"Chúng tôi sống ở rìa thành phố. Không có nhiều người Nga ở đó. Họ không tuần tra quá nhiều", William Hunsucker, 46 tuổi, đến từ thành phố Charlotte, bang Bắc Carolina, hôm 13/11 cho biết khi ông cùng vợ và hai con hòa chung niềm hân hoan với những người dân Ukraine khác tại quảng trường chính ở thành phố Kherson, ăn mừng quân Nga rút lui.
Theo vợ ông, bà Phyllis, 46 tuổi, những ngày tháng tồi tệ nhất là quãng thời gian các lực lượng Nga phát động chiến dịch tấn công nhằm chiếm thành phố Kherson khi cuộc xung đột mới nổ ra hồi cuối tháng hai.

Người dân địa phương ôm một quân nhân Ukraine ở trung tâm thành phố Kherson hôm 13/11. Ảnh: Reuters.
"Điều đáng sợ nhất là những ngày đôi bên chiến đấu ác liệt", bà nói. "Chúng tôi có một căn hầm và vẫn còn điện. Vì thế, chúng tôi lẩn trốn dưới đó".
Hunsuckers là nhà truyền giáo đạo Thiên chúa. Ông cùng gia đình chuyển đến Kherson vào năm 2013 để làm việc với một tổ chức từ thiện chuyên giúp đỡ các trại trẻ mồ côi địa phương.
Nhà Hunsuckers từng sống ở Nga 7 năm và nói thông thạo tiếng Nga. Nhưng vào năm 2008, họ buộc phải quay trở lại Mỹ sau khi chính phủ Nga ra lệnh cho Phyllis rời đi vì cáo buộc bà là điệp viên nước ngoài.
"Chúng tôi không thể mạo hiểm sơ tán" khỏi Kherson, William nói. Ông tin rằng cơ quan an ninh Nga FSB đã cử sĩ quan đến các khu vực của Ukraine mà Moskva quản lý và họ vẫn lưu hồ sơ về gia đình ông.
Vợ chồng Hunsucker cho hay họ biết hai người Mỹ khác đang sống trong thành phố Kherson. Một trong hai đã bị quân đội Nga phát hiện và giam giữ 40 ngày. Gia đình luôn cố gắng hết sức để tránh bị phát hiện nhưng có lần, cảnh sát quân sự Nga đã chặn con trai họ khi cậu bé đang đạp xe trên đường vì cho rằng đó là chiếc xe bị lấy trộm.
"Họ hỏi thằng bé đang làm gì, muốn đến đâu", William nhớ lại. Tuy nhiên, các binh sĩ Nga đã để cậu bé đi sau khi tra hỏi thông tin về địa chỉ nhà.
"Ngay sau khi có tín hiệu Internet, thằng bé đã gọi cho tôi và chúng tôi gặp nhau tại một nhà thờ. Một người bạn giúp chúng tôi tìm một căn nhà trống. Chúng tôi đã ở đó một tháng", nhà truyền giáo kể. "Chúng tôi đã vô cùng lo lắng, hoang mang đến tột độ".
"Các binh sĩ Nga cũng không ít lần đứng sau tôi trong cửa hàng. Việc bạn phải làm chỉ là cầm túi đồ của mình lên, cúi đầu thật thấp rồi rời đi", ông cho biết thêm.

Cục diện chiến trường Ukraine sau hơn 8 tháng giao tranh. Đồ họa: WP.
Asya, cô con gái 15 tuổi của William, cho hay cô bé rất vui vì quân đội Nga đã rút khỏi thành phố. "Cháu hy vọng có thể gặp lại bạn bè vì các bạn của cháu đều đã sơ tán cả", Asya nói.
William khẳng định gia đình ông vẫn sẽ ở lại Kherson. "Đây là nhà của chúng tôi", ông nói.
Vũ Hoàng (Theo Reuters)