Tổng chưởng lý Arizona Kris Mayes, thành viên đảng Dân chủ, ngày 24/4 cho biết đại bồi thẩm đoàn đã chấp thuận truy tố đối với 11 thành viên đảng Cộng hòa ở địa phương và 7 cá nhân không cư trú tại bang này.
Các nghi phạm bị cáo buộc tham gia âm mưu thay đổi kết quả bầu cử tổng thống Mỹ vào năm 2020 theo hướng có lợi cho ông Donald Trump, trong đó có kế hoạch lập "đại cử tri đoàn giả" thay thế danh sách đại cử tri do ủy ban bầu cử bang Arizona lập ra theo kết quả bỏ phiếu.
Truyền thông Mỹ cho biết trong những người bị truy tố có cựu lãnh đạo đảng Cộng hòa tại bang Arizona Kelli Ward, các nghị viên bang Jake Hoffman và Anthony Kern, cựu chánh văn phòng Nhà Trắng Mark Meadows, cựu cố vấn chiến dịch của ông Trump Boris Epshteyn và luật sư thân tín của Trump là Rudy Giuliani.
"Ở bang Arizona cũng như trên toàn nước Mỹ, người dân đã bầu ông Joe Biden làm tổng thống vào ngày 3/11/2020. Các bị can và đồng lõa chưa bị truy tố đã không chấp nhận thực tế này. Họ lập kế hoạch cản trở quá trình chuyển giao quyền lực, nhằm duy trì chức vụ cho 'Đồng lõa Chưa bị truy tố Số 1', trái với ý nguyện của cử tri Arizona", Văn phòng Tổng chưởng lý Mayes nêu trong cáo trạng.
Ông Donald Trump không bị nêu tên trong cáo trạng. Tuy nhiên, Washington Post dẫn nguồn thạo tin cho biết "Đồng lõa Chưa bị truy tố Số 1" là cụm từ ám chỉ cựu tổng thống Mỹ.
Đại cử tri đoàn là các đại diện cho ứng viên tổng thống chiến thắng ở mỗi bang Mỹ. Trong cuộc bầu cử năm 2020, dù ông Trump để thua ông Biden ở Arizona với hơn 10.000 phiếu phổ thông, đội ngũ cố vấn của ông vẫn tập hợp một nhóm đại diện để ký văn bản tuyên bố ông là người chiến thắng mà không cần sự phê chuẩn của ủy ban bầu cử bang.
Các thành viên đảng Cộng hòa bang Arizona lập luận rằng ông Trump là người chiến thắng hợp lệ vì ông Biden "gian lận bầu cử", nhưng không đưa ra được bằng chứng nào.
Theo cuộc điều tra của công tố viên đặc biệt Jack Smith, kế hoạch lập "đại cử tri đoàn giả" được phe Cộng hòa thực hiện tại 7 bang chiến trường mà ông Biden giành chiến thắng sít sao vào năm 2020. Chiến thuật này nhằm thuyết phục cử tri đảng Cộng hòa rằng ông Trump mới là người chiến thắng thật sự.
Các danh sách "đại cử tri đoàn giả" được tập hợp nhằm tạo áp lực buộc phó tổng thống Mỹ khi đó là Mike Pence thay đổi kết quả kiểm đếm phiếu đại cử tri ở cuộc họp lưỡng viện ngày 6/1/2021, trong quy trình công nhận kết quả bầu cử tổng thống Mỹ.
"Các bị cáo đã lừa gạt cử tri Arizona. Họ tuyên bố đây là đại cử tri đoàn dự khuyết, chỉ có giá trị khi các nỗ lực kiện tụng thay đổi thành công kết quả bỏ phiếu. Trên thực tế, các bị cáo âm mưu dùng danh sách đại cử tri giả để thúc đẩy ông Pence bác bỏ chiến thắng của ông Biden trong phiên họp lưỡng viện quốc hội ngày 6/1/2021, bất chấp kết quả các vụ kiện", Tổng chưởng lý Mayes cho biết.
Đội ngũ của ông Donald Trump và những cá nhân liên quan vụ truy tố ở Arizona chưa đưa ra bình luận chính thức.
Arizona là bang thứ tư đưa ra cáo buộc nhắm vào các cựu quan chức đảng Cộng hòa và cựu thành viên chiến dịch tranh cử năm 2020 của ông Trump liên quan nghi án "đại cử tri đoàn giả". Ba bang có động thái tương tự trước đó là Michigan, Georgia và Nevada.
Cựu tổng thống Donald Trump đến nay vẫn khẳng định ông mới là người chiến thắng hợp lệ vào năm 2020, rằng cuộc bầu cử đã xảy ra gian lận dù mọi vụ kiện liên quan tuyên bố này đã bị tòa án các cấp Mỹ bác bỏ.
Thanh Danh (Theo AFP, Washington Post, CNN)