Giám sát sử dụng và quy trình xử lý sự cố nguồn phóng xạ
Tôi là một người dân sống gần khu vực bệnh viện có sử dụng các nguồn phóng xạ. Xin hỏi hiện nay việc giám sát sử dụng các nguồn này được quản lý như thế nào? Nếu không may xảy ra sự cố hệ thống thiết bị đo, giám sát phóng xạ môi trường có khả năng phát hiện sớm được hay không? Quy trình xử lý sự cố sẽ như thế nào? Xin cảm ơn!
Trần Tuân
Trả lời:
Việc sử dụng nguồn phóng xạ tại các cơ sở nói chung và bệnh viện nói riêng tuân theo quy định tại Luật Năng lượng nguyên tử và các văn bản liên quan (các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan về cấp phép, bảo đảm an ninh nguồn phóng xạ, kiểm soát chiếu xạ nghệ nghiệp và công chúng...). Cơ sở chỉ được cấp phép hoạt động nếu đáp ứng đầy đủ quy định pháp luật liên quan. Trong điều kiện làm việc thông thường, các nguồn phóng xạ này cơ bản không gây nguy hiểm cho người dân.
Khi xảy ra sự cố tại cơ sở sử dụng nguồn phóng xạ (ví dụ thất lạc nguồn, cháy nổ khu vực đặt nguồn phóng xạ, mất an ninh khu vực đặt nguồn...) thì có thể sử dụng thiết bị đo bức xạ chuyên dụng để phát hiện cũng như đánh giá an toàn bức xạ nguồn phóng xạ, thiết bị bức xạ và ảnh hưởng con người trong khu vực.
Các cơ sở sử dụng nguồn phóng xạ thiết bị bức xạ phải xây dựng kế hoạch ứng phó sự cố cấp cơ sở. Trong trường hợp xảy ra sự cố, cơ sở phải thông báo ngay cho cơ quan chức năng (công an địa phương, Sở Khoa học và Công nghệ, Cục An toàn bức xạ và hạt nhân) và tổ chức ứng phó sự cố nhanh chóng, kịp thời theo kế hoạch.
Trong trường hợp cơ sở ứng phó không hiệu quả hoặc tình huống sự cố nằm ngoài khả năng ứng phó của cơ sở, cơ quan chức năng cấp tỉnh có trách nhiệm hỗ trợ ứng phó để bảo đảm giảm thiểu tối đa ảnh hưởng đến con người và môi trường. Trong trường hợp cơ sở ứng phó sự cố vượt quá khả năng của cơ sở thì cơ quan chức năng cấp tỉnh hỗ trợ, trong trường hợp cần thiết Cục An toàn bức xạ và hạt nhân sẽ cử cán bộ chuyên môn hỗ trợ tỉnh triển khai công tác ứng phó sự cố.
Bộ Khoa học và Công nghệ