh có hối hận không?". Giữa không gian yên ắng, Hoa mỉm cười nói: "Không hối hận!".
Tuệ Anh (Theo Sohu, Huashangbao, Xinjingbao)