Trong cuộc vận động tranh cử tại bang Nam Carolina hôm 10/2, cựu tổng thống Mỹ Donald Trump tiết lộ nội dung cuộc gặp với "lãnh đạo một quốc gia lớn" tại hội nghị của NATO khi ông còn tại chức.
"Tôi sẽ không bảo vệ các vị. Trên thực tế, tôi sẽ khuyến khích Nga làm bất cứ thứ gì mà họ muốn. Các vị phải trả tiền trước", ông Trump cho biết câu trả lời khi được hỏi rằng Mỹ có bảo vệ nước này nếu họ không đóng góp đủ ngân sách cho liên minh và bị Nga tấn công hay không.
Bình luận viên David Corn của MSNBC nhận định thông điệp của ông Trump "giống như đang khuyến khích Nga tấn công các đồng minh NATO". Alyssa Farah Griffin, nhà phân tích có khuynh hướng bảo thủ, cho rằng đây là điều mà Tổng thống Nga Vladimir Putin "rất muốn nghe".
Phát biểu lập tức vấp phải chỉ trích mạnh mẽ từ Nhà Trắng.
"Khuyến khích quốc gia khác tấn công các đồng minh thân cận nhất của chúng ta là hành động kinh khủng và điên rồ, gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia và nền kinh tế của Mỹ cũng như ổn định toàn cầu". phát ngôn viên Nhà Trắng Andrew Bates nói.
Ông Trump tại buổi vận động tranh cử ở Conway, Nam Carolina, hôm 10/2. Ảnh: AFP
Quan chức Nhà Trắng cũng nói rằng Tổng thống Joe Biden đã đạt nhiều thành tựu trong nỗ lực củng cố NATO từ khi lên nắm quyền. "Tổng thống đã khôi phục lại các liên minh và giúp Mỹ trở nên mạnh mẽ hơn trên thế giới, vì ông ấy nhận thức rõ trách nhiệm đầu tiên của tổng tư lệnh là bảo vệ người dân và duy trì các giá trị về sự đoàn kết", Bates nhấn mạnh.
Điều 5 hiệp ước NATO quy định bất cứ cuộc tấn công nào nhằm vào một thành viên của khối cũng được coi là đòn tấn công nhằm vào cả liên minh và NATO sẽ phối hợp đáp trả.
Trong thời kỳ tại nhiệm, ông Trump nhiều lần cảnh báo Mỹ sẽ không tuân thủ Điều 5 nếu các nước thành viên NATO không đáp ứng mục tiêu chi tối thiểu 2% GDP cho quốc phòng. Cựu tổng thống Trump cũng từng dọa rút Mỹ khỏi NATO, cho rằng tổ chức này đã "lỗi thời" và làm tiêu tốn quá nhiều tài nguyên của Washington.
Ông Trump chưa tiết lộ chính sách đối ngoại cụ thể nếu chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống cuối năm nay, song các thành viên NATO ở châu Âu gần đây đang chạy đua tăng ngân sách quốc phòng để chuẩn bị cho viễn cảnh ông trở lại Nhà Trắng.
Nhiều nguồn tin thân cận với các chính phủ châu Âu cho biết những cuộc thảo luận về cách chuẩn bị và ứng phó với thay đổi trong chính quyền Mỹ đã được đưa ra.
Cựu tổng thống Trump đang dẫn đầu đường đua tranh đề cử của đảng Cộng hòa và nhiều khả năng sẽ đối đầu với Tổng thống Joe Biden của đảng Dân chủ vào tháng 11. Ông Trump hiện nhận được ủng hộ nhỉnh hơn ông Biden trong các cuộc đối đầu giả định.
Phạm Giang (Theo CNN, Guardian)