"Chúng tôi muốn trò chuyện với Tổng thống Trump để biết chi tiết về những gì người Nga đã đề nghị với người Mỹ hoặc những gì người Mỹ đã đề nghị với người Nga", Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngày 18/3 nói về đề xuất dừng tập kích hạ tầng năng lượng được nêu ra trong cuộc điện đàm giữa lãnh đạo Nga và Mỹ trước đó.
Ông Zelensky tuyên bố Ukraine sẽ thực hiện đề xuất nếu Nga tuân thủ, nhận định Mỹ nên là bên giám sát việc thực thi. Ông cho biết sau khi nhận thêm thông tin từ Mỹ, Ukraine sẽ đưa ra phản hồi chính thức.
Tuy nhiên, Tổng thống Ukraine cho rằng Nga "chưa sẵn sàng chấm dứt xung đột, thậm chí chưa sẵn sàng cho bước đầu tiên là lệnh ngừng bắn toàn diện".
Trước đó, Điện Kremlin cho biết ông Putin chấp nhận ý tưởng của Mỹ là Nga và Ukraine ngừng tấn công hạ tầng năng lượng của nhau trong 30 ngày. Tuy nhiên, thỏa thuận này chỉ đạt được một phần mục tiêu mà phái đoàn Mỹ và Ukraine đã đặt ra sau cuộc hội đàm ngày 11/3. Hai nước khi đó ra tuyên bố chung rằng Kiev sẵn sàng chấp nhận lệnh ngừng bắn toàn diện, trên toàn chiến tuyến trong 30 ngày, sẽ có hiệu lực ngay khi Nga đồng ý và có thể gia hạn lâu hơn.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky trong họp báo ngày 15/3 ở Kiev. Ảnh: AP
Tổng thống Putin giải thích trong cuộc điện đàm rằng ông không chấp nhận đề xuất ngừng bắn toàn diện do lo ngại quân đội Ukraine tận dụng thời gian này để nhận vũ khí và tuyển thêm tân binh. Ông đặt câu hỏi về làm thế nào để kiểm soát hiệu quả lệnh ngừng bắn toàn diện nếu nó được thi hành, đồng thời yêu cầu "chấm dứt việc huy động quân cưỡng ép tại Ukraine và chấm dứt tái vũ trang cho quân đội nước này".
Ông Putin cũng nói rằng "chấm dứt hoàn toàn viện trợ quân sự nước ngoài và dừng cung cấp thông tin tình báo cho Ukraine" là điều kiện quan trọng để ngăn chiến sự leo thang và giải quyết xung đột bằng biện pháp ngoại giao.
Vài giờ sau cuộc điện đàm của Tổng thống Nga - Mỹ, ông Zelensky cho biết khoảng 40 máy bay không người lái (UAV) dòng Geran bay trên bầu trời Ukraine và tấn công hạ tầng dân sự. Theo ông, một UAV đã lao vào bệnh viện tại tỉnh Sumy, một số thành phố ở tỉnh Donetsk bị tập kích.
"Những vụ tập kích ban đêm kiểu này của Nga phá hủy cơ sở năng lượng, hạ tầng và cuộc sống bình thường của dân Ukraine", ông Zelensky tuyên bố. "Ông Putin đã bác bỏ đề xuất ngừng bắn toàn diện. Thế giới cần ngăn cản ý đồ kéo dài chiến sự của Nga".
Ông Zelensky cho rằng Nga muốn làm suy yếu Ukraine bằng cách đưa ra những yêu cầu mới, kêu gọi các nước khác gây áp lực để Moskva chấp nhận hòa bình, trong đó có tăng cường trừng phạt Nga và hỗ trợ cho Ukraine. Ông cho rằng Nga phải ngừng tập kích hạ tầng dân sự Ukraine để chứng minh thiện chí muốn chấm dứt xung đột và đưa hòa bình tới gần hơn.
Nguyễn Tiến (Theo AFP, AP)