Theo nội dung cuộc điện đàm ngày 13/12 giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và Thủ tướng Anh Boris Johnson được Điện Kremlin công bố, Putin nhấn mạnh đàm phán là cần thiết để thảo luận về dự định tương lai của NATO và làm rõ các kế hoạch của Ukraine ở miền đông nước này.
Tổng thống Nga khẳng định ông muốn có các thỏa thuận pháp lý quốc tế rõ ràng để loại trừ bất kỳ cuộc tiến quân nào của NATO về phía đông và loại bỏ vũ khí đe dọa Nga ở các quốc gia láng giềng, chủ yếu ở Ukraine. Nga đang chuẩn bị văn bản pháp lý rõ ràng để hỗ trợ các yêu cầu của mình.
Tổng thống Nga Vladimir Putin dự cuộc họp của Hội đồng Tổng thống vì Phát triển Xã hội dân sự và Nhân quyền ở ngoại ô Moskva hôm 9/12. Ảnh: AFP.
Cuộc điện đàm đánh dấu lần đầu tiên hai lãnh đạo trao đổi kể từ tháng 10, trước hội nghị thượng đỉnh về khí hậu COP26 ở Glasgow. Johnson bày tỏ "quan ngại sâu sắc của Anh khi Nga tăng cường lực lượng ở biên giới Ukraine", cảnh báo "bất kỳ hành động gây bất ổn nào sẽ là sai lầm chiến lược và gây hậu quả đáng kể". Thủ tướng Anh cũng kêu gọi giải quyết vấn đề thông qua các kênh ngoại giao.
Điện Kremlin cũng trích dẫn những gì họ mô tả là ví dụ cụ thể về Kiev phá hoại thỏa thuận Minsk, thỏa thuận được cho là giải quyết căng thẳng Nga - Ukraine. Putin cáo buộc chính quyền Ukraine đang cố tình làm trầm trọng thêm tình hình, sử dụng vũ khí hạng nặng và máy bay tấn công không người lái, vốn bị cấm theo thỏa thuận Minsk trong khu vực xung đột. Ông cũng tuyên bố những người nói tiếng Nga ở Ukraine đang bị phân biệt đối xử.
Lãnh đạo Anh - Nga thống nhất sẽ tiếp tục thảo luận về các vấn đề đã đặt ra thông qua nhiều kênh khác nhau. Hiện chưa rõ cuộc điện đàm này có thể tạo ra bước tiến quan trọng sau hội nghị thượng đỉnh gần đây giữa Tổng thống Nga và Tổng thống Mỹ Joe Biden.
Căng thẳng giữa Nga và các nước phương Tây về vấn đề Ukraine đang leo thang. Kiev cùng Washington và các đồng minh nhiều tuần qua cáo buộc Moskva tập trung hơn 100.000 quân dọc biên giới và lên kế hoạch tấn công vào lãnh thổ Ukraine.
Nga mô tả cáo buộc của phương Tây là "cuồng loạn", nói rằng Mỹ cùng các đồng minh đang có hành động khiêu khích, đặc biệt với các cuộc tập trận quân sự ở Biển Đen. Moskva khẳng định mọi động thái quân sự của họ ở biên giới phía tây hoàn toàn vì mục đích phòng thủ.
Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov hôm qua cảnh báo nước này có thể phải hành động nếu phương Tây từ chối tham gia thỏa thuận về lực lượng tên lửa tầm xa tại châu Âu, một phần trong những bảo đảm an ninh mà Moskva đang theo đuổi nhằm giảm căng thẳng xoay quanh Ukraine. Ông nhấn mạnh "có những dấu hiệu gián tiếp" cho thấy NATO đang thúc đẩy tái triển khai tên lửa tầm xa tại châu Âu, bao gồm khôi phục hoạt động Bộ chỉ huy Pháo binh số 56 từng vận hành tên lửa hạt nhân Pershing thời Chiến tranh Lạnh.
NATO từng khẳng định Mỹ sẽ không triển khai thêm tên lửa ở châu Âu và sẵn sàng đối phó Nga bằng những biện pháp chỉ sử dụng vũ khí thông thường. Dù vậy, Thứ trưởng Ryabkov cho rằng Nga "hoàn toàn thiếu niềm tin" vào liên minh quân sự này.
Huyền Lê (Theo Guardian)