"Các cuộc trưng cầu dân ý đã được tổ chức tại Cộng hòa Nhân dân Donetsk (DPR) và Lugansk (LPR), tỉnh Zaporizhzhia và Kherson. Theo kết quả đã được tổng hợp, người dân 4 tỉnh đã đưa ra lựa chọn. Đó là quyền không thể tước đoạt, được quy định trong Điều 1 Hiến chương Liên Hợp Quốc", Tổng thống Nga Vladimir Putin phát biểu tại Đại sảnh Georgievsky, Đại điện Kremlin hôm nay.
Tổng thống Nga Vladimir Putin phát biểu tại Đại sảnh Georgievsky của Đại điện Kremlin, Moskva ngày 30/9. Ảnh: Pervyy Kanal.
Ông thông báo Nga có thêm 4 tỉnh dựa trên kết quả trưng cầu dân ý. Các tỉnh này có tổng diện tích 90.000 km2, chiếm 15% diện tích Ukraine và dân số ước tính khoảng 4 triệu người, song Nga chưa kiểm soát hoàn toàn tỉnh nào trong số đó.
"Tôi chắc chắn rằng quốc hội Nga sẽ ủng hộ các đạo luật thành lập 4 tỉnh mới thuộc Nga, bởi đây là ý nguyện của hàng triệu người", ông Putin nói, đồng thời hối thúc Ukraine dừng hoạt động quân sự và quay trở lại bàn đàm phán.
Tổng thống Putin cũng khẳng định Nga "không bao giờ phản bội người dân" tại 4 tỉnh Ukraine, tuyên bố họ là công dân vĩnh viễn của Nga.
Lễ thông báo sáp nhập 4 vùng Ukraine được lên kế hoạch diễn ra từ 15h (19h giờ Hà Nội), nhưng ông Putin đến muộn gần 20 phút. Trong bài phát biểu, ông đề cập đến chủ nghĩa anh hùng Nga từ thế kỷ 18 tới Thế chiến II và liên tục chỉ trích phương Tây.
Ông cáo buộc phương Tây đang tìm cách "duy trì hệ thống thuộc địa kiểu mới, cho phép họ ký sinh, trên thực tế là cướp bóc thế giới bằng sức mạnh của đồng USD và công nghệ". "Họ tiếp tục tìm cơ hội mới để làm suy yếu và hủy hoại nước Nga", ông nói.
"Họ không muốn tự do mà muốn coi chúng ta là thuộc địa. Họ không muốn hợp tác bình đẳng mà muốn cướp bóc", Tổng thống Putin phát biểu. "Họ không cần nước Nga, nhưng chúng ta thì có".
Ông cũng cáo buộc phương Tây "tiến hành các vụ nổ" gây ra 4 vụ rò rỉ trên đường ống Nord Stream dẫn khí đốt từ Nga đến châu Âu.
"Lệnh trừng phạt là không đủ với phương Tây, nên họ đã quay sang phá hoại, bằng cách tiến hành các vụ nổ trên đường ống Nord Stream dưới đáy Biển Baltic", ông Putin nói, nhưng không đưa ra bằng chứng.
Sau bài phát biểu ngắn, Tổng thống Putin ký văn kiện với lãnh đạo Donetsk, Lugasnk, Zaporizhzhia và Kherson, chấp thuận 4 tỉnh này sáp nhập vào lãnh thổ Nga.
Tổng thống Nga Vladimir Putin ký thỏa thuận sáp nhập với lãnh đạo 4 tỉnh Ukraine. Video: Rossiya 1.
Chính quyền thân Nga ở 4 tỉnh ngày 27/9 thông báo đã kiểm toàn bộ số phiếu trong cuộc trưng cầu dân ý từ ngày 23/9 với kết quả thấp nhất là 87,05% cử tri chọn sáp nhập Nga.
Điện Kremlin cho rằng các cuộc bỏ phiếu trưng cầu dân ý có ý nghĩa pháp lý và cũng tạo ra các tác động về an ninh, ám chỉ cảnh báo rằng Nga có thể dùng vũ khí hạt nhân để "bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ" sau khi sáp nhập 4 vùng của Ukraine.
Các cuộc trưng cầu dân ý đã vấp phải sự phản đối của nhiều nước. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky gọi đây là "trò hề", còn các nước phương Tây cũng coi các cuộc trưng cầu dân ý là "dàn dựng".
Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres ngày 29/9 tuyên bố kế hoạch sáp nhập lãnh thổ thuộc Ukraine vào Nga là hành động "không bao giờ phù hợp với mọi khung pháp lý quốc tế" và đi ngược mọi giá trị của cộng đồng quốc tế.
Những khu vực quân đội Nga đang kiểm soát trong 4 tỉnh trưng cầu dân ý sáp nhập vào lãnh thổ Nga. Đồ họa: Guardian.
Tổng thống Mỹ Joe Biden cũng khẳng định sẽ không bao giờ công nhận kết quả các cuộc trưng cầu dân ý được tổ chức ở Ukraine, gọi đây là hành động "vi phạm trắng trợn" các nguyên tắc quốc tế.
Thủ tướng Anh Liz Truss hôm nay chỉ trích Nga vi phạm luật quốc tế khi sáp nhập 4 vùng lãnh thổ Ukraine, tuyên bố London sẽ không bao giờ chấp nhận điều này.
Nguyễn Tiến (Theo RIA Novosti, AFP)