world cup 2022
Thứ sáu, 11/11/2022, 00:03 (GMT+7)

Qatar giàu lên như thế nào

Nhờ dầu khí, Qatar từ làng chài nghèo khó trở thành một trong những nước có GDP bình quân cao nhất thế giới sau vài thập kỷ.

Những năm 1900, Qatar còn là thuộc địa của Anh. Khi ấy, ngành công nghiệp chính của nước này là mò ngọc trai và săn bắt cá. Đến thập niên 20, ngành ngọc trai sụp đổ, Qatar rơi vào cảnh nghèo khó.

Năm 1939, dầu mỏ được phát hiện tại thành phố Dukhan (Qatar). Năm 1951, Qatar đã sản xuất 46.500 thùng dầu mỗi ngày, tương đương doanh thu 4,2 triệu USD. Việc phát hiện thêm các mỏ dầu ngoài khơi và sự vào cuộc của Shell đã nâng sản lượng khai thác lên 233.000 thùng mỗi ngày.

Nhờ doanh thu từ xuất khẩu dầu mỏ, nước này dần thực hiện công cuộc hiện đại hóa. Các trường học, bệnh viện, nhà máy điện, nhà máy lọc nước biển và hệ thống điện thoại đầu tiên đã được mở cửa vào thập niên 50.

Qatar giành độc lập năm 1971. Cùng trong năm này, mỏ khí tự nhiên lớn nhất thế giới - South Pars/North Dome được phát hiện, thuộc hai nước Iran và Qatar. Tuy nhiên, mỏ North Dome (North Field) lúc này chưa được Qatar phát triển do còn tập trung sản xuất dầu.

Sang thập niên 80, giá dầu lao dốc khiến kinh tế Qatar rơi vào khủng hoảng. Năm 1989, họ bắt đầu khai thác North Field, nhưng quá trình khá chậm chạp. Năm 1995, sau khi Hamad bin Khalifa Al-Thani lên nắm quyền, một trong những động thái đầu tiên của ông là tăng tốc khai thác mỏ khí North Dome. Qatar lần đầu tiên trở thành nước xuất khẩu khí tự nhiên.

Để phù hợp với nhu cầu và sản xuất ngày càng tăng, Qatar bắt đầu xây các nhà máy khí thiên nhiên hóa lỏng (LNG). Cuối thập niên 90, Qatar ký thỏa thuận cùng khai thác với nhiều hãng dầu khí thế giới. Năm 1997, họ bắt đầu cung cấp lượng lớn khí đốt tự nhiên cho Tây Ban Nha và Nhật Bản.

Nhờ sản lượng khai thác ổn định, GDP nước này dần tăng tốc trong 15 năm qua. Phòng trường hợp cạn kiệt tài nguyên, Qatar cố gắng đa dạng hóa nền kinh tế. Năm 1998, nước này xây dựng khu tổ hợp giáo dục Education City, đặt chi nhánh của 6 trường đại học Mỹ và hai trường châu Âu, cũng như nhiều trung tâm nghiên cứu và tư vấn chính sách.

Năm 2003, Qatar thành lập quỹ đầu tư quốc gia - Qatar Investment Authority, với tài sản lên tới 170 tỷ USD, nhờ doanh thu từ dầu khí. QIA từng đầu tư vào Barclays Bank, Credit Suisse, Harrods, Porsche, Volkswagen và cả câu lạc bộ bóng đá Pháp - Paris Saint-Germain.

Qatar hiện là một trong những quốc gia có nhiều bất động sản tại London nhất, thông qua QIA. Qatar còn sở hữu The Shard – tòa nhà cao nhất Anh, cũng như phần lớn quận tài chính Canary Wharf tại London (Anh).

Qatar Financial Centre (QFC) được xây dựng năm 2005 để phát triển ngành công nghiệp tài chính của nước này. Họ tin rằng QFC có thể trở thành trung tâm dịch vụ tài chính tại Vùng Vịnh nhờ sự ổn định và nền tảng vốn dồi dào.

Sau 50 năm phát triển, Qatar từ làng chài nghèo khó đã trở thành một trong những nước có GDP bình quân cao nhất thế giới, với 61.200 USD năm 2021. Nước này hiện là điểm trung chuyển quốc tế với Sân bay quốc tế Doha, có hãng hàng không quốc gia Qatar Airways và kênh truyền hình Al Jazeera với tầm ảnh hưởng rộng.

Năm 2010, Qatar được chọn làm địa điểm tổ chức World Cup 2022. Sự kiện diễn ra từ ngày 20/11, được kỳ vọng trở thành cú hích kinh tế cho quốc gia Vùng Vịnh. Đến nay, nước này đã rót khoảng 200 tỷ USD cho World Cup.

Hà Thu (theo Business Insider, AP)
Ảnh: AP, Forbes, Reuters