Chiến thắng, bên cạnh tấm vé vào tứ kết, còn giúp Roberto Mancini cùng các học trò nối dài mạch bất bại lên 31 trận - một kỷ lục mới của tuyển Italy. Nhưng đó chỉ là một phần lý do khiến nhà cầm quân này cùng cộng sự và các cầu thủ như vỡ oà cảm xúc khi tiếng còi tan trận vang lên trên sân Wembley.

Italy, sau mạch thắng như chẻ tre ở vòng bảng, đã hiểu thế nào là sự khắc nghiệt ở một sân chơi lớn, qua màn khổ chiến với Áo - đối thủ vốn bị đánh giá thấp hơn họ trước giờ bóng lăn. Những thống kê áp đảo về dứt điểm - 26 cú, trong đó có sáu trúng đích, so với 15 cú, với ba trúng đích của Áo - không phản ánh đúng cục diện và diễn biến chính trận đấu. Tại Wembley, Italy đã lúng túng, thậm chí hoảng sợ vì bóng ma thất bại - những cảm xúc mà họ có lẽ hiếm khi nào trải qua kể từ khi Mancini nhậm chức hồi tháng 5/2018.

Phút 64, trong một pha không chiến, Áo kéo sập hàng thủ Italy để Arnautovic đánh đầu hạ Donnarumma. Trên sân, các cầu thủ áo thiên thanh lặng lẽ cúi đầu, ngoài đường biên, Mancini đứng chết lặng, còn nhiều tifosi trên khán đài thì ôm mặt bàng hoàng. Nếu bàn thắng được công nhận cho tuyển Áo, Italy sẽ mất mát rất nhiều, từ mạch giữ sạch lưới suốt 11 trận trước đó, niềm tin trong thời gian còn lại và có thể mất cả tấm vé vào tứ kết, xét tới sự bế tắc trong lối chơi mà họ thể hiện suốt hơn một giờ thi đấu.

Nhưng VAR can thiệp, và hai phút chờ đợi các trọng tài phân định lại tình huống như khiến những con tim yêu Italy ngưng lại. Họ chỉ thở phào nhẹ nhõm, khi bảng điện tử báo Arnautovic việt vị, không công nhận bàn thắng, và trọng tài Anthony Taylor chỉ tay ra hiệu cho Donnarumma phát bóng lên.

Thoát hiểm nhờ VAR, Mancini lần lượt làm mới đội ngũ với cặp Locatelli - Pessina thế chỗ Verratti - Barella ở giữa sân, và cặp Belotti - Chiesa thay Immobile - Berardi trên hàng công. Dù vậy, những điều chỉnh quyết liệt đó vẫn chưa thể giúp Italy lột xác. Họ vẫn phải sống với cảm giác bất an và phập phù khi phòng ngự trước các pha lên bóng mạch lạc của Áo, và cảm giác bế tắc khi tấn công trong suốt thời gian còn lại của hiệp hai. Kết thúc hơn 90 phút thi đấu, nhiều cầu thủ Italy lộ rõ sự căng thẳng tột độ trong lúc chờ vào đá hai hiệp phụ.

Tuy nhiên, điều mà Italy mong mỏi rồi cũng đến ở hiệp phụ thứ nhất, khi hai trong bốn cầu thủ vào thay người lần lượt lập công. Phút 95, Chiesa, sau hai nhịp khống chế, sút quyết đoán từ góc hẹp, mở tỷ số trận đấu. Và ngay trước khi hết hiệp phụ thứ nhất, tới lượt Pessina lập công, cũng với một cú ra chân trái từ góc hẹp, tạo lợi thế 2-0. Cách biệt này đủ an toàn để Italy đỡ nhọc sức hơn và bảo toàn được chiến thắng, bất chấp Áo liều mình tấn công và rút ngắn tỷ số còn 1-2 trong hiệp phụ thứ hai.

Italy, như HLV Mancini nói sau trận, có chiến thắng xứng đáng, xét tới nỗ lực và sự kiên định mà họ thể hiện. Nhưng Áo cũng xứng đáng được ngợi khen với 120 phút hay nhất của họ trong lịch sử các lần dự VCK Euro. Trong lần đầu tiên được vào đến vòng knock-out giải vô địch châu lục, Áo cho thấy họ không hề e dè khi đụng Italy - ứng cử viên vô địch và là đội chơi hay nhất ở vòng bảng.

Đá theo đội hình 4-5-1, với tuyến giữa lùi sâu, tích cực áp sát, vây ráp, bắt người chặt, Áo như khiến đối phương bị ngộp thở trong hai hiệp chính. Italy vẫn có một số cơ hội, như khi Barella, Spinazzola bị thủ môn Bachmann từ chối, còn Immobile không thắng được cột dọc trong hiệp một. Nhưng nhìn chung, đoàn quân của Mancini vẫn không thể chơi thứ bóng đá tấn công giàu tốc độ như ở vòng bảng, dù họ được nghỉ dài ngày hơn với việc bảng A kết thúc sớm và một loạt trụ cột của Italy được cho nghỉ ở lượt cuối.

Cách Áo - một tập thể không có các cá nhân xuất sắc - bít chặt các khoảng trống và khiến Italy vật lộn tại Wembley hứa hẹn sẽ khiến Italy gặp nhiều khó khăn hơn nữa ở tứ kết, nơi họ sẽ gặp đội thắng ở cặp Bỉ - Bồ Đào Nha - hai đội sở hữu những ngôi sao có thể một mình tự định đoạt kết quả như Ronaldo, Jota, De Bruyne, Lukaku... Nhưng đó là chuyện của ... tuần sau. Còn hôm nay, thầy trò Mancini sẽ trở về đại bản doanh ở Coverciano, Firenze với niềm vui chiến thắng. Cuộc phiêu lưu của Italy tại Euro 2021 ít nhất sẽ có thêm một chặng nữa, ở Munich, Đức ngày 2/7.

Đội hình thi đấu:

Italy: Donnarumma - Di Lorenzo, Acerbi, Bonucci, Spinazzola - Barella (Pessina 67), Jorginho, Verratti (Locatelli 67) - Berardi (Chiesa 84), Immobile (Belotti 84), Insigne (Cristante 108)

Áo: Bachmann - Lainer (Trimmel 114), Hinteregger, Dragovic, Alaba - Grillitsch (Schaub 106) - Laimer (Ilsanker 114), X Schlager (Gregoritsch 106), Sabitzer, Baumgartner (Schopf 89) - Arnautovic (Kalajdzic 97)

Nhật Tảo