Khoảng một tiếng sau khi Nhà Trắng công bố thỏa thuận trao đổi tù nhân với Nga, cựu tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 1/8 đăng tải trên mạng xã hội Truth Social thông điệp chỉ trích Tổng thống Joe Biden đã tạo ra "tiền lệ xấu" trong đàm phán giải cứu công dân Mỹ. Bài viết không có thông điệp chúc mừng gia đình những công dân Mỹ vừa được trả tự do.
"Chúng ta nhận được bao nhiêu người so với phe kia? Chúng ta có phải trả tiền mặt cho họ không? Họ có trả tiền cho chúng ta không (Người dân hãy tự đặt câu hỏi này, vì tôi chắc rằng câu trả lời là không)? Chúng ta có thả những tù nhân giết người và tội phạm hay không?', ông Trump viết.
Theo thỏa thuận trao đổi tù nhân đa quốc gia diễn ra hôm 1/8 tại đường băng sân bay ở thủ đô Ankara của Thổ Nhĩ Kỳ, 10 người Nga, trong đó có hai trẻ vị thành niên, đã được trao đổi với 16 người phương Tây và người Nga bị giam tại Nga và Belarus.
Mỹ nhận về ba công dân và một thường trú nhân, gồm cựu binh Paul Whelan, nhà báo Evan Gershkovich, nhà báo Alsu Kurmasheva và nhà báo Vladimir Kara-Murza.
Cựu tổng thống Mỹ Donald Trump tại Chicago ngày 31/7. Ảnh: AP
Thượng nghị sĩ J.D. Vance, ứng viên phó tổng thống của đảng Cộng hòa, nói thỏa thuận trao đổi tù nhân là "tin tốt lành" và ông ủng hộ nỗ lực đưa công dân Mỹ bị giam ở nước ngoài trở về nhà.
"Dù vậy, chúng ta nên tự hỏi vì sao họ được về nhà. Tôi cho rằng những đối thủ của Mỹ trên khắp thế giới đã nhận ra ông Donald Trump sắp trở lại, nên họ muốn giải quyết cho xong. Đây là dấu hiệu tốt và chứng tỏ sức mạnh của ông Donald Trump", Vance nói.
Cựu tổng thống Donald Trump tuyên bố vào tháng 7, khi nhận đề cử của đảng Cộng hòa cho cuộc đua vào Nhà Trắng, rằng các nước đang giam công dân Mỹ "nên sớm thả con tin trước khi tôi nhậm chức hoặc các người sẽ trả giá rất đắt".
Trong bài phát biểu tại Nhà Trắng về thỏa thuận trao đổi tù nhân lịch sử giữa phương Tây và Nga, Tổng thống Joe Biden ngầm chê trách ông Trump khi lưu ý nhiều trường hợp công dân Mỹ "bị bắt và giam giữ sai trái" ở nước ngoài là di sản của chính quyền tiền nhiệm.
"Thỏa thuận này thành công là nhờ ngoại giao và tình hữu nghị. Với những ai luôn hoài nghi đồng minh có ích gì cho nước Mỹ, thỏa thuận này đã chứng tỏ đồng minh rất quan trọng. Sự kiện hôm nay là minh chứng thuyết phục về tầm quan trọng của bạn bè trên thế giới, những người bạn mà chúng ta có thể tin tưởng, hợp tác và dựa vào", ông Biden nói.
Thông điệp này được Washington Post bình luận là chỉ trích ngầm nhắm vào cựu tổng thống Trump, người theo chủ trương "Nước Mỹ trước nhất" và thường xuyên chỉ trích các đồng minh châu Âu không bù đắp sòng phẳng cho chiếc ô an ninh của Mỹ.
Tổng thống Mỹ Joe Biden (giữa) đón công dân Mỹ được thả từ Nga tại sân bay quân sự Andrews ở Maryland đêm 1/8. Ảnh: AFP
Cựu tổng thống Trump từng nhiều lần công kích ông Biden không đủ khả năng đàm phán đưa công dân Mỹ về nước, và nếu đắc cử thì ông Trump có thể "không cần đánh đổi bất kỳ điều gì" vẫn có thể đàm phán thành công.
Năm 2023, khi nhà báo Gershkovich bị bắt tại Nga, ông Trump tuyên bố có thể đưa nhà báo của Wall Street Journal trở về Mỹ nhờ mối quan hệ cá nhân với ông chủ Điện Kremlin. "Tổng thống Vladimir Putin sẽ vì tôi mà thả người. Ông ấy sẽ không chấp nhận thả người với bất kỳ ai khác", ông Trump nói.
Khi được phóng viên đề nghị phản ứng về các bình luận từ người tiền nhiệm, ông Biden đáp lại với câu hỏi: "Vì sao ông ấy không làm được điều đó khi còn là tổng thống?".
Trong cuộc phỏng vấn sau đó, Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan khẳng định thỏa thuận trao đổi tù nhân không bao gồm giao dịch tài chính và không có lệnh trừng phạt được nới lỏng cho Moskva.
Ông đề cao vai trò của Tổng thống Biden trong thỏa thuận này, đặc biệt là mối quan hệ của ông với các chính khách quốc tế. "Chỉ có lãnh đạo như ông Joe Biden mới đủ khả năng làm được điều này", Sullivan nói.
Thanh Danh (Theo Washington Post, Hill)