Hậu vệ Merih Demiral trở thành người hùng của đội tuyển bóng đá Thổ Nhĩ Kỳ sau khi lập cú đúp trong chiến thắng 2-1 của đội bóng này trước Áo ở vòng 1/8 Euro 2024 tại thành phố Leipzig, Đức hôm 2/7. Với chiến thắng này, Thổ Nhĩ Kỳ trở thành một trong 8 đội bóng lọt vào vòng tứ kết.

Sau khi ghi bàn thắng thứ hai, Demiral ăn mừng bằng cách giơ hai tay lên trời, ngón cái và hai ngón giữa chụm vào nhau. Cử chỉ này được cho là liên quan Sói Xám, nhóm cực đoan theo chủ nghĩa dân tộc ở Thổ Nhĩ Kỳ.

Giới lãnh đạo Đức lên án cách ăn mừng này của Demiral. Bộ trưởng Nội vụ Đức Nancy Faeser cảnh báo "các biểu tượng của những kẻ cực đoan cánh hữu Thổ Nhĩ Kỳ không có chỗ trong các sân vận động của chúng tôi".

"Việc biến giải vô địch bóng đá châu Âu thành chỗ cho nạn phân biệt chủng tộc là hoàn toàn không thể chấp nhận được", bà Faeser đăng trên mạng xã hội X, đồng thời kêu gọi Liên đoàn bóng đá châu Âu (UEFA) điều tra sự việc và xem xét các biện pháp xử phạt.

Bộ trưởng Nông nghiệp Đức Cem Ozdemir, chính trị gia Đức gốc Thổ Nhĩ Kỳ, đăng trên X rằng biểu tượng này "tượng trưng cho chủ nghĩa khủng bố và phát xít".

Hiệp hội Các dân tộc bị đe dọa, tổ chức nhân quyền của Đức, kêu gọi UEFA nghiêm cấm sử dụng cử chỉ này.

UEFA đã mở cuộc điều tra về "hành vi không phù hợp" của hậu vệ Thổ Nhĩ Kỳ. Nếu UEFA ra phán quyết bất lợi, Demiral có thể bị treo giò trong trận tứ kết gặp Hà Lan ngày 6/7.

Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ đã triệu đại sứ Đức, nước chủ nhà Euro 2024, để phản đối động thái của Berlin. Theo bộ này, cơ quan tình báo Đức đã nhấn mạnh "không phải ai làm biểu tượng Sói Xám cũng có thể bị coi là phần tử cực đoan cánh hữu".

"Phản ứng của giới chức Đức đối với Demiral thực chất là hành vi bài ngoại", Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ cho hay. "Chúng tôi lên án những phản ứng mang động cơ chính trị đối với việc sử dụng biểu tượng lịch sử và văn hóa theo cách không nhắm vào ai để ăn mừng trong một sự kiện thể thao".

Omer Celik, phát ngôn viên đảng Công lý và Phát triển (AKP) cầm quyền và cựu bộ trưởng phụ trách các vấn đề EU của Thổ Nhĩ Kỳ, gọi phản ứng của Berlin và cuộc điều tra của UEFA là "không thể chấp nhận được".

Phát biểu sau trận đấu, Demiral cho biết không có "thông điệp ngầm" nào trong màn ăn mừng.

"Cách tôi ăn mừng liên quan đến bản sắc Thổ Nhĩ Kỳ trong tôi", Demiral, người được bình chọn là cầu thủ xuất sắc nhất trận đấu, cho biết. "Tôi rất tự hào là người Thổ Nhĩ Kỳ và đó chính là ý nghĩa của cử chỉ này".

Demiral cũng nói rằng anh thấy người hâm mộ Thổ Nhĩ Kỳ trên khán đài thực hiện động tác này. "Tôi chỉ muốn thể hiện mình hạnh phúc và tự hào đến mức nào", Demiral nói, thêm rằng anh hy vọng sẽ có "thêm nhiều cơ hội để thể hiện cử chỉ này".

Sói Xám là nhánh thanh niên của đảng cực hữu Phong trào Thổ Nhĩ Kỳ (MHP) nhưng bị coi là cánh quân sự của đảng này. Nhóm nổi lên những năm 1970, 1980, bị cáo buộc liên quan một số vụ thảm sát, ám sát tại Thổ Nhĩ Kỳ. Họ được cho là ủng hộ những tư tưởng theo chủ nghĩa quá khích và sử dụng bạo lực chống lại nhà hoạt động cánh tả cũng như các nhóm dân tộc thiểu số. Trong khi đó, Sói Xám bác bỏ họ mang bản chất chính trị, nói rằng họ là tổ chức văn hóa và giáo dục.

Năm 2021, Nghị viện châu Âu đã kêu gọi các nước thành viên Liên minh châu Âu cấm nhóm này. Sói Xám đã bị cấm ở Pháp, Áo, nhưng không bị cấm ở Đức.

Huyền Lê (Theo AFP, Politico)