Gần đây, chủ đề "Tự do tuổi 50" trên VnExpress thu hút nhiều ý kiến, sự quan tâm của các độc giả, đặc biệt là nhóm 30-44 tuổi. Một số người cho rằng, đây là độ tuổi vừa đẹp để nghỉ hưu, hưởng thụ cuộc sống - vì có đủ thời gian chuẩn bị, tích lũy và vẫn có sức khỏe, nhiệt huyết để làm những điều mình muốn như du lịch, công tác xã hội... Cũng có độc giả bày tỏ quan điểm, tự do tuổi 50 không có nghĩa là nghỉ làm việc.
Chia sẻ tại tọa đàm "Tự do tuổi 50 - Cột mốc tự do hay giai đoạn khủng hoảng", Phó giáo sư, Tiến sĩ Giang Thanh Long, chuyên gia nghiên cứu cao cấp Viện Nghiên cứu Y - Xã hội học, bày tỏ sự đồng ý với quan điểm về hưu ở tuổi 50 có đôi chút khác biệt với tự do tuổi 50. "Về hưu tôi hiểu đơn giản là dừng một công việc nào đó, còn tự do là chúng ta quyết định như thế nào về cuộc sống ở độ tuổi đó... Tự do tuổi 50 rộng hơn nhiều so với việc chỉ đề cập đến nghỉ hưu ở tuổi 50", ông Long lý giải.
Cũng theo Tiến sĩ, có ba mối quan tâm mà có thể lúc trẻ bạn không nhận ra nhưng càng tới tuổi 50 thì đây là những điều cực kỳ quan trọng, đó là sức khỏe (thể chất và tinh thần), tài chính, các hoạt động xã hội. "Đây là kiềng ba chân cho tự do tuổi 50", ông Long khẳng định.
Đồng tình với quan điểm trên, Tiến sĩ Đinh Thị Thanh Vân - Phó chủ nhiệm phụ trách, khoa Tài chính Ngân hàng, trường Đại học Kinh tế (Đại học Quốc gia Hà Nội), cũng cho rằng, 50 là độ tuổi phù hợp với đa số mọi người để hướng đến sự tự do. Tuổi già để có được cuộc sống độc lập tự do thì phải có sức khỏe tốt, tinh thần lạc quan và tình hình tài chính vững mạnh, không trở thành gánh nặng cho con cái, theo nữ tiến sĩ.
Theo khảo sát ở phạm vi quốc gia về "Mức độ sẵn sàng cho một cuộc sống độc lập khi về già" do Prudential phối hợp cùng ISMS thực hiện, trong nhóm tuổi 30-44, có tới 87% người tham gia khảo sát cho biết mong muốn lớn nhất ở độ tuổi 50 là sức khỏe tốt, tiếp đó là có kinh tế tài chính và cuối cùng là nhu cầu tham gia các hoạt động xã hội (50%). Phần lớn những người mong muốn về sức khỏe là để phục vụ bản thân, không muốn phải phụ thuộc ai khi về già, cũng như có sức khỏe để hỗ trợ người thân trong cuộc sống, để cống hiến cho công việc mình yêu thích.
Tiến sĩ Giang Thanh Long, cho rằng, tài chính là yếu tố cần thiết để đảm bảo sức khỏe. Hai yếu tố này có mối quan hệ mật thiết, hỗ trợ lẫn nhau. "Ai cũng muốn có một cuộc sống độc lập nhưng lại đặt cái độc lập đó trong mối quan hệ tổng hòa với gia đình", ông Long khẳng định.
Trong ba yếu tố này, tiến sĩ Thanh Vân, cho rằng, tự do về tài chính quyết định và ảnh hưởng lớn đến các hình thức tự do khác. Bản thân chị cũng đã chuẩn bị cho các kế hoạch ở tuổi 50 từ cách đây hơn chục năm và vẫn đang chủ động trong lộ trình này.
Bên cạnh sức khỏe, tài chính, các mối quan hệ xã hội là điều không thể thiếu với mỗi người, đặc biệt là khi bước vào tuổi già. "Khi càng lớn tuổi, bạn sẽ chú ý hơn vào chất lượng của những mối quan hệ, ý nghĩa của những mối quan hệ xã hội mà bạn có. Đó là độ tuổi mà bạn cần chia sẻ với những người thực sự hiểu mình", ông Trần Thanh Phong - Phó tổng giám đốc Marketing Prudential Việt Nam chia sẻ quan điểm.
Theo ông Phong, với những người chạm ngưỡng 50, các mối quan hệ xã hội còn có ý nghĩa đặc biệt hơn, giúp họ cảm thấy cân bằng, được thông cảm và sẻ chia. Nhiều năm làm việc và nhiều trải nghiệm trong lĩnh vực marketing, ông Phong đặt mục tiêu có thể lan tỏa và chia sẻ vấn đề này nhiều hơn đến các bạn trẻ khi bước vào tuổi 50.
Chia sẻ về chủ đề "Tự do tuổi 50", tác giả Trần Thu Hà cho rằng, các mối quan hệ tốt đẹp là điều kiện quan trọng nhất để hạnh phúc. Bản thân đã trải qua những giai đoạn khủng hoảng, trầm cảm nên chị thấu hiểu sự quan trọng của đời sống tinh thần trong cuộc sống. Theo chị, việc lo lắng cho con cái là yếu tố thường ảnh hưởng tinh thần nhất. Do đó để đạt tự do ở tuổi 50, bên cạnh việc chuẩn bị cho bản thân thì việc chuẩn bị cho con cái, người thân độc lập cũng là cần thiết.
Theo ông Giang Thanh Long, dựa theo nghiên cứu "Mức độc sẵn sàng cho cuộc sống độc lập khi về già", hầu hết mọi người đều mong muốn một cuộc sống tự do tuổi 50 nhưng chỉ khoảng 30% trong số này là có sự chuẩn bị từ sớm. Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến kết quả này là do cuộc sống chưa ổn định về tài chính, tâm lý còn trẻ chưa cần vội.
Theo các chuyên gia, luôn có khó khăn, cản trở trong hành trình thực hiện các mục tiêu cuộc đời nhưng nếu quyết tâm và theo đuổi từ từ, mỗi người đều có thể thực hiện được, dù là trong rèn luyện sức khỏe hay xây dựng tài chính. Là chuyên gia tài chính, bà Đinh Thị Thanh Vân cho rằng, để đạt tự do tuổi 50, mỗi người cần có kế hoạch tiền bạc từ sớm, biết tiết kiệm, quản lý chi tiêu, tập tham gia đầu tư sớm...
"Với những người trụ cột trong gia đình, tâm lý chung là cảm thấy căng thẳng khi phải gánh vác trọng trách kinh tế. Những giải pháp bảo hiểm, giúp bảo vệ sức khỏe, tài chính cho gia đình là lựa chọn thiết thực. Tiết kiệm hay đầu tư cũng đều cần có kỷ luật, phù hợp với khả năng tài chính để thành công. Dù bạn chọn kênh nào: ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm thì cũng đều phải cân nhắc về mức độ rủi ro và khả năng duy trì, cam kết của mình", ông Trần Thanh Phong chia sẻ thêm.
Tại tọa đàm "Tự do tuổi 50", các chuyên gia cũng chia sẻ về vai trò của Nhà nước trong việc hỗ trợ người dân ở độ tuổi về hưu, thông qua chính sách y tế, bảo hiểm xã hội. Theo Tiến sĩ Giang Thanh Long, từ đầu năm 2021 tới nay có khoảng hơn 870.000 người xin rút bảo hiểm xã hội một lần, chủ yếu là người trong nhóm lao động có việc làm với thu nhập khá thấp.
Đồng tình với quan điểm này, ông Trần Thanh Phong cho rằng, chính sách nhà nước là yếu tố quan trọng, nhưng sự chuẩn bị của mỗi người là cần thiết. Ngoài ra, các doanh nghiệp cũng cần thể hiện vai trò trước các thách thức của Chính phủ và người dân. Là một doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ, không chỉ riêng tại Việt Nam mà tại tất cả các quốc gia Prudential đang hoạt động, việc góp phần giải quyết các vấn đề xã hội cũng là trách nhiệm cần làm.
"Già hóa dân số nếu được chuẩn bị tốt thì đây không phải là thách thức mà sẽ trở thành cơ hội. Prudential mong muốn đặt nền móng xây dựng một cộng động có hiểu biết về tuổi già độc lập cũng như bắt đầu xây dựng những hành động cụ thể để chuẩn bị cho tương lai", ông Phong nói.
Huyền Anh